Analyse: Hoe het ministerie Groningers voor de gek houdt

© RTV Noord
Na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) kregen we bij RTV Noord meer dan vijfhonderd pagina's aan overheidsdocumenten opgestuurd. We hebben rapporten, gespreksverslagen en mailwisselingen in handen over de versterking van huizen in het aardbevingsgebied.
Met name de mailwisselingen geven een interessant inkijkje hoe op ministeries wordt gesproken over bepaalde onderwerpen. In dit geval op het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Bladerend door al die e-mails, valt het oog op een mail van een ambtenaar van Economische Zaken. 
Het speelt zich af in september vorig jaar. In die periode zou er een lijst moeten zijn met alle huizen die een verhoogd risico lopen bij een aardbeving. De huizen zouden op basis van het veelbesproken NAM-model gerangschikt worden voor inspectie en mogelijk versterking.
In de mail wordt het principe van 'underpromise and overdeliver' aangehaald. Minder beloven en meer leveren, want dat zorgt voor een positief effect. Dit is de letterlijke passage:
'Als uitgangspunt hanteren wij daarbij het principe dat in de uitvoeringsplanning minder moet worden beloofd dan potentieel mogelijk is en meer wordt geleverd dan wordt verwacht. [...]Het gaat hier om een stukje realiteitszin als ook het managen van verwachtingen en uitvoeringsrisico's. Elke stap die in het uitvoeringsproces wordt gezet resulteert daarmee in een kans tot versnelling en een positief effect op de versterkingsopgave.'
Het uitgangspunt van het ministerie komt vaker terug in de documenten die we hebben opgevraagd. Niet alleen in mails vanuit het ministerie zelf, maar ook van anoniem gemaakte afzenders die verwijzen naar het standpunt van het ministerie: 
'Hallo,
In navolging van gisteren hier een aanzet voor de presentatie voor morgen. EZK stuurt aan op underpromise overdeliver, zoals jullie weten. Daarbij moeten we constateren dat een heleboel randvoorwaarden die op orde moeten zijn om anders te werken (bijv. veiliger maken, aansprakelijkheid goed beleggen) niet op korte termijn op orde zijn.'
Het uitgangspunt van het ministerie is iets wat ook in het bedrijfsleven vaker wordt gebruikt om klanten te binden. Want iets beter doen dan verwacht is goed voor de beeldvorming. Als je minder belooft en meer levert, valt het altijd mee.
Zie het als de leiding van FC Groningen die stelt dat de club dit seizoen waarschijnlijk bij de onderste drie ploegen in de Eredivisie eindigt. Grote kans dat het beter wordt dan dat. Als dat lukt, dan heb je het aan het einde van het seizoen gewoon heel goed gedaan.
In de versterkingsoperatie wordt dus ook minder beloofd, zodat er positief nieuws komt als het resultaat beter is. Het treurige voor Groningen is dat zelfs het beloofde niet wordt gehaald. De beloftes aan gedupeerden worden keer op keer niet nagekomen.
FC Groningen zou in zo'n geval waarschijnlijk de trainer naar huis hebben gestuurd vanwege wanpresteren.