Brandweer: bijna 5000 panden in onze provincie buiten bereik bluswater

Brandweermannen kijken machteloos toe, bij een brand in Westerlee, vorige week
Brandweermannen kijken machteloos toe, bij een brand in Westerlee, vorige week © Marisja van der Laan/DG Fotografie
Er zijn in onze provincie 4819 zogeheten witte vlekken, panden waar bluswater niet direct voorhanden is. Dat heeft de Veiligheidsregio becijferd op verzoek van RTV Noord, op basis van gegevens uit 2009.
Deze witte vlekken liggen verspreid over de provincie en bevinden zich ook in stedelijk gebied. In Oldambt bijvoorbeeld waren er in 2009 193 'objecten' bekend waar geen bluswater in de buurt is.

Westerlee

Aanleiding voor de vraag was de brand, vorige week donderdag, aan de Engelkeslaan in Westerlee. Dat is één van de 35 witte vlekken in het dorp. Begonnen als schoorsteenbrand breidde deze zich uit naar het dak. Toen de twee blusvoertuigen van de brandweer beide geen water meer hadden, lag er nog geen werkende leiding naar de dichtstbijzijnde plek waar bluswater opgepompt kon worden, zo'n twee kilometer ver. De brandweer moest machteloos toezien hoe het pand verder uitbrandde.
De dochter van de eigenaren, en ook andere omwonenden, waren zelf overvallen door het feit dat het huis een zogeheten witte vlek was. Dat is informatie die niet vrijelijk beschikbaar is en ook niet spontaan wordt verstrekt. Volgens de omwonenden had het pand gered kunnen worden als er bluswater in de buurt was geweest.

Tankautospuiten

In dit geval was dat waarschijnlijk niet zo, zegt woordvoerder Mark Dijkhuis van de Veiligheidsregio Groningen: 'Toen de brand werd ontdekt kwam de rook al door het plafond naar beneden. Dan staat de verdieping erboven dus in lichterlaaie. Er zijn twee tankautospuiten met elk 3000 liter heengegaan, die al na 13 minuten ter plaatse waren. Maar dit was zo'n brand waarbij je eigenlijk al kon zien dat er niks aan te redden was.'
Er zijn ook plekken in de stad waar het leidingnetwerk onvoldoende capaciteit heeft om bluswater te kunnen leveren
Mark Dijkhuis, Veiligheidsregio Groningen
Dat neemt niet weg dat de brandweer bij een brand altijd kijkt of het om zo'n witte vlek gaat. Zo ja, dan gaan er standaard en zo snel mogelijk twee tankautospuiten heen. In het buitengebied hebben die elk 3000 liter water bij zich, en in de stad 1500 liter.
'Maar de directe beschikbaarheid van water is niet de enige factor die telt', zegt Dijkhuis: 'Er zijn ook plekken in de stad waar het leidingnetwerk onvoldoende capaciteit heeft om bluswater te kunnen leveren. In zo'n geval trekt een pomp die leiding meteen vacuüm.'

Gemeenten

Of dat aantal van 4819 witte vlekken nog actueel is, hangt van de gemeenten af. Zij zijn verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van bluswater.
'Het is in het bestuur van de Veiligheidsregio (met daarin ook alle burgemeesters, red.) regelmatig onderwerp van overleg', vertelt Dijkhuis, 'en dan denken we ook na over oplossingen, zoals grote verplaatsbare watertanks. Maar als Veiligheidsregio hebben we die niet. Of neem het aanleggen van brandkranen, daar gaan gemeenten over. Maar je moet je dus goed realiseren dat een huis ook kan afbranden als er voldoende bluswater is. Veel belangrijker is de snelheid van het melden.'

Privacy

Er is nergens een openbaar register waar al deze witte vlekken te vinden zijn, maar wie het weten wil van zijn eigen pand kan daarvoor, althans in Oldambt, bij de gemeente terecht, zegt een gemeentewoordvoerder.
'Desgevraagd verstrekken we die informatie. In verband met de privacy zetten we zo'n lijst niet online. De eigenaren van het bewuste pand in Westerlee wisten overigens dat hun huis een witte vlek was.'

Raadsvoorstel

De gemeente Oldambt inventariseert naar aanleiding van de brand in Westerlee hoeveel 'witte plekken' er nog in de gemeente zijn, vertelt ze: 'De situatie is hoe dan ook veranderd omdat er, bijvoorbeeld in Blauwe Stad, flink is bijgebouwd. En er zijn in elk geval brandkranen aangelegd bij alle nieuwbouwprojecten.'
Het gemeentebestuur sleutelt momenteel aan een raadsvoorstel om de 'wittevlekkenproblematiek' op te lossen. Dat gebeurt in samenwerking met het Waterbedrijf en de Veiligheidsregio.