Omwonenden Windpark N33 mogen jaarlijks anderhalve ton verdelen

Hoe dat gebiedsfonds gaat werken en wat er precies met dat geld gaat gebeuren, is nog niet bekend. 'Dat moet in samenspraak met de omgeving duidelijk worden.'

Het is niet de eerste keer dat er plannen voor een gebiedsfonds op tafel liggen. Daarvoor is volgens De Jong 3,5 jaar geleden ook al een poging toe gedaan.

'Toen is een gebiedscoördinator aangesteld. Dat was Emme Groot. Hij zou in kaart brengen hoe de sociale cohesie kon worden bevorderd door een gebiedsfonds. Hij heeft geprobeerd om de provincie, de gemeenten en grondeigenaren erbij te betrekken om die pot zo hoog mogelijk te krijgen. Ook wij zijn hier heel druk mee geweest om ook zoveel mogelijk omwonenden erbij te betrekken, onder andere omdat niet iedereen zich vertegenwoordigd voelde door dorpsraden.'

Uiteindelijk zijn de plannen voor het fonds toen niet van de grond gekomen, onder andere vanwege de weerstand in het gebied tegen het windpark. Ook voelden niet alle omwonenden zich vertegenwoordigd door Groot en was niet iedereen het eens met zijn aanpak en conclusies.

Nu het windpark definitief is goedgekeurd, moeten de besprekingen over het gebiedsfonds precies weer worden opgestart.

De Jong: 'Dat doen we niet zo snel mogelijk na de uitspraak. We begrijpen de gevoeligheid van de beslissing van de Raad van State. Maar over een paar maanden gaan we de gesprekken wel weer optuigen.'

Concrete afspraken over hoe het gebiedsfonds gevuld moet worden, zijn er dus nog niet. De Jong ziet verschillende mogelijkheden voor zich.

'Je zou er voor kunnen kiezen dat al het geld in één pot gaat en dat het gehele gebied daar dan van kan profiteren, en ideeën kan aandragen wat ermee kan gebeuren. Maar je kunt er ook voor kiezen dat je het over ieder dorp verdeelt, aan de hand van het aantal inwoners. Of dat je het geld verdeelt naar de hoeveelheid windmolens op het grondgebied van iedere gemeente.'

Die verdeling is: vier molens in Oldambt, acht in Veendam en 23 in Midden-Groningen.

'Maar hoe die geldverdeling er concreet uit ziet maakt ons niet uit. Wij stellen dit geld beschikbaar. We willen namelijk een goede buur zijn. Het is goed dat de omgeving meeprofiteert van de lusten van het park. Het is aan de omgeving wat ze met dit geld doen en op welke manier. Denk bijvoorbeeld aan een stichting met omwonenden in het bestuur, waar mensen plannen kunnen indienen. Of wellicht dat je met dit geld de energierekeningen van mensen kunt vergoeden. Maar dat is echt aan de omgeving. Wij gaan hier niet tussen zitten, maar we willen wel helpen om ideeën te geven.'

In totaal komt er jaarlijks dus 156.450 in het gebiedsfonds. De vraag is: had dit bedrag niet hoger kunnen zijn? Uit onderzoek van Argos bleek namelijk dat Yard en Innogy als eigenaren van Windpark N33 er jaarlijks bijna 200.000 euro per molen aan overhouden. Voor dit park met 35 turbines komt dat neer op bijna zeven miljoen euro.

De Jong reageert: 'Ik snap dat mensen zich dat afvragen, maar die vergelijking is niet helemaal eerlijk. Het is niet zo dat wij mensen per molen 'afschepen' met maar 156.450 euro. Ten eerste zijn wij een commercieel bedrijf. Natuurlijk zullen we winst maken op dit park. Maar wij dragen ook de risico's.'

'Je moet bedenken dat er al heel veel kosten zijn gemaakt zonder dat zeker was dat er ook maar één windmolen zou komen. Denk bijvoorbeeld aan allerlei onderzoekskosten en aanbestedingskosten. Bovendien is nooit zeker hoe hard het waait. Als er weinig winst is, wordt er weinig stroom opgewekt en krijgen we dus ook minder opbrengsten binnen.'

Bovendien stelt De Jong dat windparken in een unieke situatie zitten.

'Bij veel infrastructurele projecten, zoals snelwegen, spoorlijnen en energiecentrales is er helemaal geen sprake van iets als een gebiedsfonds, terwijl er wél mensen zijn die er de nadelen van ondervinden.'

Zo is het volgens De Jong niet zo dat mensen door de komst van een spoorlijn gecompenseerd worden door een deel van de opbrengst van treinkaartjes die de NS ontvangt te vergoeden aan omwonenden.

'Met de windbranche is afgesproken dat wij wel geld in een gebiedsfonds stoppen. Dat doen we met liefde. Maar als we met z'n allen niet willen dat een commercieel bedrijf geld kan verdienen aan een windpark, dan moeten we zulke parken door de overheid laten ontwikkelen.'

De vraag die nog blijft liggen is: wat houden windboeren over aan Windpark N33? Aanvankelijk wil De Jong daar niets over kwijt. 'Dat zijn contracten die we met hen hebben afgesloten, daar doen we geen mededelingen over.'

Wel verwijst hij naar adviesbedragen die de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland heeft vastgesteld. Daaruit blijkt dat als een windpark per jaar 13.000 MWh aan stroom produceert, boeren een vergoeding van 50.000 euro uitgekeerd kunnen krijgen.

Op dit bedrag reageert De Jong gedecideerd: 'Dat is een veel te hoog bedrag. Dat kunnen wij niet betalen. Om een idee te geven: je moet eerder aan de helft van het bedrag denken.'

De Jong wijst erop dat grondprijzen in het land niet overal hetzelfde zijn. 'Ik kan me voorstellen dat er locaties zijn waar grondeigenaren meer krijgen, hoewel de grondvergoedingen overal teruglopen. Als we in Utrecht een park zouden ontwikkelen, dan zullen de grondvergoedingen hoger zijn, omdat de prijs van grond duurder is. Maar in een dunbevolkt gebied ligt dat echt anders.'