Hoe denken noordelijke ondernemers over de Brexit-impact?

© RTV Noord
Minister Stef Blok zet een supergrover-achtig figuur in om ondernemers bij de Brexit-les te houden. Of het helpt? Je zou toch zeggen dat een beetje bedrijf zichzelf ook al wat heeft bezonnen op de gevolgen.
Brexit-expert en RUG-hoogleraar Bart Los heeft het aan bedrijven gevraagd.

Door Bart Los

Handelsbarrières met het Verenigd Koninkrijk (VK) zullen ook het noordelijke bedrijfsleven raken. Ik schreef het in mijn vorige blog. Maar ik wilde ook van het regionale midden- en kleinbedrijf zelf weten hoe het tegen de risico's aankijkt. Daarvoor heb ik heb een korte vragenlijst uitgezet onder bedrijven die deel uitmaken van het Expertpanel van de CONINC-onderzoeksgroep binnen de RUG.

Dichterbij

Ondertussen komt de datum (29 maart) waarop het VK de EU gaat verlaten snel dichterbij. Theresa May heeft weer een kop thee (met een wolkje melk) gedronken met de EU-kopstukken Juncker en Tusk, zonder ook maar iets aan onderhandelingsruimte te kunnen bieden.

Slagveld

De Britse politiek zelf is inmiddels een slagveld van surrealistische proporties. May's Conservatieve Partij was al eerder verscheurd geraakt, maar sinds oppositieleider Corbyn eindelijk wat inzicht heeft verschaft over de door zijn Labour-partij te volgen koers richting een soft Brexit, is ook daar de pleuris uitgebroken. De partijpolitieke problemen zijn zo groot dat het gezamenlijk zoeken naar oplossingen nog wel even op zich zal laten wachten. Als het tenminste ooit zover komt.

Niet veel zorgen

Maar dan onze vragenlijst. De antwoorden vertellen ons dat meeste bedrijven die actief zijn in de zakelijke dienstverlening, zich niet veel zorgen maken. Ze hebben meestal weinig of geen klanten in het VK. Voor de producten die ze voor hun bedrijfsvoering nodig hebben, zijn ze ook nauwelijks afhankelijk van importen uit het VK.

Machine-industrie

Bedrijven uit de machine-industrie zijn vaak wat groter en de waarde van hun exporten naar het VK bedraagt soms tot tien procent van hun omzet. Ook hebben ze in sommige gevallen afnemers buiten het VK die op hun beurt afhankelijk zijn van exporten naar Groot-Brittannië.
Een deel van de ondernemers vreest rompslomp, toestanden, belastingen en verminderd ondernemersvertrouwen
Bart Los – Brexit-expert
Ze vrezen (1) de flink toenemende rompslomp rond vrachtbrieven, (2) de toestanden die verschillende productstandaarden met zich mee kunnen brengen, (3) de eventuele belastingen op door het VK geïmporteerde producten en (4) in een enkel geval ook het nu al sterk verminderde ondernemersvertrouwen aan de andere kant van het Kanaal. Toch denken ze dat de gevolgen voor hun bedrijven relatief klein zullen blijven.

Importtarieven

Voor een bedrijf dat meer dan tien procent van z'n voedingsmiddelen en chemische producten naar het VK exporteert, geldt hetzelfde. Ondanks een stevige vrees voor importtarieven en verschillende productstandaarden voor VK en EU, zouden de prestaties van het bedrijf niet te zeer in het gedrang komen.

Brexit-kansen

Dit type bedrijf ziet ook Brexit-kansen: de productie van grondstoffen die nu uit het VK worden betrokken, zou in het bedrijf zelf plaats kunnen gaan vinden. Een ander voordeel dat door meerdere respondenten expliciet wordt genoemd, is de kans op het wegvallen van Britse concurrenten.

Grotere bedrijven

Het lijkt erop dat de grotere Brexit-gevaren voor de Noord-Nederlandse economie vooral voor omvangrijker bedrijven gelden. Ik heb echter ook vast moeten stellen dat maar een enkel klein of middelgroot bedrijf de Brexit Impact Scan heeft geraadpleegd.

Supergrover

De paar respondenten die dat wél hebben gedaan, waren zeer te spreken over deze faciliteit. Vorige week lanceerde de overheid een reclame-offensief voor de Scan. De BBC meldde voor de zekerheid dat de persoon in het filmpje minister Stef Blok is en dat het Brexit-monster voor hem ligt, niet andersom.
Hopelijk nemen de noordelijke ondernemers die zich niet hebben laten overtuigen door Blok en de kruising tussen Pino en Supergrover op advies van een lokale professor alsnog een kijkje.
Bart Los is econoom en hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Met collega's van de RUG en de universiteiten van Sheffield en Birmingham heeft hij de gevolgen van Brexit onderzocht.
Voor NoordZaken houd Bart Los een Brexit-blog bij.