ESD vreest sluiting: provincie komt chemiebedrijf niet tegemoet

Een blazer bij ESD
Een blazer bij ESD © Rens Brooshooft
De provincie Groningen vindt dat ESD-SIC uit Farmsum de aangekondigde megaboetes gewoon moet betalen. Dat blijkt dinsdag tijdens een kort geding dat het chemiebedrijf aanspande.
De rechter probeerde beide partijen nader tot elkaar te brengen, maar dat is niet gelukt. Daarmee lijkt de toekomst van het bedrijf onzeker.

Waar draait het om?

Uit onderzoek van TNO is gebleken dat ESD siliciumcarbide-vezels uitstoot tijdens het productieproces. Die vezels zijn volgens de GGD en de Gezondheidsraad kankerverwekkend.
De provincie wil niet dat ESD die vezels uitstoot en gaf het bedrijf in april een deadline: binnen acht weken moet de vezeluitstoot naar nul, anders volgen boetes van 250.000 euro tot maximaal 750.000 euro.
Een blazer bij ESD-SIC in Farmsum, waarbij kankerverwekkende vezels vrij komen

'Verwaarloosbare hoeveelheden'

Tijdens de zitting liet het bedrijf weten dat de uitstoot van de vezels niet naar nul kan. 'Maar het gaat om verwaarloosbare hoeveelheden, waardoor mensen in de omgeving geen risico lopen', zei het bedrijf.
TNO kan na de laatste metingen echter niet meer garanderen dat de uitstoot onder de norm blijft, dus wil de provincie handhaven:
'Dit nemen we zeer hoog op. De gezondheidsrisico's voor de omgeving rechtvaardigen een ferm optreden en dus dergelijke boetes', zei de advocaat namens het provinciebestuur.
De gezondheidsrisico's die de omgeving loopt, rechtvaardigt een ferm optreden
Advocaat provincie Groningen

Provincie speelt het hard

De rechter stuurde aan op een compromis, waarbij ESD een vergunning aan moet vragen voor de uitstoot van vezels. Daardoor hoeft het bedrijf de boetes eerst nog niet te betalen.
Na een korte pauze liet het bedrijf weten dat te willen.
Maar de provincie is daar niet voor en eist dat ESD de boetes betaalt: 'We hebben grote moeite met zo'n vergunningstraject, want dat gaat ongetwijfeld lang duren', aldus de provincie. 'Gezien de ernst van de zaak kan dat niet.'
Beide partijen houden elkaar in een houdgreep. Daardoor is het woord nu aan de rechter.
Het wordt voor ons heel lastig boetes tot 750.000 euro op te vangen
Richard Middel - directeur ESD-SIC

Lastig boete op te vangen

Als dat negatief uitpakt voor ESD, staat de toekomst van het bedrijf op het spel. 'De kans is heel groot dat het bedrijf dan moet sluiten. Het wordt voor ons heel lastig om die boetes tot 750.000 euro op te vangen', reageert directeur Richard Middel na afloop.
De provincie liet wel weten positief te zijn over de veranderende houding van ESD:
'Eerst vond het bedrijf dat ze zomaar ongelimiteerd vezels mocht uitstoten. Vandaag horen wij toch dat ze er keihard aan willen werken om de uitstoot te minimaliseren. Dat is de winst die we nu hebben gemaakt', laat de advocaat weten.

Honderd medewerkers

De uitspraak is op dinsdag 25 juni. Gedeputeerde Tjeerd van Dekken (PvdA), die over milieu-zaken gaat, wil pas reageren als de uitspraak er is.
Bij ESD werken ruim honderd mensen, naar eigen zeggen wonen zij vooral in Noord-Nederland.

Hoe gevaarlijk zijn de vezels?

Siliciumcarbide-vezels zijn volgens de Gezondheidsraad en de GGD kankerverwekkend. Uit metingen van TNO blijkt dat de hoeveelheid deeltjes die ESD uitstoot boven de norm uit kán komen. Het RIVM doet daarom onderzoek naar de gezondheidsrisico's voor de bevolking.

Hoe ontstaan blazers?

ESD-SIC produceert siliciumcarbide, een slijpmiddel dat bijvoorbeeld in schuurpapier wordt verwerkt. Dat gebeurt in overdekte ovens in de buitenlucht. Soms bezwijkt de overdekking, met een stofwolk - een 'blazer' - als gevolg.