Smakelijke groente door zout water en poepende vissen

Moesker hoopt met zijn proef een bijdrage te leveren aan de oplossing van problemen met de voedselproductie, die volgens hem onvermijdelijk zullen ontstaan. 

De methode die hij gebruikt staat te boek als 'aquaponics'. Dit is een gesloten systeem waarbij het water waarin vissen zwemmen gebruikt wordt voor de kweek van groenten. Op die manier zouden gewassen tot tweeënhalf keer sneller kunnen groeien dan normaal. 

In bijna alle aquaponics-systemen wordt zoet water gebruikt, maar Moesker heeft gekozen voor zout water. 'Voor zover ik weet wordt dat nergens op de wereld getest', zegt hij, staand tussen bakken met kleikorrels en allerlei gewassen en bakken met water waarin zeewier groeit.

Naast die bakken staat een zeecontainer met daarin een grote bak met zeebaarzen, die zorgen voor de meststoffen. 'Ze poepen en piesen, en wat veel mensen niet weten: ze zweten ook', zegt Moesker. 

Die uitwerpselen bevatten nitriet, dat in een filter naast het bassin wordt omgezet in nitraat, dat dient als meststof voor de planten. Het water wordt continu rondgepompt. En Moesker creëert kunstmatig eb en vloed, om de natuur zo goed mogelijk na te bootsen. 

In de proefopstelling groeien onder meer zeekraal, lamsoor, ijskruid en verschillende soorten zeewier. Of die planten en wieren onder deze omstandigheden, net als bij zoete aquaponics, tweeënhalf keer sneller groeien is nog niet duidelijk. Dat moet het experiment uitwijzen. 

Moesker gaat dagelijks naar zijn proefopstelling op het Suikerterrein om de zaak aan de gang te houden. Hij gaat niet over één nacht ijs: de planten staan onder een afdak om het zoute water zout te houden. De container is geïsoleerd met balen stro.

Moesker: 'Op die manier voorkom je grote temperatuurschommelingen. Daar kunnen vissen niet goed tegen.' Het zoute water haalt hij uit de Eems. 'Is door de transportkosten per liter duurder dan bier', zegt hij met een knipoog. 

Waarom Moesker het zo belangrijk vindt om te experimenteren met zout water? 'Ik denk dat we door een tekort aan zoet water, dat geheid gaat ontstaan, problemen krijgen met de voedselproductie', zegt hij stellig.

'En dan hebben we hier in het noorden ook nog te maken met verzilting van de landbouwgrond. Ik denk dat de oplossing uit zee moet komen, want van zeewater hebben we genoeg.' 

Moesker zegt dat het niet zijn ambitie is om veel te gaan verdienen als het hem lukt om een goed werkend systeem te ontwikkelen. 'Ik zie geen verdienmodel. Als ik kan bewijzen dat zoute aquaponics werkt, hoop ik dat boeren dat gaan overnemen en er een boterham aan verdienen. Ik ben een idealist.'

Het plan van Moesker is om de proef uiteindelijk 'op te schalen'. Het liefst wil hij dat doen in de dubbele dijk, die provincie en waterschap hebben aangelegd bij Bierum. Die dubbele dijk moet dienen als een soort proeftuin voor zilte teelt. Vooralsnog heeft hij echter nog geen overstemming bereikt over de voorwaarden waaronder dat zou kunnen.