Kerkelijk conflict in Ten Boer escaleert: 'De pijn zit diep'

De Gereformeerde Vrijgemaakte Kerk in Ten Boer
De Gereformeerde Vrijgemaakte Kerk in Ten Boer © Google Streetview
De complete kerkenraad van de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt (G.K.v.) in Ten Boer is afgelopen maandag opgestapt. Het is het resultaat van een langlopend conflict.
'Aan deze stap is een intense worsteling voorafgegaan om de koers van de kerk', valt te lezen in een verklaring. 'De kerkenraad heeft zich jarenlang ingezet om de gemeente voor te gaan in een principieel-gereformeerd spoor. De koers en handelswijze van de kerkenraad stuitten bij een groot aantal gemeenteleden echter op toenemende weerstand.'
Kees van Dusseldorp is dominee van de gereformeerd-vrijgemaakte kerk in Schildwolde. Hij is één van de twee bemiddelaars ('visitatoren') die vergeefs geprobeerd hebben beide kampen met elkaar te verzoenen.
Gevraagd naar de achtergrond van het conflict wil hij geen concrete voorbeelden noemen: 'Het is nog maar pas gebeurd, het ligt dus allemaal nogal gevoelig. Maar het gaat om een principieel verschil van inzicht over de te volgen koers. De kerkenraad stelde zich daarin behoudender op dan veel gemeenteleden.'
De Gereformeerde Kerk vrijgemaakt ontstond in 1944 na een afsplitsing ('vrijmaking') van de Gereformeerde Synodale Kerken. Het kerkgenootschap telt enkele honderden gemeentes, waaronder die van Ten Boer.
De G.K.v. staat bekend als rechtlijnig, maar de afzonderlijke gemeenten verschillen van elkaar op bepaalde punten. Sommige gemeenten staan bijvoorbeeld open voor vrouwelijke dominees. maar de kerkenraad van de gemeente in Ten Boer heeft dat enkele jaren geleden afgewezen. De G.K.v. in Ten Boer heeft ongeveer vijfhonderd leden.
Volgens Van Dusseldorp gaat het om een bijzondere situatie binnen de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt. 'Ik zit nu ruim twintig jaar in het ambt, maar ik heb dit nog niet eerder meegemaakt. En ik heb ook niet gehoord dat dat elders binnen onze kerk is gebeurd.'
De kerkenraad is bevoegd mensen te benoemen in een functie, of te ontslaan. Daarnaast is de kerkenraad formeel eigenaar van de gebouwen. Door het opstappen van de kerkenraad is het bevoegd gezag binnen de G.K.v. in Ten Boer overgedragen aan de classis, het regionale overlegorgaan van Gereformeerd vrijgemaakte kerkgemeenten.
Het is niet zo dat de kerkgemeenschap nu helemaal uit elkaar is gevallen, zegt Van Dusseldorp. 'De ouderlingen zijn opgestapt, maar de diakenen hebben besloten aan te blijven. Ook de kerkdiensten gaan gewoon door. Maar dat het gezag nu bij ons ligt, is een onwenselijke situatie. Dat moet terug naar de eigen kerkgemeente.'
Voorlopig is het nog niet zover. Vrijdagavond vindt een bijeenkomst plaats. Van Dusseldorp verwacht een hoge opkomst. 'Mensen krijgen daar de ruimte hun hart te luchten. Dat is ook nodig. Daarna moeten we verder zien.'
De wonden zijn dus nog lang niet geheeld. En Ten Boer is een dorp. Je komt elkaar dus tegen bij de bakker, de slager, de groenteboer. Is het nu zo dat mensen elkaar niet meer groeten op straat? Van Dusseldorp: 'Ik denk dat mensen zich weten in te houden. Maar bij veel mensen zit de pijn diep.'