Groningers en partijen: moeten woningeigenaren geld krijgen om van het gas af te kunnen?

Moeten woningeigenaren subsidie krijgen om hier afscheid van te nemen?
Moeten woningeigenaren subsidie krijgen om hier afscheid van te nemen? © Flickr/Creative Commons
In aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen op woensdag 20 maart belicht RTV Noord de belangrijkste thema's in de provincie. We sluiten af met een volgende stap in het gasdossier. Moeten woningeigenaren subsidie krijgen om van het gas af te gaan?
In deze week van maandag 11 tot en met deze zondag 17 maart besteden we elke dag aandacht aan een ander thema. Je vindt een overzicht van alle thema's in ons dossier. Hier kan je het Kieskompas zelf doen.
Vandaag baseren we ons op de Kieskompas-stelling: De provincie moet woningeigenaren een subsidie geven om zich los te koppelen van de gasaansluiting.

Wat vinden Groningers?

We zijn eensgezind, kunnen we halen uit de afgewogen gegevens uit het Kieskompas tot dusver. Zo'n zeventig procent van de Groningers is voor een subsidie om van het gas af te kunnen. Onder alle leeftijden en opleidingsniveau's wordt dat idee breed gedragen.
Wel zijn vrouwen er fanatieker in dan mannen. Bij mannen is 64 procent voor de financiële bijdrage, bij vrouwen is dat een kleine 75 procent. Er is bijna geen stelling in het Kieskompas die zoveel handen op elkaar krijgt in de provincie.
Maar wat vinden de partijen?

Deze partijen zijn vóór een subsidie voor woningeigenaren:

D66: Compensatie voor de gaswinning

D66 vindt dat bewoners gecompenseerd moeten worden voor de gaswinningsproblematiek. We willen dat de provincie een fonds instelt waarmee particulieren de verduurzaming van hun woning kunnen financieren door de besparingen op de energierekening. Ook wil D66 dat succesvolle regelingen die inwoners en bedrijven helpen om energie te besparen en lasten te verlagen voort worden gezet en budget hiervoor zo nodig uit worden gebreid. D66 wil dat de provincie de transitie samen met gemeenten voortvarend aanpakt, zodat Groningse aardgasloze wijken tot voorbeeld dienen in de rest van Nederland.

GroenLinks: Alle huizen van het aardgas

GroenLinks wil alle huizen van het aardgas. Dat start met goede isolatie.  Door grootschalig te organiseren en samen in te kopen maken we isoleren goedkoper en ondersteunen we lokale productie van verantwoord isolatiemateriaal. GroenLinks wil dat iedereen profiteert van de energietransitie. Voor lagere inkomens komen aparte programma's. Corporaties worden gestimuleerd om een voortrekkersrol te spelen door maatregelen te treffen op het terrein van isolatie, besparing en plaatsing van zonnepanelen. Huurders moeten daar netto van profiteren.

Partij voor het Noorden: Compensatie voor de kosten

Compensatie Groningers voor kosten energietransitie. Vanwege het hogere gasverbruik in deze provincie en de tegelijk geringere koopkracht dan gemiddeld in Nederland dient de Groninger bevolking gedeeltelijk gecompenseerd te worden voor de onevenredige zware belasting die de energietransitie voor haar met zich mee brengt.

Groninger Belang: het Rijk heeft geprofiteerd en moet betalen

Geen paniekvoetbal, maar verstandige keuzes maken. Als we nog niet zeker weten wat de vervanger van aardgas zal worden, niet in blinde paniek besluiten nemen. Niet de inwoners flink laten opdraaien voor de transitie zowel in de financiële zin als door de aantasting van de leefomgeving, zoals bij het plaatsen van windmolens op land. De overheid zal een belangrijke financieel bijdrage moeten leveren aan de energie transitie voor de particulieren (burgers). Het rijk heeft ook flink geprofiteerd van de inkomsten van gas en moet nu de overgang naar andere energievormen betalen.

PvdA: Provincie moet inwoners ondersteunen

De provincie moet haar inwoners en het MKB in de energietransitie ondersteunen. Dat is nodig, want huishoudens en het MKB hebben nu te weinig zicht op alle energiebesparingsmogelijkheden en daaraan verbonden kosten. Het moet aantrekkelijk zijn om bij te dragen aan een groenere wereld. Een provinciaal informatiepunt en brede energietransitie-campagne helpen hierbij, met daarin een gratis automatisch verstrekt informatiepakket met praktische tips. Ook financieel moet de provincie de bewoners en het MKB steunen op het gebied van energietransitie.

