Hoe gevaarlijk zijn de SiC-deeltjes van ESD?

De blazer bij ESD van afgelopen zondag
De blazer bij ESD van afgelopen zondag © ProNews
Chemiebedrijf ESD in Farmsum krijgt acht weken de tijd om te stoppen met de uitstoot van de kankerverwekkende siliciumcarbide-vezels. Anders volgt een boete van 250.000 euro per week, zo maakte de Provincie dinsdagavond bekend.
Eind vorig jaar werd al duidelijk dat ESD deze SiC-vezels uitstoot tijdens haar productieproces. Uit onderzoek van TNO is nu ook bewezen dat die vezels in een hoge concentratie meekomen tijdens blazers.
Zo werden de vezels tot zeven kilometer van het bedrijf aangetroffen na de grote blazer van 24 januari.
Hoe gevaarlijk zijn de SiC-vezels voor de gezondheid van omwonenden? We vroegen het Toxicoloog Frans Greven van de GGD in Groningen:

Wat is het gevaar voor de omgeving?

'Helaas kunnen we daar nog niet zo veel over zeggen. Het enige dat wij weten is dat er op kilometers afstand vezels op de grond zijn gevonden. Het had gesneeuwd, dus het was goed te zien. Ook zijn er in de buurt van ESD vezels in de lucht gemeten. Dat zou met alle onzekerheden erbij boven de norm uit kunnen komen.'

Wat zegt dat, boven de norm?

'Dat is wat we volgens landelijke richtlijnen acceptabel vinden. De norm wil aangeven dat je nooit helemaal 0 kunt hebben, er kan altijd een beetje in de lucht zitten. Maar je wil niet boven die norm komen, want dan wordt de kans groter dat er effecten optreden. Waar die norm precies wordt overschreden en hoelang, dat weten we nu nog niet.'

De GGD heeft altijd gezegd dat de kans dat je ziek wordt door de SiC-vezels kleiner is dan het winnen van de loterij, is dat nog steeds zo?

'Toen we dit eind vorig jaar zeiden, gingen we uit van de norm die toen gold. Sinds 1 april geldt er een nieuwe norm die strenger is. Daardoor kunnen we niet meer uitsluiten dat de uitstoot van ESD boven de norm komt.'

Ik kan mij voorstellen dat omwonenden hier ongerust door worden...

'Het is inderdaad iets waarvan je zegt: kan het niet wat duidelijker? Maar helaas weten we op dit moment niet meer van de stof en de verspreiding ervan in de omgeving. Dus we willen graag dat het beter uitgezocht wordt.'
'Tot die tijd hebben we de gemeente geadviseerd de uitstoot van deze stof te stoppen, zodat inwoners er niet aan blootgesteld worden. Daar wordt nu door de provincie op gehandhaafd.'

In hoeverre is dit het zekere voor het onzekere nemen?

'Je wil nooit dat mensen aan risico's worden blootgesteld die te hoog zijn. We gaan niet uit van het allerslechtste, maar we kunnen niet uitsluiten dat de norm overschreden wordt. Als GGD hebben we de taak om de volksgezondheid te beschermen.'

Hoe groot is de kans dat je ziek wordt?

'Je loopt pas een serieus gevaar als de norm heel erg wordt overschreden. Tot nu toe hebben we daar geen aanwijzingen voor.'

Gaat de GGD hier extra onderzoek naar doen?

'We hebben het RIVM gevraagd om door te rekenen wat het risico voor de bevolking is. Daar moeten we nog een antwoord op krijgen.'