Buschauffeurs Qliners Groningen-Drachten: 'Oneerlijk dat wij minder betaald krijgen dan collega's'

Qline-chauffeurs zijn het zat
Qline-chauffeurs zijn het zat © Jos Schuurman/FPS
Buschauffeurs van de Qliners tussen Groningen en Drachten zijn het zat. De chauffeurs zijn in dienst van Arriva Touring en verdienen al jaren gemiddeld driehonderd euro per maand minder dan collega's van Qbuzz die hetzelfde werk doen, maar op andere lijnen rijden.
'Het is onbegrijpelijk', zeggen verschillende chauffeurs.
De chauffeurs hadden hoop op verbetering. Qbuzz neemt de buslijnen 304 en 314 eind dit jaar namelijk over van Arriva Touring. De chauffeurs komen dan bij Qbuzz in dienst. Op extra geld hoeven ze echter niet te rekenen, want ook Qbuzz wil een afspraak in de cao gebruiken die het bedrijf veel geld scheelt.
 

Twee concessies

Het busvervoer in Groningen is nu nog onderverdeeld in twee concessies. Een concessie is een groep buslijnen, die gezamenlijk wordt uitgevoerd door één vervoerder. Bijna alle buslijnen in onze provincie worden door Qbuzz uitgevoerd. Ze zijn onderdeel van de concessie  'Groningen Drenthe'.
Er zijn twee uitzonderingen. Eén van die uitzonderingen betreft de buslijnen 304 en 314 tussen Groningen en Drachten. Die vallen namelijk onder een aparte concessie: de concessie 'Hoogwaardig Openbaar Vervoer Groningen Drenthe'.
Aan het eind van dit jaar gaat er iets veranderen: omdat de buslijnen opnieuw zijn aanbesteed, worden vanaf 15 december ook de lijnen tussen Groningen en Drachten door Qbuzz uitgevoerd. Ze zijn dan onderdeel van de (veel grotere) groep buslijnen die Qbuzz nu al rijdt. Dit verhaal gaat over die twee lijnen.
 

Twee cao's

Buschauffeurs op de lijnen 304 en 314 krijgen minder betaald dan chauffeurs op andere buslijnen. Het verschil tussen de loonstrookjes zit hem in het feit dat er twee cao's zijn.
Een chauffeur van Qbuzz, die zijn diensten rijdt op de Qliner-bus tussen Groningen en Emmen, valt onder de Openbaar Vervoer-cao.
Zijn of haar collega bij Arriva Touring, en straks bij Qbuzz, rijdt op eenzelfde soort bus, maar valt onder de Besloten Vervoer-cao. Die cao is bedoeld voor touringcarchauffeurs. Maar de cao geldt ook voor Openbaar Vervoer-concessies waarbij voor het rijden van de bussen niet meer 25 fulltime chauffeurs nodig zijn.
 

Hoe kan dat zomaar?

Eén van de buschauffeurs die we voor dit artikel hebben gesproken is Peter. Peter wil niet met zijn echte naam genoemd worden. Hij is bang dat dat gevolgen kan hebben voor zijn dienstverband.  
Omdat Qbuzz vanaf 15 december op alle buslijnen rijdt, en de chauffeurs van Arriva Touring moet overnemen, dachten Peter en zijn collega Jasmijn dat ze vanaf december hetzelfde zouden gaan verdienen als hun collega's die bijvoorbeeld van Groningen naar Emmen rijden. Ook de naam van Jasmijn is gefingeerd.
Maar Qbuzz wil dezelfde cao-afspraak als Arriva gebruiken om geld te besparen. Die afspraak kost Peter, Jasmijn en hun collega's aan het eind van iedere maand geld.

