Deskundige TU Delft: aanleg tunnelbak Ring Zuid kost miljoenen extra

Het verdiepte gedeelte van de nieuwe ringweg wordt 1100 meter lang. Voor de aanleg van dit stuk weg moeten eerst damwanden worden geslagen, voordat de grond kan worden weggegraven. Hiermee is inmiddels een begin gemaakt.

Het probleem waarmee de bouwers sowieso te maken hebben, is het grondwaterpeil. Als de bouwkuip is gegraven, loopt die vervolgens vol met grondwater uit de omringende ondergrond. Met kans op verzakkingen en scheuren, dus schade aan huizen in de omgeving.

Aannemer Combinatie Herepoort was van plan de verdiepte bouwput droog te houden door tijdens de bouw van de tunnelbak het toestromende water weg te pompen. Maar dat gaat niet door.

Opdrachtgever Aanpak Ring Zuid (provincie en gemeente Groningen plus Rijkswaterstaat) zette namelijk vraagtekens bij deze methode. Daarom werd besloten Deltares om advies te vragen.

Dit onderzoeksbureau concludeert dat het wegpompen van grondwater ('bemaling') onverantwoorde risico's met zich meebrengt en bevestigt daarmee de twijfels van de stuurgroep. Opmerkelijk: één van de gevolgen, die Deltares verwacht, is 'ongunstige publiciteit'.

Het volledige rapport lees je hier (.pdf)

Geluk bij een ongeluk is dat er een andere bouwmethode voorhanden is. Die is veiliger, maar wel een stuk duurder. Daarbij wordt eerst een betonvloer gestort, en dan pas het water in de bouwput weggepompt. Als die vloer er ligt, kan er geen water meer onder de damwanden door de bouwput instromen.

Deze methode, waarbij dus gewerkt wordt met onderwaterbeton, bestaat al tientallen jaren. Zegt bouwkundige Sander Pasterkamp, werkzaam aan de TU Delft. 'Het voorkomt schade aan de omgeving, maar het is een stuk duurder. Ik ken dit specifieke project niet, maar je praat al gauw over miljoenen.'

Dat komt omdat er meer materialen moeten worden gebruikt en dat het ook meer tijd kost, legt Pasterkamp uit. 'Voordat het beton onder het water op de bodem van de bouwkuip kan worden gestort, moeten er eerst heipalen worden geslagen. Die dienen als ankerpunten waaraan de vloer wordt opgehangen. Dat is precies werk. Bovendien moet al dat materiaal worden aangevoerd, en dat kost natuurlijk ook tijd.'

'Duikers moeten vervolgens het water in om te controleren of het allemaal goed is gegaan. Daarna moet het water worden weggepompt', doceert de bouwkundige. 'Bij het storten van onderwaterbeton wordt vooraf geen betonijzer aangebracht. Om te voorkomen dat de vloer omhoog gedrukt wordt door het grondwater, moet de vloer dik genoeg zijn. Dat kan al gauw om een laag van een meter gaan. Dat is een kwestie van berekenen.'

Als het water uit de bouwkuip is weggepompt en er geen gebreken zijn ontdekt, kan de eigenlijke vloer van de tunnelbak worden gelegd. 'Je krijgt dus een extra vloer onder de tunnelbak', besluit Pasterkamp.

'We verwachten niet dat het totale budget wordt overschreden. Daarbinnen is voldoende ruimte om deze kosten op te vangen', zegt woordvoerder Nicolette Boelens van Aanpak Ring Zuid.

'Met Combinatie Herepoort is nu overeenstemming bereikt over uitvoering met gedeeltelijk onderwaterbeton. Een oplossing waarmee ook de experts van Deltares, Aanpak Ring Zuid en Combinatie Herepoort akkoord zijn. Op dit moment wordt de bouw van de bouwkuip van de verdiepte ligging zorgvuldig voorbereid. De details en nadere planning horen hierbij. Hierover is komend najaar meer bekend.'