Details over lading MSC Zoe bekend, al zijn er nog steeds vraagtekens

Spullen van de MSC Zoe worden geborgen
Spullen van de MSC Zoe worden geborgen © Jos Schuurman/FPS
Een gedetailleerde ladinglijst: dat is waar de eilandbewoners direct na het aanspoelen van de containerrotzooi van de MSC Zoe om vroegen. Maar ook in de uitgebreidere ladinglijst die nu boven water is gekomen, blijft veel onduidelijk.
Een uitgebreidere ladinglijst van de MSC Zoe, waar Rijkswaterstaat al sinds februari mee werkt, wordt vandaag openbaar gemaakt door RTV Noord en Omrop Fryslân. Wij hebben deze lijst van Rijkswaterstaat gekregen na een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur (Wob).
De lijst is hier (werkt niet via android in de app) te bekijken.
'Het is nog steeds heel algemeen en vaag', zegt Ellen Kuipers van de Waddenvereniging. 'Er staan bijvoorbeeld geen aantallen in. Het is op hoofdlijnen en categorieën, je kunt er eigenlijk niet zo heel veel mee.'

Wat staat er precies op de nieuwe lijst?

Omrop Fryslân en RTV Noord hebben eind oktober van Rijkswaterstaat een nieuwe ladinglijst gekregen. Al eerder kregen zij een ladinglijst met vrij algemene omschrijvingen van de inhoud van de verloren containers van de MSC Zoe. De omroepen hebben daarna in gesprekken met juristen en woordvoerders van Rijkswaterstaat duidelijk gemaakt dat zij de informatie nog te vaag vonden en meer details wilden. Op de nieuwe lijst heeft de dienst een kolom toegevoegd, de vijfde kolom in het document, met specifiekere informatie die de vervoerders aan Rijkswaterstaat hebben geleverd. In sommige gevallen verduidelijkt dit wat, maar in veel ook niet.
73 van de 342 containers hebben op de nieuwe lijst exact dezelfde omschrijving als op de eerste lijst. Een voorbeeld van zo'n container is nummer 45; in beide kolommen staat op de lijst alleen 'Material for LCD TV'.
Ook zijn er 27 containers die letterlijk een andere omschrijving krijgen op de nieuwe lijst dan voorheen. Hiervan is een voorbeeld container nummer 74, die volgens de eerste lijst handtools bevat en volgens de nieuwe versie long sleeve blouses. Een container die opvalt in deze categorie is container nummer 156, samen met de container die peroxide bevatte, één van de twee 'gevaarlijke containers'. In de omschrijving in de oude lijst staat 'batteries', maar de later toegevoegde kolom omschrijft de inhoud van deze container als 'bicycle parts'. Hier zouden natuurlijk batterijen onder kunnen vallen, maar het is vreemd te noemen dat juist een specifiekere omschrijving eigenlijk een veel breder begrip is.
171 containers hebben een nieuwe omschrijving gekregen die daadwerkelijk iets verduidelijkt, zoals container nummer 16. Daar staat in de vierde kolom de vrij algemene omschrijving 'household goods', en in de nieuwe kolom 'laundry baskets'. Vrijwel zonder uitzondering staat er echter geen verduidelijking qua aantallen. Of er gezocht moet worden naar 10 of 300 wasmanden wordt niet duidelijk.
Dan zijn er tot slot nog 71 containers die wel degelijk een specificering hebben gekregen, maar die alleen voor de expert misschien begrijpelijk kunnen zijn. Zo is er bijvoorbeeld container nummer 161. Volgens de eerste omschrijving bevat die 'Electronics, electronic appliances, audio, video equipment, telecommunication equipment, new'. In de nieuwe omschrijving staat een tekst die doet denken aan een serienummer of de codenaam van een type product; 'ESD-160S VE 01416-3050/ASSY TOP'. Vermoedelijk is alleen voor een kenner van zulke apparatuur helder wat voor product er dan in zee is gevallen. De vraag die blijft is of dit voor een berger ook zo is.

Overleg

Voor het samenstellen van de lijst moest Rijkswaterstaat om tafel met vervoerders die meer details hebben over wat er in de containers zat. Er is geen wettelijke verplichting om dat soort gegevens aan de dienst te overhandigen, maar zelfs met deze nieuwe informatie blijft er veel onduidelijkheid over de inhoud van de containers, waar geen gevaarlijke stoffen in zaten.
Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat wil kijken of dat in de toekomst beter kan en gaat daarover in overleg met de sector. De Waddenvereniging vindt dat het sowieso beter moet en dringt aan op maatregelen waarbij bijvoorbeeld privacywetgeving het openbaar maken van meer informatie niet meer in de weg zit.

Claims

'Je kunt wel in overleg met de sector, maar je kunt zelf ook bedenken wat je nodig hebt om bijvoorbeeld goed te kunnen claimen. Dan zit je niet met dit soort catastrofes waarbij er nog bijna 800 ton rotzooi in zee ligt en je bijna een jaar later nog twee miljoen euro aan claims hebt uitstaan. Dan kun je dat voorkomen en sneller afhandelen', zegt Kuipers.
Ook zouden er strengere internationale regels moeten komen. Dat zou onduidelijkheid over schade en aansprakelijkheid wegnemen, zoals nu het geval is met de aangespoelde plastic korrels.

Wat weten we over de containerramp met MSC Zoe?

In de nacht van 1 op 2 januari dit jaar verloor het containerschip MSC Zoe 342 containers, toen het boven de Waddeneilanden voer. Een deel van de lading spoelde aan op de eilanden en het vasteland van Groningen en Friesland. De rest belandde op de Nederlandse en Duitse zeebodem.
In totaal gaat het om 3250 ton afval volgens Rijkswaterstaat. Volgens Rijkswaterstaat is ongeveer 2450 ton afval geborgen; naar schatting 800 ton is niet teruggevonden, waaronder een container met lithiumbatterijen. Daarvan ontbreekt ieder spoor.