Surhuisterveen

Want eigenlijk zijn er om de bussen tussen Groningen en Drachten te laten rijden, meer dan 25 fulltime buschauffeurs per week nodig. 'Daarom worden vanaf december iedere dag twee chauffeurs niet vanuit Hoogkerk, maar vanuit Surhuisterveen ingezet', zegt Jasmijn. 'Die chauffeurs krijgen wel uitbetaald volgens de Openbaar Vervoer-cao en verdienen dus meer.'
'Zo worden er op papier niet meer dan 25 fulltime buschauffeurs op de lijnen ingezet en blijven de andere chauffeurs onder de cao Besloten Vervoer vallen.' De chauffeurs die op dezelfde bus rijden en die ze onderweg dus kunnen tegenkomen, verdienen dan meer dan zij; puur omdat ze onder een andere cao vallen.
 

'Personeel goed behandelen'

De chauffeurs die we spraken zeggen hun werk met liefde uit te voeren. Ze begrijpen zelfs dat Arriva Touring en Qbuzz de cao-regel gebruiken. 'Het is mooi voor het bedrijf, maar voor ons is het minder', zegt Jasmijn. Volgens Peter kan het Qbuzz tijdens de totale duur van de concessie (die loopt van 2019 tot 2029) zo'n twee miljoen euro schelen.
Het gaat de chauffeurs niet alleen om geld. 'Onze bussen worden straks gestald bij Doornbos in Hoogkerk, terwijl onze collega's aan de Peizerweg in Groningen hun thuisbasis hebben', zegt Jasmijn. 'Je komt niet eens bij Qbuzz, bij de andere collega's. Op den duur heb je zoiets van: het is niet leuk meer, zo. Je wordt gewoon afgescheept.'
 

'Volgens wet toegestaan'

Arriva Touring bevestigt dat de chauffeurs op de lijnen 304 en 314 tussen Groningen en Drachten nu en de afgelopen jaren onder de cao Besloten Vervoer vallen en dus minder verdienden dan chauffeurs die onder de andere cao vielen. 'Het hanteren van de cao Besloten Vervoer is volgens de wet gewoon toegestaan', zegt Arriva Touring erover.

'Iedere vervoerder zou dit doen'

Qbuzz laat in een reactie weten de chauffeurs van de lijnen 304 en 314 vanaf 15 december inderdaad volgens de cao Besloten Vervoer te blijven betalen. Daarvoor gebruikt Qbuzz een speciale besloten vennootschap.
'Als je je als vervoerder aanmeldt voor het uitvoeren van een concessie kijk je daarbij natuurlijk ook naar de financiën', legt woordvoerder Michel van der Mark uit. Als Qbuzz had toegezegd de chauffeurs volgens de cao Openbaar Vervoer te betalen, had dat er volgens Van der Mark voor kunnen zorgen dat niet Qbuzz, maar een andere vervoerder de buslijnen in Groningen en Drenthe had mogen uitvoeren.

'Binnen twee jaar naar cao Openbaar Vervoer'

'Wat vooropstaat is dat de medewerkers, ook al is hun standplaats Hoogkerk, volwaardig medewerkers van Qbuzz zijn. Ze krijgen werkkleding van Qbuzz en mogen gewoon alle kantines van ons bedrijf in. Het is gewoon één van de elf Qbuzz-vestigingen.'
Qbuzz doet verder een aanbod aan de ontevreden chauffeurs. Omdat veel buschauffeurs met pensioen gaan, komen er volgend jaar 45 plekken vrij op de andere buslijnen.
'Dat blijft de komende jaren ook zo doorgaan. De chauffeurs die we aan het eind van dit jaar overnemen van Arriva Touring, kunnen daarom doorstromen als een andere chauffeur stopt. Ze vallen dan onder de cao Openbaar Vervoer. Het is even twee jaar doorbijten, maar er is wel perspectief.'

'Wij willen nu over'

Buschauffeur Peter is gematigd positief over het aanbod. 'Wij willen nu over en vanaf 15 december meteen meer verdienen', zegt hij. 'Qbuzz had zich goed op de kaart kunnen zetten door ons direct net zo veel te betalen als onze toekomstige collega's.'
De echte namen van de chauffeurs zijn bekend bij de hoofdredactie.