Herstelplan klaar: zo wil Oldambt haar financiële problemen oplossen

Met dat plan moet de raad nog instemmen. Er kunnen nog zaken veranderen.

De gemeente Oldambt kampt met financiële problemen. Er moet voor miljoenen bezuinigd worden. Komt Oldambt niet met een sluitende begroting, dan komt de gemeente onder toezicht van de provincie te staan. Dat wil Oldambt voorkomen.

Om te komen tot een sluitende begroting, worden meerdere maatregelen voorgesteld. We zetten een aantal maatregelen op een rij.

Oldambt heeft een potje van 50.000 euro voor mensen die qua zorgkosten overal buiten de boot vallen. De gemeente ziet dat daar beperkt beroep op wordt gedaan. Dat potje wordt verkleind met 15.000 euro naar 35.000 euro.

Ook het budget voor schoolontbijt wordt, als het aan het college ligt, gehalveerd. Oldambt kreeg signalen dat kinderen zonder ontbijt naar school gaan. Om dat te voorkomen, werd het schoolontbijt ingevoerd. Nu blijkt dat dat de problemen niet oplost: kinderen zijn niet meer gaan ontbijten en het is onvoldoende gelukt om bewustzijn te creëren. De pot van 80.000 euro wordt gehalveerd.

Meerdere inwoners van de voormalige gemeente Reiderland worden niet over het hoofd gezien. Een deel van hen krijgt nog geld; de regeling met vervoer in dat gebied was ten tijde van de herindeling onvoldoende. Ondertussen is dat rechtgetrokken, waardoor hun individuele vergoeding komt te vervallen. Besparing: 40.000 euro.

We blijven nog even in de zorg. De grootste financiële slag wordt gemaakt in de huishoudelijke hulp. Relatief veel inwoners van de gemeente krijgen huishoudelijke hulp, waarbij hulpverleners ook nog eens langer blijven dan in andere gemeenten. Oldambt wil daarom strenger indiceren. Mocht dat zo uitpakken als Oldambt in gedachten heeft, dan levert dat een besparing van 235.000 euro op.

Ook in het participatiefonds wordt gesneden. Oldambtsters die onvoldoende geld hebben voor bijvoorbeeld zwemles, lidmaatschap van een sportschool of geen kaartje voor het museum kunnen betalen, kunnen beroep doen op dat fonds. Dat kan nog steeds, maar de pot wordt verkleind met 70.000 euro.

De laatste maatregelen in de zorg worden doorgevoerd in het publiek vervoer. Om daarop te bezuinigen, wordt een tarief ingevoerd om überhaupt gebruik te kunnen maken van hulp bij vervoer. Een zogenaamde Wmo-vervoerspas moet tien euro gaan kosten. Ook worden het instaptarief en de kilometerprijs opgetrokken. Totale besparing: 150.000 euro.

Woon je in Oldambt en heb je niks met de zorgmaatregelen te maken, dan kan het zijn dat je alsnog getroffen wordt. De subsidie van Cultuurhuis de Klinker wordt met tien procent verlaagd. Dat bespaart Oldambt 130.000 euro.

Heb je het niet zo op voorstellingen en lees je liever? Dan kun je, als het aan het college ligt, je boeken niet meer halen bij de ophaalpunten in Scheemda, Nieuwolda en Bad Nieuweschans. Scheemders hebben wel een gelukje: in het nieuwe multifunctionele centrum De Zwerm komt alsnog een ophaalpunt. Door met projecten te stoppen en afhaalpunten te sluiten wordt 70.000 euro bespaard.

Voetbalverenigingen zijn meerdere keren in het verweer gekomen, maar zij lijken niet onder de bezuinigingsslag uit te komen. Volgens Oldambt worden vijf voetbalvelden niet meer gebruikt. De onderhoudssubsidies en werkzaamheden worden niet langer toegekend. Dat scheelt 30.000 euro.

Daarmee zijn de sportverenigingen nog niet van Oldambt af. Ook het (groot) onderhoud aan sportvelden wordt niet langer uitgevoerd door de gemeente. Dat moeten de clubs in vervolg zelf regelen. Besparing: 120.000 euro.

Oldambt wil niet alleen snijden in clubs; de gemeente is bezig om te kijken of er één of meer zogenaamde omnisportcomplexen kunnen komen. Daarbij kunnen clubs, velden en accommodaties worden samengevoegd. Dat wordt verder onderzocht.

Nog even volhouden, het einde van de bezuinigingen komt in zicht. Er gaat minder geschoffeld, gesnoeid en geharkt worden op begraafplaatsen. Het onderhoudsniveau wordt verlaagd, waarmee 25.000 euro bespaard wordt.

Ook wil de gemeente Oldambt wegen afstoten. Die wegen zijn nogal een dingetje. Onder andere door de droogte zijn scheuren ontstaan. Oldambt wil een deel van de wegen afstoten en ook daarmee een bedrag van 25.000 euro besparen.

Ook 'in het gemeentehuis' wordt gesneden. Door onder andere meer te richten op digitalisering en omdat zo'n dertig collega's binnen drie jaar afscheid nemen van hun werk, wordt in totaal 610.000 euro bespaard.
Door naar de jeugd. Oldambt wil blijven investeren in meerdere programma's voor de jongeren, maar laat sommige onderdelen los. Zo hoeft jongerenorganisatie Jimmy's niet langer te rekenen op subsidie.

Oldambt doet in eerste instantie geen beroep op haar 'schatkist' van aandelen. Er ligt voor 26 miljoen euro aan Enexis aandelen op de plank bij Oldambt. Het was de bedoeling om voor zestien miljoen euro aan aandelen te verkopen, zodat tekorten kunnen worden opgevangen. Nu blijkt dat niet meer nodig, omdat sommige maatregelen eerder uitgevoerd kunnen worden dan op voorhand gedacht.

Financiële tegenslagen worden in eerste instantie opgevangen met de algemene reserve. In die pot zit een kleine negen miljoen euro. Mocht die pot leeg zijn, dan gaat Oldambt naar alle waarschijnlijkheid over op de verkoop van de aandelen.

Dat zou wel een inkomstenverlies opleveren. Oldambt ontvangt jaarlijks zo'n 600.000 euro aan dividend over de aandelen.

Naast bezuinigen, wordt ook een poging gedaan om meer geld op te halen. De OZB wordt jaarlijks met één procent verhoogd, bovenop de afgesproken OZB-stijging van twee procent. Dat moet oplopen tot een inkomstenstijging van 500.000 euro.

Ook de toeristenbelasting wordt verhoog met vijftien cent. Dat moet uiteindelijk 45.000 euro opleveren.

Op maandag 11 november wordt in de gemeenteraad over de plannen gesproken. Oldambt hoopt met al deze maatregelen per 2023 weer financieel gezond te zijn.