Column: Wakker worden in je eigen kots

© RTV Noord
'En weet je nog, toen je in je eigen kots wakker werd?' 'Hahaha, zó, wat had ik die nacht veel gezopen!' 'Hee, wie heeft er over mij heen gekotst, zei je nog.' 'Hahahaha, lachen man'. 'Wáánzinnig mooie tijd was dat.' 'Mooiste tijd van ons leven, Kamphuis.'
Dierbare herinneringen aan verrijkende ervaringen, opgehaald door zachtjes nabrallende academici. Ervaringen die ze straks niet kunnen delen met hun kleinkinderen, als het aan de Groningse burgemeester Peter den Oudsten ligt, want die gaat 'samen met de studentenverenigingen' kijken hoe het alcoholgebruik onder onze bloem der natie beteugeld kan worden. De gedachte dat iemand in een willekeurige studentensociëteit in zijn eigen braaksel kan liggen, zonder dat medeleden medelijden hebben, vindt hij moeilijk te verdragen. En daarom moeten studenten voortaan maar een beetje minder dronken worden.
De verenigingen denken enthousiast mee, met als motiverend zetje in de rug deze opmerking van Den Oudsten: 'We kunnen altijd nog iets met sluitingstijden doen, maar dat wil ik eigenlijk helemaal niet. Ik wil graag met ze op een volwassen manier kijken hoe we stapje voor stapje de situatie kunnen verbeteren.' Dat is zoiets als: 'Jan, ik kan iets aan je zakgeld doen, maar ik wil liever op een volwassen manier met je kijken hoe je je kamer kunt opruimen.' Zachte drang. De gedachte aan een paardenhoofd in bed dringt zich op.
Waarschijnlijk toevallig kwam de burgemeester met dit plan bij het begin van de vastentijd, op Aswoensdag. Op die dag kunnen gelovige katholieken door de priester een kruisje van as op hun voorhoofd laten tekenen, om eraan herinnerd te worden dat ze stof zijn en tot stof zullen wederkeren. Dat is een heel volwassen manier om te kijken hoe wij stervelingen af en toe iets kunnen laten, ter ere van God. Een maning tot matigheid die mooi past in een tijd waarin we klimaatdoelen willen halen door iets minder vaak naar Bali te vliegen. Vasten wordt de komende jaren ongetwijfeld een trend, getuige alleen al de vele Amerikaanse nieuwspresentatoren die het kruisje woensdag op hun voorhoofd droegen.
Het mooie aan dat askruisje is dat je dat, anders dan het Elfstedenkruisje, al krijgt voor de prestatie geleverd is. Het tekent alleen nog maar een bescheiden voornemen tot matigheid, want het vasten is, ook in de katholieke kerk, niet verplicht. Het is alweer eeuwen geleden dat je een paardenhoofd in je bed aantrof als je in de vastentijd tóch een moorkop tot je nam. Vasten is nu veertig dagen proberen, met vooral intrinsieke motivatie. Maat houden, misschien een beetje honger lijden, misschien zelfs de drank laten staan, omdat je gelooft dat dat goed is. Plus dat je er van afslankt natuurlijk. Niemand die zegt dat het moet of dat je anders je sociëteit eerder moet sluiten. Matigheid werkt alleen op vrijwillige basis.
Studenten hebben in plaats van vastentijden tentamenperiodes waarin ze al noodgedwongen matig zijn. Niet vrijwillig, en juist daarom moet daarna en daarvoor en daartussenin flink gezopen worden om de schade weer in te halen. Want nu kan het nog, in het burgermansbestaan niet meer. En af en toe ligt er dan eentje in zijn eigen kots op de kroeg. Reuze leerzaam en veertig jaar later zal het een dankbaarder herinnering blijken dan de zoveelste vakantie op Bali.

Willem van Reijendam