Stelende asielzoekers in Ter Apel voortaan gekort op hun leefgeld

Henk Wolthof, die als 'ketenmarinier' moet zoeken naar oplossingen voor problemen rond het aanmeldcentrum in Ter Apel, maakte dat vandaag bekend.

Een volwassen asielzoeker die geen geld heeft of zegt te hebben, ontvangt wekelijks een bedrag van 58,87 euro. Dat bedrag bestaat voor 45,92 euro uit 'eetgeld'. Op dat geld mag het COA geen geld inhouden.

Het overige bedrag van 12,95 euro, dat 'zakgeld' wordt genoemd, mag wel worden ingehouden. 'We houden zo veel mogelijk in, totdat het totale boetebedrag van 181 euro per diefstal is bereikt', zegt Wolthof.

Overigens krijgt een asielzoeker pas leefgeld zodra hij naar een asielzoekerscentrum elders in Nederland vertrekt. Zolang een asielzoeker op het aanmeldcentrum in Ter Apel verblijft, krijgt hij alles in natura.

Op die asielzoekers kan dus geen geld worden verhaald. 'Maar zodra een veiligelander te horen krijgt dat hij niet in Nederland kan blijven, gaat hij vrijwel altijd in beroep. Dan gaat diegene naar een azc elders in het land, krijgt hij of zij wel leefgeld en kan er dus ook geld geïnd worden', zegt Wolthof.

Het innen van de boetes gebeurt via de zogenoemde 'SODA-regeling'. Winkeliers die zijn aangesloten bij de stichting SODA kunnen een bedrag van 181 euro krijgen per diefstal, als vergoeding voor de gemaakte kosten. Die kosten worden verhaald op de dief.

Voor asielzoekers werkt die regeling vaak niet, omdat zij naar andere asielzoekerscentra worden overgeplaatst of naar het buitenland vertrekken, en daardoor niet meer vindbaar zijn. 'Voor die laatste groep gaat de nieuwe regeling waarschijnlijk niet werken', erkent Wolthof.

De brieven waarin staat dat het SODA betrokken asielzoekers zo'n boete oplegt, moeten voortaan sneller bij het COA aankomen, zegt Wolthof. 'Nu duurt dat vaak nog een week of vier.'

Vervolgens krijgt de stichting SODA wekelijks een bedrag van maximaal 12,95 euro per stelende asielzoeker uitbetaald. Zodra het totale boetebedrag is bereikt, krijgt de winkelier zijn of haar vergoeding.

Er komt dus geen fonds dat gevuld wordt door het ministerie van Veiligheid en Justitie. Daar is geen draagvlak voor in de politiek, laat Wolthof weten en hij noemt dat ook 'terecht'.

Wolthof is niet bang dat veiligelanders meer gaan stelen omdat ze gekort worden op hun leefgeld. 'Het kan', zegt hij, 'maar als ze meer gaan stelen, worden ze ook meer aangepakt. Daardoor is een veroordeling ook makkelijker.'

Monique Stuulen, franchisenemer van Jumbo in Ter Apel, noemt de komst van de regeling 'heel goed nieuws'. Samen met Harry Stuulen, de vorige eigenaar, doet ze al tijden haar best voor de komst van de regeling.

'Eindelijk gaat het recht nu ook voor ons gelden', zegt ze in een reactie. Toch houdt ze ook een slag om de arm. 'We moeten eerst maar zien of het echt gaat werken. Er is al vaker een belofte ingetrokken.'

'Bovendien', vervolgt ze, 'wordt het echte probleem nog niet opgelost. Veiligelanders blijven immers nog steeds komen.'

'Deze week nog vond er een diefstal plaats. Onze beveiliger is er samen met twee potige medewerkers mee bezig geweest om de dief in bedwang te houden. Die ellende moet ophouden.'