SodM is bezorgd: 'Versterking gaat niet snel genoeg'

De operatie om duizenden huizen in het aardbevingsgebied te versterken is het afgelopen jaar 'onvoldoende op gang gekomen'.
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) schrijft in zijn jaarlijkse rapport dat de vertraging mede komt doordat 'het tot mei heeft geduurd voordat er afspraken over de governance zijn gemaakt'.
Met de governance wordt bedoeld wie waar verantwoordelijk voor is. Zo is afgesproken dat minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken de nieuwe organisatie onder haar hoede krijgt, die de versterkingsoperatie moet uitvoeren.

Discussies

Daarnaast komt er een Tijdelijke Commissie Versterken (TCV) die toezicht gaat houden of de juiste huizen wel versterkt worden. Het SodM vreest dat deze nieuwe organisatie voor nog meer vertraging zorgt, omdat de governance hierdoor ingewikkelder wordt. 
De toezichthouder waarschuwt dat door de toevoeging van nog een partij, de kans op extra discussies toeneemt. En dat komt de snelheid niet ten goede.

Ambitie

Nadat minister Wiebes op de pauzeknop van de versterking drukte, kondigde hij in juli 2018 aan de boel in een stroomversnelling te brengen. Deze plannen werden een aantal maanden later gepresenteerd. 
Volgens de minister moet 2019 'het jaar van de uitvoering' worden. Maar het SodM constateert dat 'de voortgang van het versterkingsprogramma sterk is achtergebleven ten opzichte van de ambitie die destijds is geformuleerd'. 

Verwarring

Naast dat het lang duurde om afspraken te maken, constateert het SodM dat er 'verwarring is over de huidige omvang van het versterkingsprogramma'. Volgens de toezichthouder is de NCG) 'nog niet in staat een sluitend totaaloverzicht te geven van adressen die beoordeeld moeten worden'. 
De NCG krijgt hiervoor informatie van het Centrum Veilig Wonen (CVW), waarvan de NAM aandeelhouder is. Ook is het lastig te achterhalen welke adressen al zijn aangepakt en wat er nog moet gebeuren. 'De door NCG aan SodM verstrekte cijfers zijn onvoldoende betrouwbaar en stabiel', schrijft het SodM.

Verandering

Daarbij komt dat de afgelopen jaren veel is veranderd rondom de versterkingsaanpak. Zo is de NAM op afstand gezet en kwam Wiebes met zijn nieuwe plannen. Daardoor is het moeilijk om een volledig overzicht te krijgen. Volgens de cijfers van de NCG zijn er sinds de start van het versterkingsprogramma in 2015 nog geen duizend gebouwen versterkt. 
Het SodM schat in dat er nog zo'n 18.000 adressen geïnspecteerd en beoordeeld moeten worden. Dat kan volgens de toezichthouder nog wel zeven jaar duren. 'Het tempo is onvoldoende om de versterking binnen een redelijke termijn te realiseren', concludeert het Staatstoezicht op de Mijnen.

Succes

Om 'succesvol' te zijn benadrukt het SodM dat het belangrijk is dat er snel duidelijkheid komt over de omvang van het versterkingsprogramma. Daardoor kan ook worden bepaald hoeveel capaciteit nodig is om de huizen aan te pakken.
Het SodM concludeert wel dat de NCG daarvoor meer mandaat nodig heeft. Zoals de beschikking over een eigen budget.

Afbouw gaswinning

Verder wordt het door de plannen om de gaswinning versneld af te bouwen ook veiliger. De toezichthouder verwacht dat daardoor steeds minder adressen versterkt hoeven te worden.
Over de afbouw van de gaswinning is het SodM wel te spreken. Dat ligt voor op schema. Bovendien heeft Wiebes aangekondigd te onderzoeken wat ervoor nodig is om volgend gasjaar (van oktober 2019 tot oktober 2020) naar 12 miljard kuub te gaan. Dat is volgens het SodM een 'veilig niveau'.

Jaarlijks rapport

Na de aardbeving van Zeerijp op 8 januari 2018 adviseerde het SodM om zo snel mogelijk naar een winningsniveau te gaan van 12 miljard kuub gas per jaar. Ook beloofde de toezichthouder een vinger aan de pols te houden en jaarlijks een rapport te schrijven over de gaswinning en de versterkingsoperatie. Dit is het eerste verslag.