'Als een ziekenhuis afkalft, heeft dat gevolgen voor het bedrijfsleven'
Een verdere afkalving van het Refaja Ziekenhuis gaat ook economisch pijn doen in de streek. Het Refaja zorgt niet alleen voor de komst van patiënten maar ook voor een consumentenstroom richting Stadskanaal.
Vooral in het weekend zal de daling van het aantal bezoekers van het centrum te merken zijn, zo is de verwachting.
De afbouw van de afdeling spoedeisende hulp naar een afdeling spoedzorg en de weekendsluiting van het Refaja zal het ziekenhuis patiënten gaan kosten, verwacht Jan Nieboer.
Hij is voorzitter van de ondernemersvereniging Vereniging Voor Bedrijven Kanaalstreek (VVBK) en ziet de economische waarde van het ziekenhuis voor de streek.
Mensen gaan nadenken
'Als het ziekenhuis verder afkalft tast het de algehele kwaliteit van leven aan in het gebied', verwacht hij. 'Het heeft ook gevolgen voor het bedrijfsleven. Stadskanaal krijgt een minder aantrekkelijk vestigingsklimaat. Door de afkalving wordt het minder aantrekkelijk om te wonen en te werken en dat gaat bedrijven op termijn goede werknemers kosten. Mensen gaan nadenken, wil ik in een plaats wonen waar voorzieningen verdwijnen?'
Volgens Nieboer is de economische waarde van een voltallig Refaja Ziekenhuis groot voor de streek.
Misschien wel miljoenen
'Bedrijven uit de streek maken er schoon, de automatiseringsbranche doet zaken met het Refaja, denk verder aan kantoorspullen en personeel via uitzendbureaus. Wanneer het ziekenhuis zou verdwijnen, loopt die economische schade in de tonnen, misschien wel miljoenen.'
Zover is het nog niet, want het Refaja Ziekenhuis behoudt de basiszorg en andere zorgvormen. Die verandering zorgt echter voor aanloop naar Stadskanaal. Het ziekenhuis gaat namelijk in het weekend grotendeels op slot.
Dubbele negatieve spiraal
En dat gaan de winkeliers op termijn merken, denkt Klaas Jan Havinga. Hij is voorzitter van Centrumwinkeliers Stadskanaal. 'Met een afbouw van het ziekenhuis komt Stadskanaal in een dubbele negatieve spiraal. Er komen minder mensen naar Stadskanaal en Stadskanaal wordt als woonplaats minder aantrekkelijk. Dat heeft consequenties voor het centrum.
Ondernemers worden dan onrustig: 'Zal ik nog wel of niet investeren? Wat is mijn lot?' Dus ja, afbouw van het Refaja gaat Stadskanaal pijn doen. Het is tegenslag op tegenslag.'
Dat de lokale middenstand profiteert van de aanwezigheid van een streekziekenhuis, beaamt Gert Hensens. Hij is voorzitter van Handel en Nijverheid in Scheemda en ziet dat het onlangs geopende OZG lokale spin-off genereert.
Regelmatig gebak
'Het is nog lastig om in te schatten hoe groot de waarde is, maar dat het rendement heeft kan ik positief op antwoorden', stelt hij. 'Een van de supermarkten in het dorp heeft bijvoorbeeld meer aanloop en heeft daardoor vier mensen extra kunnen aannemen'.
'Ook onze bakker in het dorp merkt het. Er wordt bijvoorbeeld regelmatig gebak afgehaald wanneer er in het OZG een kind is geboren, of wanneer er een goede uitslag kan worden gevierd.'
De ondernemers in Scheemda zijn blij met het OZG om de hoek, benadrukt Hensens. 'Er wordt zeer positief op gereageerd. Ondernemers proberen er op in te spelen. De eigenaar van een fietsenzaak heeft nu een FietsPlan voor medewerkers van het OZG gelanceerd, waar medewerkers via een regeling een fiets bij hem kunnen kopen.
Gesponsorde fietsen
Ook hebben ondernemers het idee opgevat om vier gesponsorde fietsen bij het ziekenhuis neer te zetten. Dan kunnen medewerkers in hun pauze even naar de winkels fietsen voor een aankoop. Op deze manier proberen we er op verschillende manieren van de profiteren.'
Want dat een ziekenhuis impact heeft op het lokale investeringsklimaat, staat voor Arjan Kenter als een paal boven water.
Hij is voorzitter van de Oldambtster afdeling van Koninklijke Horeca Nederland en bestiert een etablissement in het centrum van Winschoten.
Het verdwijnen van het St. Lucas Ziekenhuis in Winschoten heeft namelijk gevolgen voor de 'loop' in het centrum, betoogt hij.
Het verdwijnen van het St. Lucas Ziekenhuis in Winschoten heeft namelijk gevolgen voor de 'loop' in het centrum, betoogt hij.
's Ochtends minder druk
'Patiënten die moesten wachten, liepen het centrum in om ergens een kopje koffie te drinken', legt hij uit. 'Of ze liepen door de Langestraat en deden een impulsaankoop. Voor mijn eigen zaak vind ik het moeilijk aan te geven of ik het merk in de omzetcijfers, maar ik zie wel dat het met name 's ochtends minder druk is in het centrum. De mensen die bijvoorbeeld een impulsaankoop deden, ben je nu toch kwijt.'
In Delfzijl hebben ze minder moeite met de verandering, zegt Reinier Doornbos. Hij is voorzitter van de Handelsvereniging in Delfzijl en kan niet zeggen dat het verdwijnen van het Delfzichtziekenhuis de ondernemers in het centrum nou heel veel geld heeft gekost.
Gezondheidscentrum
Want, zo betoogt hij, het nieuwe Gezondheidscentrum in de Havenstad gaat juist voor extra klandizie zorgen.
'Het ziekenhuis stond toch verder van het centrum af, daar merkten we niet zoveel van. Juist de komst van het gezondheidscentrum, dat wel dichtbij het centrum staat, zorgt voor extra aanloop en dus extra omzet. Maar ik kan me voorstellen dat de lokale bloemist het juist wel merkt.
Bezoekers van een ziekenhuis nemen toch snel een bloemetje mee. Wat ook meespeelt is dat de afbouw van Delfzicht heel geleidelijk is gegaan, daardoor is het moeilijk te zeggen hoe groot het verschil is tussen wel of geen ziekenhuis in Delfzijl.'
Groot belang
Nieboer, Veenkoloniaal in hart en nieren, hoopt echter dat het met het Refaja Ziekenhuis niet zover zal komen.
'Het is een terugkerend onderwerp in Stadskanaal. De leefbaarheid staat onder druk, een ziekenhuis zorgt ook voor hoogwaardige werkgelegenheid. Het ziekenhuis heeft eenzelfde impact als een mbo als het Noorderpoort'.
'Dus ja, Stadskanaal heeft een groot belang bij het in stand houden van het Refaja.'