Provincie: 'ESD dwingen tot sluiting is onnodig'

© Janny Hofman
De provincie kan en wil chemiebedrijf ESD in Farmsum niet stilleggen. 'Dat is onnodig, onevenredig en te ingrijpend', zo laat het provinciebestuur weten na vragen hierover van de SP en de Partij voor het Noorden.
De partijen willen weten wat de provincie kan doen om de uitstoot van kankerverwekkende SiC-vezels in de omgeving te voorkomen. Woensdagmiddag is hierover een spoeddebat op het Provinciehuis.

Ultimatum en boete

Eind vorig jaar werd ontdekt dat ESD deze zogenoemde siliciumcarbide (SiC-)vezels uitstoot. Ze worden vergeleken met asbest en zijn volgens de Gezondheidsraad kankerverwekkend. Uit onderzoek van TNO en de GGD blijkt dat de uitstoot ervan boven de norm kan komen.
De provincie heeft ESD vorige week een ultimatum gesteld. De uitstoot moet naar nul, anders krijgt het bedrijf een boete van 250.000 euro met een maximum van 750.000 euro.
De vraag is of dit lukt. Het bedrijf zegt zelf van niet en vindt het ultimatum en de boete voorbarig en onvoldoende onderbouwd.

Onderzoek uit 2006

De provincie is er wel van overtuigd dat dit kan. Gedeputeerde Staten verwijst in de antwoorden naar een onderzoek uit 2006, waaruit blijkt dat het bedrijf geen SiC-vezels uitstootte tijdens het productieproces.
Het onderzoek is op verzoek van de provincie gedaan door Buro Blauw, in opdracht van ESD. Het Farmsumer bedrijf moest extern onderzoek laten verrichten om zo aan de voorwaarden voor de vergunning te kunnen voldoen.
Volgens de provincie staat door de uitkomsten vast dat het bedrijf normaal kan functioneren zonder de uitstoot van de omstreden vezels.

Schadeclaim

De provincie kan het bedrijf niet stilleggen vanwege de blazers die daar dertig tot vijftig keer per jaar zijn. De stofexplosies zijn vergund en dus niet verboden.
'Het stilleggen van het bedrijf om die reden zal bij de rechter vrijwel direct sneuvelen. Dat kan leiden tot een schadeclaim', zegt Gedeputeerde Staten in de antwoorden.

'Smerig goedje'

Verschillende partijen vinden het ultimatum en de boete niet ver genoeg gaan en willen dat het bedrijf sluit.
SP-fractievoorzitter Jan Hein Mastenbroek: 'Voor ons is een grens overschreden. Omwonenden worden blootgesteld aan een smerig goedje, vergelijkbaar met asbest. Dat is niet langer acceptabel.'
Voor de Partij voor het Noorden -samen met de SP, de PVV en de Partij voor de Dieren initiatiefnemer van het spoeddebat- is sluiting geen optie vanwege de werkgelegenheid. Wel wil de partij meer meetapparatuur in de omgeving en onderzoek naar structurele oplossingen.
GroenLinks, PvdA, CDA en D66 steunen het ultimatum en de boete die gedeputeerde Nienke Homan (GroenLinks) vorige week heeft opgelegd.

Kamervragen

De PvdA in de Tweede Kamer heeft dinsdag aanvullende vragen gesteld aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Milieu) over de SiC-vezels.
Het RIVM heeft officieel nog geen norm hiervoor vastgesteld. De provincie gaat daarom uit van het meest recente advies van 300 vezels per kubieke meter. De partij wil weten waarom hier nog geen officiële richtlijn voor is.
Volgens de GGD is de kans dat mensen er daadwerkelijk ziek door worden nog steeds erg klein.
Het spoeddebat van Provinciale Staten begint woensdagmiddag om 14.00 uur.

Hoe ontstaan de blazers bij ESD?