'Houd Barkmeijer overeind Thecla, we hebben de werf nodig'

De overname van Barkmeijer in Stroobos had ook heel anders kunnen aflopen. Een investeerder die ging voor kortetermijngewin had de eigenaar kunnen worden of - erger - de doorstart was mislukt. Een abc'tje was de koop van de werf door Thecla Bodewes Shipyards in elk geval niet.

'Thecla was kwaad', haalt directeur Hans Veraart van Barkmeijer een moment in herinnering. Het is januari en gesprekken over voortzetting van Barkmeijer naderen een climax. Veraart zit aan tafel met de partijen die Barkmeijer wilden kopen. Dat zijn behalve Thecla Bodewes andere scheepsbouwers en investeerders.

Bodewes vond het kwalijk dat in de laatste fase van onderhandelingen nog met meerdere partijen werd gesproken. Ze wijst naar de banken die de overname begeleiden. 'Zij hebben in mijn ogen de plicht te kijken naar de toekomst van de mensen en de werf. Kijk je alleen naar het kortetermijnbelang dan schaad je de toekomst van de werf. Als je dan hoort wie de andere kandidaten zijn, ja, dan word ik boos.'

Veraart: 'De bank eiste meerdere alternatieven, we moesten wel naar andere partijen kijken.' Bodewes noemt het naïef: 'Ik ken het ook niet uit eerdere overnames die ik deed. Het is voor alle partijen beter wanneer je met elkaar rond de tafel gaat en bespreekt hoe je het bedrijf eruit kunt trekken.'

Dat Thecla Bodewes Shipyards uiteindelijk toch eigenaar van Barkmeijer wordt is deels te danken aan het toekomstplan dat ze voor de Groningse werf presenteerde. Ze overtuigde de curator ervan dat de werf naadloos zou passen binnen het palet van haar werven in Kampen, Harlingen en Meppel. Alsof er een missend puzzelstuk werd gevonden. Daar kwam bij dat zich onverwacht een klant aandiende voor de half afgebouwde Hanson-schepen.

Voor die schepen waren trouwens meer belangstellenden, zegt Bodewes: 'Iedereen wilde ze wel voor één euro overnemen.' Maar deze klant was niet op zoek naar een koopje. Hij had gewoon nieuwe schepen nodig. Het ging om De Hoop Terneuzen, een familiebedrijf in bouwgrondstoffen met veertig vestigingen in Nederland en België.

Voor het eigen zandwinningsbedrijf zocht De Hoop nieuwe schepen en de half afgebouwde Hanson-sleephopperzuiger op de kade in Stroobos paste vrij goed in het plaatje. Het telefoontje van De Hoop betekende een doorbraak in de onderhandelingen over een overname. Niet alleen het dorp Stroobos kon opgelucht adem halen, heel de noordelijke scheepsbouw slaakte een zucht van verlichting.

Ondertussen waren wel weken verloren gegaan met de gesprekken met de Britse reder over de afwikkeling van de mislukte opdracht [zie kader]. Dat de deal met Hanson niet doorging was 'zuur', zegt Veraart. 'Erger was dat we er zo veel tijd mee verspeelden en dat de doorstart er zo door is vertraagd. Hadden we eerder een akkoord bereikt, dan hadden we al die jongens niet naar huis hoeven sturen.'

'We misten door de vertraging bovendien een grote klus', vult Bodewes aan. 'Dat was bijzonder jammer, het zou ons een droomstart hebben opgeleverd.' De klus ging naar een collega-scheepsbouwer in het Noorden. Bodewes heeft er vrede mee.

De gevolgen van de vertraagde doorstart zien we nu op de werf. Het is er rustig. Binnen in het Hanson-schip op de kade klinkt lawaai van staal op staal en een enkele stem. Verder is er buiten op de kade geen mens te zien. Dat komt doordat Bodewes van de 85 mensen op de loonlijst er maar twintig een baan heeft kunnen aanbieden.

