Rijkswaterstaat spuit nog geen extra zand op Schiermonnikoog

17 juli 2019, 15:45 • 3 minuten leestijd

Een luchtfoto van de kust van Schiermonnikoog © Rijkswaterstaat

Het kunstmatig herstel van een stuk Noordzeekust van Schiermonnikoog gaat voorlopig niet door. Rijkswaterstaat stelt het besluit over zandsuppletie op het eiland een jaar uit.

Dat gebeurt na overleg met Natuurmonumenten, de gemeente en de eilanders. 'Tijdens een inspraakavond in april werd duidelijk dat zij vraagtekens zetten bij de noodzaak van zandsuppletie. Zij laten liever de natuur haar gang gaan', vertelt omgevingsmanager Robert Zijlstra.

'Naar aanleiding van deze opmerkingen hebben we samen met de gemeente en Wetterskip Fryslân besloten om de plannen nog eens tegen het licht te houden.'

Het gaat om het stuk met een lengte van één kilometer tussen paal 4 en 5 aan de noordwestkant van het eiland. Sind het begin van deze eeuw wordt de kust van Schiemonnikoog jaarlijks dertig tot veertig meter smaller.

'Daar zijn in de loop van de jaren honderden meters zand verdwenen', legt Zijlstra uit. 'Volgens de afspraken uit 1990 zouden we de kustlijn nu moeten versterken, maar we zijn inmiddels twintig jaar verder. De inzichten zijn inmiddels wat gewijzigd.'

Dat wil niet zeggen dat zandsuppletie op Schiermonnikoog nu helemaal van de baan is, benadrukt Zijlstra. 'De veiligheid staat voorop. In het zeegat tussen Ameland en Schiermonnikoog ligt een zandplaat die zich langzaam verplaatst naar Schiermonnikoog. Met wat geluk wordt de kust op die manier dus vanzelf en op tijd verstevigd. Maar als dat niet gebeurt, zullen we toch moeten ingrijpen.'

Als de natuur inderdaad te hulp schiet, is er voor Rijkswaterstaat nog een bijkomend voordeel. Zijlstra: 'Zo'n operatie is al gauw een miljoenenklus. Maar om kostenbesparing is het ons beslist niet te doen. Het geld hadden ook we gewoon begroot.'

Rijkswaterstaat meet ieder jaar de volledige Nederlandse kustlijn op. In 1990 zijn bepaalde meetpunten vastgelegd. Als de kustlijn tot zo'n punt is afgebrokkeld, moet er worden ingegrepen. Dat kan onder meer met zandsuppletie. Dat houdt in dat vanuit de zee voor de kust zand wordt gehaald en op het land wordt gespoten om het bestaande strand te verbreden.

Dat kan op twee manieren: het zand wordt met een schip aan land gebracht of het wordt via leidingen vanaf een schip op zee naar de kust gevoerd.

Een voorbeeld van zandsuppletie, in dit geval voor de kust van Zeeland (Foto: ANP)

Zandsuppletie wordt op de andere bewoonde Waddeneilanden al veel langer toegepast, maar op Schiermonnikoog zou het de eerste keer zijn. 'Dat heeft te maken met de veranderende omstandigheden in het zeegat', zegt Zijlstra. 'Doordat een geul dichter tegen de kust is komen te liggen, vindt er meer kustafslag plaats.'

Voordat tot zandsuppletie wordt overgegaan, wordt eerst gekeken naar de gevolgen voor de natuur en het milieu. Zijlstra: 'Als je het strand ophoogt, heeft dat gevolgen voor de organismen die in dat zand voorkomen. In de nieuwe zandlaag zit geen leven, maar dat keer vanzelf terug naarmate de tijd verstrijkt.'