'Ik merkte dat we gingen discrimineren, tegen eigenlijk alle buitenlanders'
'Ik merkte dat we gingen discrimineren, tegen eigenlijk alle buitenlanders'
'Het geeft weerslag op jezelf. We stonden er heel erg negatief in op een gegeven moment', zegt Harry Stuulen, supermarkteigenaar in Ter Apel en voorzitter van de lokale ondernemersvereniging Mercurius.
Stuulen heeft last van diefstallen door asielzoekers uit veilige landen. Die maken vrijwel geen kans op een verblijfsvergunning. 'Ik merkte dat we gingen discrimineren, tegen eigenlijk alle buitenlanders.'
Om die reden namen Harry en Monique Stuulen een beveiliger in dienst. Zodat zij zich weer met andere zaken bezig konden houden. Het heeft volgens Harry zijn vruchten afgeworpen. 'Inmiddels discrimineren we niet meer.'
Deze week: verhalen over azc Ter Apel
Het afgelopen jaar was er veel te doen om het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel. Dat is anders dan andere azc's. Alle vluchtelingen die Nederland binnenkomen, moeten zich eerst melden in Ter Apel. Zo ook asielzoekers uit veilige landen. Zij zorgen voor problemen in en om het dorp.
Deze week duiken we in de problemen, en zoeken we naar de verhalen erachter.
'Echte vluchtelingen'
Dát de twee gingen discrimineren, noemt Stuulen 'heel vervelend'. 'Zo zaten we helemaal niet in elkaar. Het is zo gegroeid. Gelukkig vinden we nog steeds dat mensen mensen zijn, en vluchtelingen vluchtelingen. En die moet je gewoon helpen.'
Hij maakt het verschil tussen 'echte vluchtelingen' en 'veiligelanders'. 'Die laatste groep, dat zijn geen vluchtelingen, dat zijn gewoon criminelen die aangepakt moeten worden.'
Twee mappen met aangiftes
Dat de supermarkt van Stuulen last heeft van diefstallen is duidelijk te zien aan de mappen met aangiftes die teamleider Joey Mensen omhooghoudt. De ene map zit vol (allemaal aangiftes uit 2018), de andere voor de helft. Dat is de opbrengst tot mei 2019.
De teamleider zelf heeft in de anderhalf jaar tijd ongeveer 70 diefstallen meegemaakt. In die periode waren er in totaal 110 diefstallen - althans, dat zijn de diefstallen die de winkel heeft opgemerkt. 'Het gekste wat er gestolen is? Een haarclipje van een euro. Het grootste wat hij tegenkwam is een doos met twaalf tubes tandpasta. Kostprijs: 88 euro.

Schaderegeling
Supermarkteigenaar Stuulen pleit al enige tijd voor een schaderegeling. Die moet hem en collega-ondernemers compenseren voor de schade die ze lijden door de diefstallen.
Zo'n regeling bestaat eigenlijk al: de 'SODA-regeling' zorgt ervoor dat winkeliers bij een diefstal 181 euro kunnen innen bij de dief. Maar bij veiligelanders werkt die regeling vaak niet, bijvoorbeeld omdat ze na de diefstal zijn vertrokken naar een ander land.
Kantine
Als beveiliger Vladimir Manveyler (ondersteund door een medewerker van de supermarkt) een dief heeft gepakt, wordt diegene naar de kantine gebracht. In afwachting van de politie wordt de dief daar vastgehouden. 'Dat duurt een uur als het mee zit, twee uur als het tegenzit.'
'De meeste mensen werken mee', zegt Joey. 'Al willen sommigen ook wel opstandig zijn. Die zijn dan dreigend tegenover onze beveiliger.' Opvallend: meestal bieden mensen alsnog geld als ze zijn opgepakt. 'Als ze hier zitten, komen de biljetten naar boven. Maar dan zeg ik: het is te laat.'
'Sommige dieven willen nog wel eens vluchten', zegt Joey. Zelf is hij twee keer achter een dief aan gerend. 'Dat is wel spannend. Maar gelukkig zijn we vaak met meerdere mensen. Dat scheelt wel.'
De diefstallen zijn al een beetje een gewoonte geworden
Diefstallen wennen
De diefstallen zijn, zegt Joey, al een beetje een gewoonte geworden. 'Als het ieder weekend gebeurt, kijkt niemand er nog van op. Nieuwe medewerkers schrikken wel, bijvoorbeeld als ze politie in de kantine zien staan.'
Toch, erkent Joey, is het werk in Ter Apel wel anders dan in een normale supermarkt. De diefstallen hebben invloed op het werk: 'als de winkel er iets anders uitziet dan normaal, dan weten mensen wel hoe dat komt. Maar als het even kan, werken we 's avonds wat langer door om dat te voorkomen.'
?Maatregelen kosten meer dan ze opleveren
Om de problemen de kop in te drukken, heeft supermarkteigenaar Stuulen behalve een full-time beveiliger ook extra veel camera's in zijn winkel. Een flinke investering. 'Uiteindelijk kost het geld', geeft Stuulen toe.
'Maar', zegt hij, 'het kan natuurlijk nooit zo zijn dat je crimineel gedrag dan maar accepteert. Of je nou een blikje bier of een auto steelt, in principe is het gewoon hetzelfde. Je steelt, en dat mag niet.'
Mensen gaan naar Emmen of Stadskanaal. We missen aantoonbaar mensen in het centrum.
'Het lijkt soms net of het hier een soort ghetto is'
De vele aandacht voor de problemen heeft zijn weerslag op het imago van het dorp. 'Voor de buitenwereld is het soms net of het hier één of andere ghetto is', zegt Stuulen.
'We missen aantoonbaar mensen in het centrum', zegt de ondernemer. 'Die gaan bijvoorbeeld naar Emmen of Stadskanaal. En dat zijn gemiste omzetkansen voor ons.' Het winkelcentrum is daarin niet uniek: een school zegde in mei een schoolreis af vanwege de problemen in het dorp.
'Natuurlijk is het zo dat we overlast hebben, maar die komt van een zeer select en klein groepje', zegt Harry Stuulen. 'Maar het imago gaat hiermee wel de verkeerde kant op.'
Deze week schrijven we verschillende gevolgen over de problemen rond het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel. Lees hier het artikel over twee inwoners terug, die identiteitsbewijzen en andere spullen van vluchtelingen achter hun huis vinden: 'Dit is nog maar een heel klein beetje, het meeste ligt al bij de politie.' Morgen een nieuw verhaal op hetzelfde tijdstip.