Omdat het lang duurde voordat er duidelijkheid was over voortzetting van Barkmeijer, kozen werknemers eieren voor hun geld en gingen voor een andere baas aan het werk.

Maar nudie schepen toch afgebouwd moeten worden zijn de scheepsbouwers weer hard nodig. Er wordt naarstig gezocht naar nieuwe vakkrachten en verder wordt het met schuiven tussen de werven opgelost. Zo wordt het schip in aanbouw van Stroobos naar de Bodewes-werf in Harlingen gebracht om het daar verder af te bouwen.

Waarom wilde u Barkmeijer zo graag in bezit hebben?
Thecla Bodewes: 'Barkmeijer is een parel onder de scheepswerven en wordt internationaal gezien als een bijzonder goede werf. Dat is ook de reden waarom we de naam Barkmeijer handhaven. Ik heb nog nooit een slecht verhaal gehoord over een schip van Barkmeijer.'

'Het mooie is dat we als groep nu eigenlijk alle soorten schepen kunnen bouwen. Van eenvoudige duwboten tot ingewikkelde baggerschepen zoals Barkmeijer die nu bouwt. We kunnen series bouwen en schepen voor nichemarkten.'

'Eén en één is drie', vat directeur Veraart samen.

Hoe belangrijk is het voor noordelijke scheepsbouw dat Barkmeijer overeind is gebleven?
Bodewes: 'Barkmeijer is de etalage voor de noordelijke scheepsbouw.' De werf is niet alleen van belang omdat er vrij specialistische schepen werden gebouwd. Ook als onderdeel van de noordelijke scheepsbouwketen is de werf van belang.

'Eigenlijk alle reders hebben me gebeld, niet alleen die uit het Noorden. Allemaal zeiden ze: 'Thecla bedankt dat je dit doet. Hou het overeind, want we hebben het echt nodig'.'

Veraart: 'Als regio hebben we een bepaalde omvang nodig om de werven en toeleveranciers als samenhangend geheel overeind te houden. Wanneer je kritische massa mist, dan verdwijnt kennis.'

Over de vooruitzichten zijn Bodewes en Veraart ronduit positief. Volgens Thecla Bodewes staat de markt voor de bouw van nieuwe schepen namelijk op een punt van doorbreken. Na jaren van malaise, die begon rond 2008, waarin reders en werven omvielen en toeleveranciers in zwaar weer terecht kwamen, trekt de markt nu aan. De orderstroom kan volgens Bodewes ieder moment losbarsten. 'Nederlandse schepen zijn aan vervanging toe', zegt ze. 'Er is heel veel nieuwbouw nodig.'

'Vanuit allerlei hoeken krijgen we aanvragen binnen. Net weer een Ro-Ro schip voor een opdrachtgever in Bretagne, ideaal om hier in Stroobos te bouwen. In Harlingen bouwen we een catamaran voor de Waddeneilanden, zou hier ook prima kunnen. Daarnaast merken we dat de drogeladingmarkt aantrekt.'

'Het bruist', stelt Veraart.

Toch maakt de vakbond zich zorgen over de toekomst van Barkmeijer.
Bodewes: 'We hebben iedereen die hier nu werkt een vast contract gegeven en we zoeken nieuwe mensen om het werk te kunnen doen. Hoe het over een paar jaar gaat, dat kan niemand zeggen.'

De bond stelt die vraag ook omdat Thecla Bodewes Shipyards in 2016 en 2017 met verlies draaide. 'We vonden die rode cijfers heel naar, ik had het ook nog niet eerder meegemaakt, maar de oorzaak was duidelijk: de overname van de werf Peters in Kampen in een tijd dat de de economie maar slecht bleef.'

Dat is nu wezenlijk anders. 'Ik weet zeker dat de vraag er gewoon aan komt. En die kun je alleen opvangen wanneer je supersterk bent.' Ze is juist terug van een zakenreis naar Colombia voor een order over duwboten. 'Die klant vroeg mij: 'U hebt nu toch ook Barkmeijer, kunnen we niet ook over baggerschepen praten? Dan zie je hoe snel het gaat.'