'Lokaal kilo's schuiven' verenigt boeren en restauranthouders: 'Een noodzaak'

Om daar verandering in te brengen zijn twee Stadjers het project 'Lokaal kilo's schuiven' gestart. Ze brengen boeren en restauranthouders met elkaar in contact. Op veilingen kunnen ze elkaar beter leren kennen. Horeca-eigenaren kunnen daar producten proeven én kopen. Er zijn nu ook plannen om een online platform te starten, waar boeren hun producten kunnen aanbieden.

'De supermarkt heeft nu zoveel macht. We streven naar een onderhandelingsrelatie in plaats van een machtsrelatie. Of beter geformuleerd: 'We willen geen opkoper, maar een belangenbehartiger', aldus Wilbert van de Kamp, één van de initiatiefnemers.

Producten gaan vaak 'anoniem' de keten in, waarna de opkoper er flink aan verdient. Het nieuwe platform moet de twee partijen aan de voor- en achterkant van de keten vertegenwoordigen. 'Die 'middle man' kan één persoon zijn, maar je kunt ook denken een transparante coöperatie, die een direct gesprek stimuleert tussen producent en afnemer. Je kunt het vervoer dan ook centraal regelen.'

Er zijn inmiddels twee veilingen geweest, waarbij restauranthouders producten konden proeven en kopen en kennis konden maken met de boeren. Van de Kamp vertelt hoe het zaadje bij hem zelf werd geplant. 'Ik heb in Noord-Groningen gewoond en mezelf de beperking opgelegd om alleen maar met producten te koken die binnen tien kilometer worden gemaakt. Dat kostte soms best een hoop tijd en moeite, maar was ook heel leuk.'

'Ook de gemeente denkt veel na over lokaal voedsel', weet Van de Kamp. 'Ik zag de nodige initiatieven om restaurants, boeren en consumenten aan elkaar te linken. Maar dat waren vooral onderzoeken en grote ideeën. Ik dacht: waarom beginnen we niet iets kleiner? Gewoon op een makkelijke manier. Door wat spullen te veilen en met elkaar in gesprek te gaan. Dan ontstaat er misschien iets.'

Eten uit de spreekwoordelijke achtertuin is al een tijdje de trend. De opmars van keurmerken voorziet deels in de behoefte van de consument naar lokaal en eerlijk voedsel. 'Maar deze directe samenwerking is natuurlijk nog mooier', vindt Van de Kamp.

Moeten we dan denken aan biologische pastinaak, blije wadvarkens of andere speciale producten? 'Nee hoor', zegt hij. 'Het gaat juist om heel gewone producten, niet alleen om speciale bietjes ofzo. Het is meestal gewoon aardappels, vlees of melk. Zo hadden we laatst een boer die nu elke week uien aan de lokale snackbar levert.'

Het is meer dan een trend die alleen leeft bij de hippe consument. 'Voor boeren is dit noodzaak. Zij hebben het de laatste tijd best moeilijk. Burgers zeggen tegen boeren: 'Je moet het zo en zo doen'. Maar die financiële ruimte hebben boeren vaak niet.'

Het tweede evenement van Lokaal kilo's schuiven trok tachtig boeren en tien restauranthouders. Door hun producten voor de startprijs te verkopen, kwamen agrariërs meer te weten over de vraag bij horeca. De gemeente Groningen heeft steun toegezegd om te helpen met de logistiek.

Het enthousiasme is er dus, maar door de dagelijkse werkzaamheden en beslommeringen van zowel producent als afnemer is er soms maar weinig tijd voor het grotere plaatje. 'We moeten vooral nog meer restauranthouders en koks zien te bereiken. Dat is nog best lastig, want die lijken het zo mogelijk nog drukker te hebben dan boeren.'

De volgende veilingen staan alweer op het programma. Lokaal leveren maakt boeren extra trots op hun product en het staat mooi op de menukaart. Van de Kamp: 'Voor de boer is het leuk want die kan zijn eigen aardappelen eten als-ie uit eten gaat, de restauranthouder kan op z'n menu zetten: 'Die aardappel of koe komt daar vandaan' en de consument krijgt vers en lokaal eten op zijn bord.'