Gaswinning bij Schiermonnikoog? 'Dit is Unesco Werelderfgoed, blijf er eens af'

12 augustus 2019, 21:41 • 3 minuten leestijd

Het boorplatform waarmee de proefboring bij Schiermonnikoog werd uitgevoerd © Jeroen Berkenbosch/RTV Noord

De plannen voor gaswinning ten noorden van Schiermonnikoog stuiten nog altijd op veel verzet. Nu bekend is dat gasproducent ONE-Dyas de gevolgen voor het milieu laat onderzoeken, slijpen ook de gemeente Schiermonnikoog en de Waddenvereniging hun messen.

Iedereen met bezwaren tegen de geplande gaswinning op twintig kilometer uit de kust van het eiland mag een eigen zienswijze indienen. Burgemeester Ineke van Gent van Schiermonnikoog en Waddenvereniging-voorzitter Lutz Jacobi zullen dat zeker niet nalaten.

Van Gent noemt de plannen 'een heilloze weg'. Haar gemeente keerde zich dan ook direct tegen de gaswinning toen het gasveld in september 2017 werd ontdekt.

'We hebben direct aangegeven het een heel slecht idee te vinden om in dit prachtige en kwetsbare natuurgebied gas te winnen. De andere Waddeneilanden, kustgemeenten en de provincie steunden ons. Zelfs Unesco is kritisch. Eigenlijk is niemand hier enthousiast over, maar het bedrijf zet de plannen toch door.'

Het gasveld op twintig kilometer ten noorden van Schiermonnikoog werd in september 2017 ontdekt. Een proefboring in februari vorig jaar wees uit dat er een winbare hoeveelheid gas in de grond zit. Hoeveel gas er precies uit het gebied gewonnen kan worden, kan de Nederlandse gasproducent ONE-Dyas (voorheen Oranje-Nassau Energie) niet zeggen. Tegen de proefboring werd fel geprotesteerd. Zo ketenden actievoerders van Greenpeace zich aan het boorplatform vast. Ook eilandbewoners uitten hun onvrede.

Ook de Waddenvereniging heeft geen goed woord over voor het project. 'Het is Unesco Werelderfgoed en Natura 2000-gebied... Blijf er eens af', bijt voorzitter Jacobi van zich af. 'We gaan daar toch niet zitten knoeien voor een paar dagen gas?'

In de omgeving van het hoofdveld liggen nog een aantal kleinere gasvelden. ONE-Dyas wil daarom in totaal twaalf putten slaan boven Schiermonnikoog. Voor Van Gent komt dat niet als een verrassing.

'Ik was hier al bang voor. Sinds de gaswinning in Groningen terug wordt geschroefd, worden steeds meer kleinere veldjes ontgonnen. Alleen denk ik dan: investeer liever in andere vormen van energie en ga geen fossiele brandstoffen winnen. Dit is een heilloze weg.'

Jacobi en Van Gent putten hoop uit de uitspraak van de Raad van State met betrekking tot de stikstofuitstoot van bedrijven. Gasproducent ONE-Dyas zal vooraf moeten aangeven hoeveel stikstof er wordt uitgestoten door de gaswinning en hoe dat gecompenseerd wordt.

'Die stikstofkwestie gaat nu spelen. Dat biedt kansen voor ons', zegt Jacobi, die het wettelijk verplichte milieuonderzoek met enig wantrouwen tegemoet ziet.

'Dat moet uitwijzen wat de gevolgen voor de natuur zijn. Maar je weet al weer hoe dat gaat: dan worden de grenzen opgezocht.'

De strijdbare vrouwen twijfelen er niet aan dat de gevolgen voor het gebied groot zullen zijn. Ze vrezen bodemdaling en aantasting van kwetsbare natuur. Met de containerramp nog vers in het geheugen is dat alle reden om in actie te komen.

'Ik heb nog steeds goede hoop dat we dit op de een of andere manier kunnen tegenhouden', zegt Van Gent. 'Dat zullen we proberen met alle middelen die we tot onze beschikking hebben. Misschien komt er nog een moment van voortschrijdend inzicht bij degene die willen boren.'

Jacobi doet ook een klemmend beroep op de overheid. Die zou volgens haar een stokje moeten steken voor de geplande gaswinning op zee.

'De overheid moet de specifieke waarde van de gebieden veel meer meewegen. Dat heeft trouwens ook in de laatste wijziging van de Mijnbouwwet een plaats gekregen. Tot nu toe gedraagt de overheid zich daar nog niet naar. Wij zijn een van de hopelijk velen die de strijd aangaan. Het gebied kan niet voor zichzelf opkomen, dus moeten wij het doen.'