Neutenschaiten veur dummies

Zo ziet neutenschaiten er ongeveer uit
Zo ziet neutenschaiten er ongeveer uit © Jeroen Berkenbosch/RTV Noord
Een paasontbijt, een paasbrunch, woonboulevards en heel veel paaseieren. Zo ziet een traditioneel paasweekend er bij de meeste mensen uit. Maar onze echte Groningse paastraditie is toch wel: neutenschaiten. RTV Noord zet de regels nog even op een rijtje.

Hoe werkt het?

Om te kunnen neutenschaiten heb je zo'n 25 walnoten nodig. Deze walnoten leg je in een rechte lijn met ongeveer vijf centimeter tussenruimte. Je kunt hier zogenaamde dwarslijntjes tekenen.
Om een rechte lijn te creëren kun je de walnoten neerleggen op een rechte, met stoepkrijt getrokken lijn. Om de lijn kaarsrecht te maken, kun je er een lat naast houden. Zorg ervoor dat de ondergrond van de rij walnoten vlak is. 
Iedere speler krijgt een paar walnoten uit de pot en hoeveel noten dit zijn, kun je van tevoren afspreken. Als je het spel met kinderen speelt, kun je de spelregels bijvoorbeeld wat makkelijker maken.
Trek op een afstand van drie meter vanaf de eerste noot een streep voor het startpunt. Bij kinderen is twee meter of minder een prima afstand. Het enige wat je nu nog nodig hebt, is een gietijzeren kogel. 
Neutenschaiten op het schoolplein in Grijpskerk.

De regels

De kunst is om de achterste noten te raken, alleen dan behaal je winst. Het raken van de achterste noten heet 'dun', je mag de noten houden. Schiet een speler voorste noten of noten in het midden van de lijn, maar géén achterste noten, dan is dat verlies voor de speler. Dat heet 'dik'.
Schiet de speler zowel achterste noten (één of meer) als middelste of voorste noten, dan is dat winst noch verlies voor de speler. Dat heet 'dik en dun'.
Schiet een speler dik (alleen de voorste noten) dan moeten de weggeschoten noten weer op de lijn worden gezet en er nieuwe noten bij worden gelegd. Heeft de speler vijf voorste noten weggeschoten, dan moeten er ook vijf nieuwe noten bijgelegd worden. Door dit bijleggen kan de rij met noten erg lang worden.

Spelen met geld

Je kunt het spel ook spelen met geld. Dat gaat als volgt: schiet je bijvoorbeeld vier noten van voren, dan moet je vier noten terug in de rij leggen en vier cent naast één of meerdere noten. Winst maakt de speler die dun schiet, oftewel de achterste noten. Het geld dat naast de weggeschoten noten ligt, is voor de speler. Het meeste geld ligt doorgaans vooraan in de rij.

Wanneer heb je gewonnen?

Een spel is uit wanneer alle noten van de lijn zijn gegooid. De winnaar is de speler met het meeste geld of de meeste walnoten.