Twee kapiteins op één whisky-ferry: wie heeft het roer in handen?

De veerboot moet gaan varen tussen de Eemshaven en Schotland
De veerboot moet gaan varen tussen de Eemshaven en Schotland © Sjoerd Halma/RTV Noord
Het ging afgelopen augustus als een lopend vuurtje door Europa: de plannen van een Schots bedrijf voor een veerdienst tussen de Eemshaven en het Schotse Rosyth, bij Edinburgh. Hoe staat het er nu eigenlijk voor met deze 'whisky-ferry'?
Die vraag blijkt niet makkelijk te beantwoorden, want binnen de leiding van het Schotse bedrijf met plannen voor de veerdienst is onrust ontstaan.

Verbijsterde directeur

De grote trekker van het project, directeur David Kellas, heeft rederij TEC-Offshore namelijk verlaten. Hij probeert nu met een nieuw opgerichte bv de veerbootplannen uit te werken. Zijn voormalig mededirecteur bij TEC-Offshore, Gordon Leighton, bleef verbijsterd achter.
'David is per 1 december vertrokken om een ander bedrijf op te richten: TEC-Offshore Services', vertelt Leighton. 'Daarmee probeert hij projecten bij ons weg te halen, waaronder de veerdienst. Daar ben ik niet blij mee, want onder zijn contract mag hij helemaal niet met deze plannen bezig zijn. Ik heb de bevoegde instantie dan ook gevraagd dit uit te zoeken.'
Volgens Leighton hadden Kellas en hij een gelijk belang in het bedrijf. Toen Kellas na de zomer ernstig ziek werd, nam Leighton het veerbootproject tijdelijk van hem over. Nu zijn compagnon definitief weg is, ontfermt Leighton zich over het project. Zo zegt hij dat hij vorige week nog een delegatie uit Nederland over de vloer had.
De kans dat het überhaupt doorgaat, schat ik nu op 50 procent
Gordon Leighton - Directeur TEC-Offshore

Te vroeg uitgelekt

Waar Kellas zijn ambities niet onder stoelen of banken stak - de eerste afvaart zou al binnen twee maanden plaatsvinden - toont Leighton zich een stuk behoudender.
'De plannen lekten in een heel vroeg stadium uit. We zaten toen nog middenin allerlei regelwerk rond de huur van de veerboten, de zakelijke kant en de marketing. In september hebben we besloten het project on hold te zetten.'
Daardoor werd een geplande scheepssimulatie voor onbepaalde tijd uitgesteld. De eerste afvaart zou volgens Kellas op zijn vroegst in april 2020 plaatsvinden. Leighton wil daar echter geen datum op plakken.
'In het eerste kwartaal van volgend jaar, bekijken we de mogelijkheden opnieuw', zegt hij. 'De kans dat het überhaupt doorgaat, schat ik nu op 50 procent. Het plan is goed, maar alles hangt af van de financiering.'
We hebben het bedrijf duidelijk gemaakt dat er mogelijk sprake is van ongeoorloofde staatsteun
Woordvoerder Schotse overheid

Schotland staat niet garant

Over die financiering is Leighton een stuk duidelijker dan zijn voormalig zakenpartner. Zo laat hij weten dat de Schotse overheid definitief niet garant zal staan voor het gevraagde bedrag van 35 tot 40 miljoen pond.
'Vooral omdat we de benodigde veerboten niet zelf in bezit hebben, maar bij een andere reder moeten charteren. We zoeken dus andere wegen om garanties te krijgen. Net als in augustus hebben we nu 75 procent van de financiering gedekt.'
Kellas noemde deze garantstelling door de Schotse overheid eerder 'een cruciale stap', maar liet het overkomen alsof de afwijzing nog niet definitief was.

'Mogelijk ongeoorloofde staatssteun'

De Schotse overheid bevestigt dat TEC-Offshore niet financieel gedekt wordt, mocht het veerbootproject onverhoopt in de soep lopen.
'Voor de dienst tussen Rosyth en de Eemshaven zocht TEC een substantiële lening van de Schotse regering en uit publieke middelen. We vinden echter dat een veerdienst commercieel uitgevoerd moet kunnen worden. Bovendien hebben we ze duidelijk gemaakt dat er mogelijk sprake is van ongeoorloofde staatsteun.'
Via onder meer de Schotse Investeringsbank helpt de overheid TEC nog wel bij het verbeteren van financiële strategie.

Zorgen om Brexit

Naast problemen met de financiering, doen ook de ontwikkelingen rond de Brexit de plannen voor de veerboot geen goed, zegt Leighton. Blij met de grote verkiezingswinst van Boris Johnson, eerder deze maand, is hij dan ook niet.
'Zakelijk gezien is die uitslag helemaal niet goed voor ons. Zonder handelsdeal wordt het voor elk bedrijf in het Verenigd Koninkrijk heel moeilijk om zaken te doen met Europese bedrijven.'

Seaports wacht af

Bij Groningen Seaports is niets bekend over de ontstane onrust rond de veerbootplannen. 'We zijn niet in gesprek, maar gewoon in afwachting van wat er komt', verklaart woordvoerder Edith Bolhuis. Ook bij Sealane Terminals, waar de veerboten in de Eemshaven uiteindelijk moeten aanmeren, worden de ontwikkelingen afgewacht.
Vertrokken TEC-Offshore-directeur David Kellas was niet bereikbaar voor commentaar.