Column: Schijnproblemen

© RTV Noord
We zijn als westerse samenleving rijker dan ooit en is het nog nooit zo lang vrede geweest. Toch worstelen we heus nog met grote problemen, zoals klimaat, milieu, vergrijzing en, dichter bij huis, de aardbevingen. Grote taaie brokken, waar bijna geen doorkomen aan is.
Intussen scheppen geprivilegieerde clubjes die zelf nog zonder een probleem zaten er van die hartige modeprobleempjes bij, waar wij allemaal graag onze tanden in zetten. Als je geen probleem hebt moet je er een creëren, tenslotte. Zwarte Piet, #metoo, nix18, rookvrije zones, albinisme, houtkachels, walmende scheepsgeneratoren, staand plassen, uniseks-wc's,en de man an sich, om er maar een paar te noemen. Ideaal voor een beetje afleiding, een brokje boosheid, een stukje politiek, en vooral véél gepalaver in tv-studio's.
Voor dierenactivisten, die er maar niet in slagen om dagelijks miljoenen kippen, varkens en koeien van de slacht te redden, is het Kallemooi-feest op Schiermonnikoog dan ook gefundenes Fressen. Daarbij moet een haan, om onnaspeurlijke redenen, rond Pinksteren drie dagen in een mand aan een achttien meter hoge paal hangen. Wie zo'n haan weet te redden, heeft, naar analogie van een Joodse wijsheid, het hele dierenrijk gered. De rituele protesten, de gang naar de rechter, Kamervragen van de Partij voor de Dieren, ze bezorgen de ware dierenliefhebber een goed gevoel. Je dóét echt iets voor het dierenrijk, als je daar op Schier met je kartonnen bordje staat te zwaaien. Over tien jaar is dát vermoedelijk de Kallemooi-traditie.
De haan zelf deed er deze week eigenlijk niet zoveel toe. Die kwam na drie dagen seksuele onthouding weer uit die mand en stortte zich naar verluidt meteen op een kippetje. #Metoo in het dierenrijk. De dierenbeschermers waren gelukkig allang van het eiland af, op weg naar het zwientjetikken in Luttenberg, en de aandacht van het verveelde publiek zwenkte alweer naar een nieuw probleem: de fatshaming door een onbeduidend moppie in een dito babbelprogramma. Dat vond dat dikke vrouwen maar beter niet konden sporten, of iets dergelijks. Dikke tranen alom. Excuses. Tweets. Want niet alleen overgewicht schijnt een probleem te zijn, ook wat we vinden van overgewicht is problematisch én wat we vinden van de reacties van vrouwen die zich gekwetst voelden door die opmerking van dat onbeduidende moppie. Dat je vrouwen met overgewicht mooi kunt vinden is vast ook een probleem, voor wie er nog een zoekt.
Schijnproblemen zijn als gespreksonderwerp een stuk veiliger dan échte problemen, om nog maar te zwijgen van God, de dood of de zin van het leven. Schijnproblemen zijn zoiets als de hobby die je je kunt veroorloven na of naast je werk. Dat een sigaretje roken op straat, een 17-jarige die een biertje drinkt, een haan in een mand en een tutje dat iets vindt van overgewicht als probleem worden ervaren, dat bijzaken langzamerhand hoofdzaken gaan overschaduwen, is een indicator dat de volgende oorlog dichterbij is dan de vorige.
Lang hoeven we daar niet bij stil te staan, want kijk, daar staat een geslaagde eindexamenkandidaat op een groepsfoto de Hitlergroet te brengen. Of nee, toch niet, het was een 'ongelukkige momentopname' van zijn zwaaiende arm. Hadden we bijna een probleem gecrëeerd, is het alweer opgelost. Maar wacht, kijk daar….!
Willem van Reijendam