SP: Rekening hoort niet bij particulieren

De rekening voor het verlagen van de gaswinning wordt neergelegd waar deze hoort: bij de bedrijven en de staat die de winsten hebben bijgeschreven. Wij accepteren niet dat Groningers de schuld krijgen van de rekening die bij particulieren wordt neergelegd. Daar hoort die rekening namelijk niet.

ChristenUnie: Ook huurders moeten profiteren

De provincie werkt in overleg met gemeenten aan methoden om het energiezuinig en aardgasloos maken van woningen te versnellen. De provincie ondersteunt initiatieven waarmee particulieren energiebesparende maatregelen kunnen nemen, zoals het isoleren van woningen, gasloos bouwen of overgaan op inductiekoken. De provincie zorgt dat er ook beleid wordt ontwikkeld waar huurders van profiteren.

Partij voor de Dieren: Een fonds, ook voor kwetsbare groepen

De provincie geeft ruim baan aan initiatieven die zorgen voor een verduurzaming van woningen (energieneutraal of -positief en gasloos). Hiertoe stelt zij onder meer een provinciaal stimuleringsfonds in voor kleinschalige opwekking van schone energie door particulieren en bevordert zij dat huizen zelf energie gaan opwekken en opslaan. Bij het bepalen van de bestemming van dit fonds neemt de provincie de belangen van de meest kwetsbare groepen in acht.

CDA: Voor

Er is één ding dat als een paal boven het water van Lauwersmeer staat: de Groninger wil veiligheid maar vooral ook voorspelbaarheid en stabiliteit en herstel van schade dat betaald moet worden uit de zak van de veroorzaker.

50 Plus: Leeftijd mag geen rol spelen

Subsidies voor het verduurzamen van woningen. De leeftijd van de aanvrager mag geen rol spelen in het al dan niet toekennen van subsidie.

DENK: Subsidie voor isolatie

DENK vindt het van belang dat wij meer inzet plegen op het verduurzamen en vergroenen van onze gebouwen. Dit draagt bij aan een schoner milieu en aan kleinere afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. DENK wil daarom dat de overheid mensen die hun huis isoleren een subsidie geeft, ook als hierdoor belastingen wat omhoog gaan.

Deze partijgen zijn tegen een subsidie voor woningeigenaren:

PVV: Historische vergissing

Van het gas los is een historische vergissing! We moeten wel van het Groningse gas af. We willen goedkoop gas importeren in plaats van een verdrievoudigde energierekening!

VVD: Kijken naar verantwoorde manieren

We moeten in Nederland zo snel mogelijk van het Groninger gas af. We kunnen in Nederland echter niet zomaar stoppen met het gebruik van gas. Veel inwoners zijn bijvoorbeeld voor hun verwarming afhankelijk van aardgas en hebben ook niet het geld om grote investeringen te doen in alternatieve energievormen.
De VVD vindt dat we de komende tijd moeten kijken hoe we op een verantwoorde en voor iedereen betaalbare manier kunnen overstappen naar alternatieve energievoorzieningen. Nieuwbouwprojecten kunnen wel goed al zonder gasaansluiting worden gerealiseerd.
Wij zijn ook een voorstander van energiebesparing. Minder energieverbruik is altijd goed, zowel bij onze bedrijven als in de huishoudens. De VVD laat iedereen vrij om te kiezen welke technieken of technologie men wil gebruiken. De markt is daarin belangrijk en wij gaan ervan uit dat er verschillende systemen naast elkaar nodig zijn.
De VVD ziet het als een landelijke taak om een visie te maken over het energiesysteem van de toekomst en om de betaalbaarheid daarvan voor inwoners en bedrijven te bewaken.

Forum voor Democratie: Tegen*

Forum voor Democratie wil dat de provincie stopt om zich met de energietransitie bezig te houden maar zich gaat concentreren op haar kerntaken.
*Het Forum voor Democratie heeft geen antwoord geformuleerd aan Kieskompas. De uitleg van de partij is te vinden in de verkiezingspunten van de partij, en hebben we geschaard onder het tegen-kamp.

Lees ze allemaal terug!

Met dit artikel hebben we de partijstandpunten over zeven belangrijke thema's op rij gezet. Lees ze allemaal terug in ons dossier.