Gezondheid van zwaarst getroffen Groningers in aardbevingsgebied is verbeterd, maar blijft zorgwekkend

Na een periode dat het steeds slechter ging met de gezondheid van Groningers die veel aardbevingsschade hebben, blijkt uit nieuw onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) dat het 'iets beter' met ze gaat.
Katherine Stroebe, een van de onderzoekers, noemt het nieuws 'een lichtpuntje'. Maar dat betekent niet dat iedereen nu achterover kan leunen. 'Hun toestand is nog altijd zorgwekkend', zegt ze.

Onveilig

Mensen met veel aardbevingsschade hebben nog altijd te maken met boosheid, machteloosheid en onzekerheid. Deze groep voelt zich steeds onveilig in hun woning.
De moeizaam verlopende versterkingsoperatie maakt het niet makkelijk voor de gedupeerde Groningers. Huizen aan de ene kant van de straat worden niet versterkt terwijl hetzelfde huis aan de overkant wel aardbevingsbestendig wordt gemaakt. 

Kloof

'Er ontstaat een enorme kloof tussen mensen', zegt Stroebe. Spanningen in buurten of dorpen kunnen daardoor oplopen. Volgens haar moet er beter worden gekeken naar de wensen en behoeften van de mensen in plaats alleen maar uit te gaan van een computermodel. 
Verder worden 'bestaande sociale verbanden en leefwijzen' verstoord door de kloof die ontstaat en doordat mensen naar een tijdelijke woning verhuizen als hun eigen huis wordt versterkt.

Aandacht

De verbondenheid in dorpen of buurten komt daardoor onder druk te staan. De onderzoekers drukken gemeenten en organisaties die zich bezighouden met het aardbevingsdossier op het hart dat hier meer aandacht voor moet komen.
Stroebe en haar team onderzoeken al sinds 2016 wat de impact is van alle ellende rondom de gaswinning op de Groningers. En ondanks dat er lichtpuntjes te zien zijn, blijven de zorgen bestaan. Volgens Stroebe is er te weinig gedaan met de adviezen die zij de afgelopen jaren hebben gepresenteerd.

Wel woorden, geen daden

'Het liefste zie je dat achter de voordeur bij de mensen thuis wat verandert. Maar ik zie te weinig beleid dat daarvoor heeft gezorgd', zegt Stroebe. Ze merkt wel op dat Den Haag de onderzoeken opmerkt. 'Het SodM gebruikt onze rapporten bijvoorbeeld in haar adviezen over het terugdringen van de gaswinning.'
Het blijft volgens Stroebe helaas bij woorden. Echte daden blijven vaak uit. Ook bij gemeenten en andere organisaties. 'Wat er in het gebied met onze onderzoeken wordt gedaan is mij onduidelijk', zegt ze.

Vertrouwen

Als Stroebe de vraag krijgt of ze er vertrouwen in heeft dat het de komende jaren verandert, zodat ze niet weer in herhaling hoeft te vallen, is het eerst even stil. 'Ik wil als onderzoeker de hoop niet opgeven', zegt zij na een korte denkpauze.
En als er geen verandering komt? 'Dan maak ik mij zorgen over de toekomst van de Groningers en de ontwikkelingen op het gebied van hun gezondheid.' 
Katherine Stroebe en haar team onderzoeken sinds 2016 wat de effecten zijn van de gevolgen van de gaswinning op de gezondheid van Groningers in het aardbevingsgebied. Het project heet Gronings Perspectief en is een samenwerking tussen de RUG, het Sociaal Planbureau Groningen en de GGD Groningen. Opdrachtgever is de Nationaal Coördinator Groningen. Het onderzoek loopt in 2020 af. Het is nog onbekend of het wordt verlengd.