Hoe brandveilig zijn de Groninger kerken?

Net als de door brand beschadigde Notre-Dame in Parijs hebben ook veel kerken in Groningen houten kapconstructies in de daken. Omdat dit hout vaak gortdroog is, zijn deze daken kwetsbaar als er brand uitbreekt.
Christiaan Velvis is bouwkundige bij de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK). Die stichting heeft 91 kerken in bezit, waaronder de Der Aa-kerk in Stad. Volgens Velvis is in het dak van deze kerk een sprinkler-installatie aangelegd.
'In die sprinklerinstallatie zit een sensor. Als er brand uitbreekt, dan gaat er direct een melding naar de brandweer. Als die ter plaatse is kan die de droge leidingen van die sprinklerinstallatie met water vullen en gaat dat aan.' 
Volgens Velvis zijn de waterleidingen naar de sprinklers niet standaard gevuld met water. 'Dat heeft met onderhoud van deze installaties te maken, omdat er anders kans is op bevriezing in de winter of op legionellabesmetting.'
[Media:50170]
Vergelijkbare constructies zijn volgens een woordvoerder van de gemeente Groningen ook in onder meer de Martinikerk, de Nieuwe kerk en de top van de Martinitoren aangebracht. 

Grote ruimtes in daken

Volgens Velvis kenden ze in de tijd dat veel kerken gebouwd zijn nog niet het fenomeen brandcompartiment. Zo'n compartiment is bedoeld, om, gedurende een bepaalde tijd, te voorkomen dat de brand zich verder kan uitbreiden dan het brandcompartiment waarin de brand is ontstaan.
Als er eenmaal brand is, dan gaat het hard. Vooral als de wind gaat waaien in de daken
Christiaan Velvis - bouwkundige SOGK
'Die daken van kerken bestaan vaak uit één grote ruimte,' aldus Velvis. 'Als er eenmaal brand is, dan gaat het hard, vooral als de wind in het dak gaat waaien die de brand flink kan aanwakkeren.'
Niet geheel onlogisch is volgens Velvis daarom belangrijk om zoveel mogelijk te voorkomen dat zo'n grote brand kan ontstaan. 'Veel van zulke branden ontstaan bij werkzaamheden, als de kerk in de steigers staat. Denk bijvoorbeeld aan het solderen van zinken dakgoten. Daar komt hitte bij.'
Bouwvakkers mogen binnen twee uur voordat ze vertrekken geen werkzaamheden meer doen met open vuur
Christiaan Velvis - bouwkundige SOGK

Werken met open vuur

Volgens Velvis moet daarom bij werkzaamheden met open vuur goed gecontroleerd worden of er ook brandblussers op de steigers staan. 'Bovendien mogen bouwvakkers binnen twee uur vóórdat ze vertrekken geen werkzaamheden meer doen met open vuur, zoals solderen of verfbranden. Want als er voor die tijd tóch brand ontstaat dan is het nog een klein brandje dat je snel kan blussen.'
Daarnaast controleert de Stichting Oude Groninger Kerken regelmatig of de elektrische installaties nog veilig zijn en of de bliksemafleiders bovenop de kerk werken. 'Blikseminslag is een andere belangrijke oorzaak van branden. Maar deze koperen bliksemafleiders worden nog wel eens gestolen. Daarom vragen we al onze vrijwilligers hier heel alert op te zijn en het direct te melden als er iets niet in orde is.'

Reactie Bisdom Groningen

Ron van den Hout, bisschop van het Bisdom Groningen-Leeuwarden sluit zich aan bij de reactie van de landelijke Rooms-Katholieke kerk op de brand in de Parijse kathedraal de Notre-Dame. 'We leven mee met alle mensen die deze kerk ter harte gaat.' In de dagelijkse misviering in de Sint-Jozefkathedraal in Stad is bovendien ook aandacht geweest voor de brand.