Gordels, pinnen en elektrisch rijden: dit wordt het busvervoer de komende jaren

Het is een van de nieuwe ontwikkelingen. We zetten er een aantal op een rijtje.

De Qliners (vanuit Groningen naar Emmen, Drachten, Assen en Stadskanaal) rijden nu nog 80 kilometer per uur. Dat is vanaf 15 december 100 kilometer per uur.

Die hogere snelheid betekent wel dat het dragen van een gordel verplicht wordt. Gevolg is dus ook dat de staanplaatsen in deze bus verdwijnen. Is de bus vol, dan kun je dus niet meer mee.

Woordvoerder Michel van der Mark: 'We kijken heel goed naar de capaciteit die nodig is. Dat doen we straks met behulp van data. We kunnen dan realtime zien hoeveel mensen er in een bus zitten. Daar leren we van. Zo kunnen we steeds beter voorspellen wanneer er meer of minder bussen nodig zijn op een bepaald traject.'

Het dragen van een gordel wordt dus ook verplicht. Van der Mark: 'Dit wordt onder meer op schermen en met stickers bij alle stoelen en in de bus aangegeven. Kinderen worden er nog eens specifiek op gewezen door de chauffeur. Maar uiteindelijk is het de eigen verantwoordelijkheid van de reiziger.'

Belangrijk onderdeel van de aanbesteding voor het busvervoer was duurzaamheid. Het OV-bureau Groningen Drenthe, dat verantwoordelijk is voor het busvervoer, had als voorwaarde dat de bussen in de steden Groningen, Assen en Emmen en bepaalde Q-link-lijnen, het snelle busnet tussen de stad Groningen en een aantal omliggende plaatsen, elektrisch zouden gaan rijden.

'Daar voldoen we ruimschoots aan', stelt Van der Mark. Over het geheel genomen gaan de bussen van Qbuzz in eerste instantie 90 procent minder uitstoten. Helemaal uitstootvrij worden ze vanaf 2030. Daarvoor komen er de komende jaren meer bussen op waterstof of elektriciteit bij.

Om duurzamer en vooral schoner te rijden heeft Qbuzz nu al 164 nieuwe elektrische bussen aangeschaft. Deze zijn onder te verdelen in drie types:

- De streekbussen worden 12 meter lang en rijden elektrisch. Ze hebben een actieradius van tussen de 220 en 280 kilometer. Het opladen gebeurt alleen 's nachts, als ze op de stalling staan of tussen de ochtend en middagspits.

- De stadsbussen worden 12 of 18 meter lang. Onderweg laden deze elektrische bussen op via een zogenoemde pantograaf of bij een laadpaal. Zonder opladen kunnen ze tussen de 120 en 170 kilometer rijden.

- De Q-link bussen van 18 meter laden onderweg op via een pantograaf onder een laadpaal. Zonder opladen kunnen ze tussen de 105 en 125 kilometer rijden.

Naast de elektrische bussen heeft Qbuzz ook nog twintig bussen aangeschaft die vanaf december 2020 op waterstof rijden. Deze komen boven op de twee exemplaren die Qbuzz al liet rondrijden in onze provincie.

De overige bussen gaan rijden op HVO (Hydrotreated Vegetable Oil), oftewel biodiesel. Deze brandstof wordt gemaakt uit afwerkt bak- en braadvet. 'Deze stoten 90 procent minder uit dan de huidige bussen', aldus Van der Mark.

Om al die bussen tussentijds op te laden, worden verspreid langs de busroutes laadpalen neergezet.

In onze provincie staan momenteel drie laadpalen op het traject Groningen - Zuidhorn. Daar komen in en rond de stad Groningen nog enkele bij. Daarnaast plaats Qbuzz laadpunten in Assen en Emmen. In totaal gaat het om 21 nieuwe oplaadpunten.

Er zit een klein risico aan elektrisch rijden. Wat als er een stroomstoring is? 'Onze bussen kunnen bij elke laadpaal laden en een stroomstoring is meestal vrij lokaal. Dus dat zal wel goed komen', denkt Van der Mark. 'Maar als de hele provincie geen stroom heeft of het duurt een hele dag, dan wordt het wel problematisch', geeft hij toe.

Naast alle technische veranderingen zien de bussen er ook anders uit. Van binnen en van buiten. De bussen van Qbuzz waren altijd te herkennen aan de bordeauxrode kleur. Die maakt nu plaats voor grijs. Daarnaast staan er gele bolletjes op de zijkant. Eén bolletje betekent stadsbus, twee bolletjes geven aan dat het een streekbus is.

Deze huisstijl is overigens niet bedacht door Qbuzz zelf, maar door het OV-bureau. Hoe de bussen eruit moeten zien, was vastgelegd in de aanbesteding.

Ook binnen de bussen is een en ander veranderd. Betalen met contant geld is straks verleden tijd, er kan alleen nog gepind worden. De in- en uitcheckappparatuur is vervangen, er is wifi in de bus en je kunt via een usb-aansluiting straks je telefoon of laptop opladen.

Dat ombouwen gaat niet van de een op de andere dag. Qbuzz is daar afgelopen zomer al mee begonnen.

Op 15 december gaat ook de nieuwe dienstregeling in. Qbuzz heeft zelf een overzicht gepubliceerd van welke lijnen wanneer rijden.

Dat overzicht vind je hier.