'Onze' Geert was de eerste 110-jarige ter wereld: dit was zijn leven

Geert Adriaans Boomgaard
Geert Adriaans Boomgaard © Groninger Archieven
De Groninger Geert Adriaans Boomgaard is volgens een internationale onderzoekscommissie de eerste 110-jarige ter wereld.
Boomgaard werd geboren in 1788, overleed in 1899 in de stad Groningen en werd 110 jaar en 135 dagen oud. Hij overleed, vandaag 3 februari, 120 jaar geleden.

Onomstotelijk

De internationale commissie van wetenschappers doet al een paar jaar onderzoek naar super oude mensen. In de meeste gevallen is de hoge leeftijd niet te bewijzen of soms gewoon pure fraude.
Maar van Boomgaard is onomstotelijk bewezen dat hij, als eerste in de wereldgeschiedenis 110 jaar oud geworden is.

De tijdsreis van Geert Adriaans Boomgaard

Het is haast niet voor te stellen; de schipperszoon Geert Adriaans werd geboren op 21 september 1788 in de stad Groningen.
Ons land was toen nog de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, onder de Stadhouder Willem de Vijfde. En toen hij overleed in 1899 was Wilhelmina koningin.

Onderzoek naar extreem oude mensen

Er doen veel verhalen de ronde over extreem oude mensen. Er zijn dorpen in Italië en eilanden bij Japan waar veel mensen extreem oud zouden worden. Wetenschappers willen het geheim van hun hoge ouderdom ontrafelen.
De eerste stap is dan het controleren van de opgegeven leeftijd. Veel claims van extreme ouderdom blijken dan niet te bewijzen omdat geboorteaktes ontbreken en soms is er zelf sprake van pure fraude.

De eerste wetenschappelijk bewezen 110 jarige ter wereld

Van Geert Adriaans Boomgaard vallen zowel zijn geboorte- als overlijdensdatum te bewijzen. En er is veel ondersteunend bewijs, omdat hij een bijzonder leven heeft gehad als soldaat en als zeeman.
Omdat Geert in zijn huwelijksaktes, hij trouwde twee keer, en in de geboorte aktes van zijn twaalf kinderen steeds als geboortedatum 21 september 1788 op gaf, zijn onderzoekers er van overtuigd dat dit klopt. Alle documenten die Geert zijn ouderdom bewijzen zijn te vinden bij de Groninger Archieven en zijn onderzocht door Albert Beuse.

Napoleons laatste soldaat

“Le dernier ancien combattant survivant de l'époque Napoléonienne”. De laatste overlevende van de Napoleontische oorlogen. Zo wordt Geert Boomgaard genoemd op zijn Franse Wikipediapagina.
Want Geert is niet alleen de eerste persoon in de wereldgeschiedenis waarvan vast staat dat hij 110 is geworden, maar hij was tot zijn dood ook de laatst persoon ter wereld die in het leger van Napoleon had gevochten.
In 1811 moest Geert in de toen net door Napoleon bedachte militaire dienst. Met een paar duizend jonge Groningers en Friezen ging hij, lopend naar het Franse Givet voor een basisopleiding.
Geert kwam terecht in het 33e Regiment d'infanterie légère dat in 1812 naar Stettin in Duitsland ging. Het regiment vertrok een paar maanden later met Napoleon richting Moskou. Maar zonder Geert! Volgens familieverhalen, heeft Geert gedaan alsof hij ziek was, om zo niet mee te hoeven naar Rusland.
Henk Boels van de Groninger Archieven weet wat er vermoedelijk is gebeurd.
Volgens onderzoeker Henk Boels van de Groninger Archieven is Geert in de zomer van 1812 naar een kamp bij Wezel gezonden waar alle zieken en achterblijvers van Napoleons leger werden opgesloten. Vandaar is hij in 1813 naar Hamburg gezonden dat door de Franse Maarschalk Douvat bezet was.
Als Napoleon in 1814 wordt verbannen naar Elba geeft Davout de bezetting van Hamburg op en mag Geert naar huis. Volgens een laissez-passe, een soort reisvergunning die is bewaard, kwam Geert in Coevorden Nederland weer binnen en mocht hij via Deventer, Meppel, Dwingeloo en Assen terug naar Groningen.
Van de rest van Geert zijn regiment zijn slecht 9 mannen terug gekomen. Ziek, of gedaan alsof? Het heeft Geert zijn leven gered.
Groninger Archieven bewaren behalve deze pas nog een aantal bijzondere stukken van Geert uit zijn Franse tijd. Zoals zijn St. Helena medaille. Een onderscheiding die in 1857 werd uitgereikt aan de toen nog overlevende soldaten van Napoleon. Uiteindelijk was Geert tot zijn dood de laatste overlevende van de Napoleontische oorlogen. Niet alleen in Nederland maar in de hele wereld.

