Slik jij je medicijnen trouw? UMCG start onderzoek: 'Het kan om veel redenen verkeerd gaan'

Jaarlijks gaan - volgens schattingen - in Europa zo'n tweehonderdduizend mensen dood omdat ze hun medicijnen niet goed innemen. Onderzoekers van het UMCG willen daar wat aan doen en richten maandag een speciaal expertisecentrum op.
In dat Medication Adherence Expertise Center of the Northern Netherlands (MAECON) werken apothekers, huisartsen en praktijkondersteuners, medisch specialisten, verpleegkundigen en wetenschappers samen. Ze onderzoeken hoe ze de zogenaamde therapietrouw kunnen verbeteren: de mate waarin patiënten op de juiste wijze, juiste tijd en in de juiste hoeveelheid hun medicijnen innemen zoals afgesproken met hun zorgverlener.
Een astmamedicijn zou je in het haar van mensen kunnen terugvinden
Job van Boven - onderzoeker

Medicijngebruik

Het innemen van medicijnen gaat nogal eens mis. Dat heeft volgens onderzoeker Job van Boven allerlei verschillende oorzaken: 'Je kunt je middel gewoonweg vergeten of verkeerd innemen. Het ene middel moet om tien uur 's ochtends, het andere om twee uur 's middags. Het ene met de maaltijd, het ander met een glaasje water. Het kan om heel veel redenen verkeerd gaan, eigenlijk.'
De onderzoekers in het expertisecentrum willen eerst vaststellen of patiënten hun medicijnen goed innemen. Bij een astmapufje is het al mogelijk een digitale inhaler te gebruiken die bijhoudt of iemand het gebruikt.
'En je zou nog innovatiever kunnen kijken of er genoeg astmamedicijn in het lichaam terecht is gekomen. Dat zou je in het haar van mensen kunnen terugvinden.'

Reden achterhalen

Als mensen niet therapietrouw blijken, proberen de onderzoekers de reden daarvan te achterhalen. Patiënten die medicijnen simpelweg vergeten, kunnen bijvoorbeeld op hun smartphone een dagelijkse herinnering krijgen.
We moeten meer uitleg geven over medicijnen
Job van Boven - onderzoeker
Van Boven vindt daarnaast ook dat de uitleg over medicijnen beter moet. 'Ik denk dat we dat meer moeten doen. Elk moment moet daarvoor worden aangegrepen. Dat begint bij de spreekkamer bij de dokter en daarna als de patiënt zijn geneesmiddelen bij de apotheek ophaalt. Dan moet het herhaald worden.'

Therapietrouw

Betere therapietrouw is belangrijk voor patiënt en maatschappij, schetst Van Boven. Want als een patiënt zijn medicijnen niet goed slikt, denkt een arts mogelijk dat het medicijn niet werkt, waardoor hij extra medicatie voorschrijft. Dit is zowel onnodig als duur en het drijft de zorgkosten op.
18 november is inmiddels uitgeroepen tot nationale dag van de therapietrouw. Van Boven hoopt dat dit het bewustzijn vergroot. 'We willen graag breed kenbaar maken dat het een veelvoorkomend probleem is, maar ook dat we er wat aan kunnen doen.'