Krijgen onze kinderen wel de juiste verkeersles?

De 'simpele' verkeerssituaties van vroeger veranderen. Maar krijgen onze kinderen op scholen wel voldoende les in dit soort nieuwe verkeerssituaties? En sluiten de lesmethoden wel aan op de Groningse situatie?

Volgens Foppe Jorna, coördinator verkeerseducatie bij Verkeerswijzer Groningen (een samenwerking tussen provincie en gemeenten), zit het verkeersonderwijs over het algemeen traditioneel in elkaar zit. 'Het gaat veel over: waar moet je rijden op de weg, wat betekenen verkeersborden, aan welke regels moet je je houden.' 

En dat terwijl er toch ook nieuwe soort situaties bijkomen. Jorna noemt als voorbeeld de kruisingen in Stad met verkeerslichten waarbij fietsers tegelijk groen hebben.

'Dit is een vrij nieuwe situatie die veel kinderen en ouders toch lastig vinden. Wij kregen daarom vanuit scholen de vraag om hier een speciale lesmethode voor te ontwikkelen. Deze methode wordt gretig afgenomen bij ons.' 

Volgens Jorna zijn vorig jaar er ruim 350 leerlingen geweest die deze lesmethode hebben gevolgd. 'Op schoolpleinen wordt de situatie met verkeerslichten nagebouwd en kunnen ze zelf alvast oefenen met dat alle fietsers tegelijk groen krijgen. Ze krijgen op deze manier al een beetje mee dat deze situatie afwijkt van het normale verkeerssysteem.'

'Kinderen raken daardoor al een stukje vertrouwder met dit soort situaties, waardoor ze zich er beter op kunnen anticiperen.'

Ook volgens Femke Niekerk, planoloog aan de Rijksuniversiteit Groningen, is het belangrijk dat iedereen goed geïnformeerd wordt nieuwe verkeerssituaties, zoals bijvoorbeeld Shared Space.

'Dat kan al beginnen op de basisschool. Het is belangrijk dat kinderen ook leren dat Shared Space-gebieden plekken zijn waar iedereen zich kan verplaatsen zoals ie wil. Ook moeten ze weten dat er verkeerssituaties zijn waar bewust verkeersborden en haaientanden worden weggehaald om de oplettendheid van de verkeersdeelnemer te vergroten. Het is goed als we vanaf jongs af aan opgevoed worden met een iets andere manier naar verkeer kijken.' 

Het concept van Shared Space is volgens Jorna nog niet standaard in de lesmethodes verwerkt. 'Veel lesmethodes zijn sterk Randstedelijk ingestoken. Op zich begrijpelijk, omdat daar de grootste markt voor de lesmethodes is. Maar in Noord-Nederland komt steeds meer Shared Space voor. Het is wel jammer dat dit nog niet in de lesmethodes zit.' 

Op dit moment hebben scholen in de Stad nog niet aan Jorna gevraagd om speciale lespakketten over Shared Space. Hij ziet echter wel kansen.

'Over het algemeen is het zo dat als je situatie beter leert kennen en je het idee erachter begrijpt, dat je dan de situatie beter leert begrijpen en inschatten. Nu is het toch vaak zo dat onbekend onbemind maakt.'

Volgens Robin Inpijn, projectleider bij Veilig Verkeer Nederland, is er in Friesland inmiddels een lespakket over Shared Space in de markt: 'Dielde Romte' (Gedeelde Ruimte).

'Het lespakket is zo gemaakt dat leerlingen op scholen in een buurt van een Shared Space-gebied deze verkeerssituaties herkennen, bespreken en oefenen.' 

Inpijn benadrukt hierbij het belang van een concreet voorbeeld in de buurt om bij leerlingen Shared Space onder de aandacht te brengen.

'Als je een specifieke situatie Shared Space situatie hebt die je aan de kinderen voor kunt leggen, dan zal de lesmethode best werken. Maar je kunt Shared Space niet in zijn algemeenheid meenemen in de verkeerseducatielijn.' 

'Want stel dat je net een les hebt gehad over wat verkeersregels betekenen, waar je moet oversteken enzovoorts. En vervolgens ga je puur theoretisch in op dat je bij Shared Space wel overal mag oversteken, maar dat je wel goed moet blijven opletten.'

'Dat druist in tegen alles wat de kinderen net hebben geleerd. Het risico bestaat dat ze dán de verkeersregels zelf ook niet meer zo nauw nemen.'