De zeeman Boomgaard

Toen Geert in 1814 terug kwam van de Franse oorlogen ging hij eerst bij zijn vader op het schip varen en in 1818 laat Geert een eigen schip bouwen.
Geert vaart dan vervolgens vele jaren lang op de Noord- en Oostzee. Om een indruk te geven hebben we de reizen van zijn laatste jaar als schipper op een kaart gezet.
In september 1853 vertrok Geert van St. Petersburg op huis aan. Maar het noodlot sloeg toe. Op 3 september strandde het schip op de kust van het Zweedse eiland Öland De bemanning overleefde maar het schip ging verloren.
Het zou Geert zijn laatste reis zijn. Hij was toen inmiddels 64 jaar, stopte met varen en ging met zijn vrouw Grietje in de Havenstraat wonen.

Oud en eenzaam

Als je maar oud genoeg wordt komt de eenzaamheid vanzelf. Familie en vrienden sterven en als hoogbejaarde blijft je alleen over. Voor Geert was dit zeker het geval.
In 1888 werd hij honderd jaar en ging hij op de foto met zijn broer en zus. Want zijn vrouw en kinderen waren toen al dood. En hij woonde inmiddels al 24 jaar in het Jacob en Anna Gasthuis aan de overkant van de Noorderhaven.
Geert kwam blijkbaar wel uit een sterk geslacht. Zijn ouders kregen 10 kinderen waarvan, en dat was gebruikelijk in die tijd, een aantal op jonge leeftijd overleden. Maar zijn zus Annegien werd 88 en zijn broer Christoffer die samen met Geert op de foto staan, werd 86.
Geert woonde de laatste 35 jaar van zijn leven in het Jacob en Anna Gasthuis en naarmate hij ouder werd nam de belangstelling voor hem toe. Fotografen maakten portretten van hem op 100, 107 en 110 jarige leeftijd. Journalisten kwamen langs om hem te 'interviewen' maar hij was inmiddels grotendeels doof, blind en kon niet meer lopen.
Zoals men weet , waren de vermogens om te gaan, te horen, te zien en ook om te denken in de laatste jaren zeer afgenomen. Toch was hij tot voor korten tijd wel opgewekt. Maar in de laatste vier weken slaapt hij verreweg het grootste gedeelte van den dag, in zijn armstoel of bed. En als hij niet slaapt is zijn liefste bezigheid eten, wat hem dan ook nog "op den been houdt” stond 11 oktober 1898 in de krant.
Geert Adriaans Boomgaard sterft op 3 februari 1899, vandaag 120 jaar geleden, op de leeftijd van 110 jaar en 135 dagen.
Een paar dagen later werd hij begraven op de Zuiderbegraafplaats in de Stad waar hij nog altijd rust.
Wetenschappers zijn er van overtuigd dat Geert de eerste 110-jarige in de wereldgeschiedenis is omdat zowel zijn geboorte als dood gedocumenteerd zijn, hij bij alle trouw, geboorte- en overlijdensaktes dezelfde geboortedatum in heeft gevuld, en er ondersteunend bewijs is voor zijn hoge leeftijd, door zijn bijzondere levensloop als soldaat en schipper.