Een jaar na de containerramp: 'Verschrikkelijke plasticinvasie in een wonderschoon gebied'

Burgemeester Ineke van Gent met familie op het strand
Burgemeester Ineke van Gent met familie op het strand © Jeroen Berkenbosch/RTV Noord
Schiermonnikoog heeft het zwaar te verduren gehad na de containerramp met de MSC Zoe, precies een jaar geleden. Duizenden kilo's spullen spoelden aan op de stranden. Burgemeester Ineke van Gent kijkt met gemengde gevoelens terug.
Nadat het containerschip MSC Zoe in de nacht van 1 op 2 januari vorig jaar 342 containers verloor in de Noordzee was het een kwestie van tijd dat de containers na Terschelling en Vlieland ook Schiermonnikoog zouden bereiken.
'We hadden nog hoop dat het niet hier zou aanspoelen. Maar dat bleek al gauw valse hoop te zijn. Ik kreeg in de nacht van 2 op 3 januari telefoon dat er heel veel was aangespoeld', vertelt Van Gent.

Plasticinvasie

Vroeg in de ochtend ging Van Gent naar het strand om de schade met eigen ogen te bekijken. 'Het was gewoon echt niet voor te stellen. Kilometers lang en honderden meter breed aan troep lag er. Ik kon het niet geloven wat er allemaal lag', vertelt ze. 'Het was verschrikkelijk. Want we zitten hier in een wonderschoon gebied en het is een soort plotselinge aanval van rotzooi en ellende.'
Van Gent gooide haar eigen plannen om. Op 5 januari stond een reis naar Suriname gepland. 'Toen ik op het strand stond was het voor mij acuut duidelijk: die vakantie laat ik niet doorgaan. Ik wilde op Schiermonnikoog zijn', vertelt de burgermoeder. Als ze 's avonds thuis komt, blijkt haar man dezelfde inschatting al te hebben gemaakt en de reis geannuleerd.
Wat een verschrikkelijke ellende hebben we hier gehad
Ineke van Gent - burgemeester

Saamhorigheid

'Mijn hersens draaiden op volle toeren die dag omdat we in actie moesten komen', legt de burgemeester uit. Toeristen, eilanders en andere vrijwilligers sloegen vervolgens de handen ineen om de troep op te ruimen. Ook werd de landmacht ingeschakeld.
Van Gent heeft gemengde gevoelens als ze terugkijkt. 'Wat een verschrikkelijke ellende hebben we hier gehad. Maar wat hebben we met de totale gemeenschap veel werk verricht om het weer opgeruimd te krijgen'. Volgens haar is het mooi dat er zo veel eensgezindheid was, maar niet mooi dat de ramp er was.
De burgemeester heeft op haar werkkamer aangespoelde kurkjes en een My Little Pony-figuurtje staan. Ter herinnering aan de ramp. 'Op het eiland is iedereen nog milieubewuster geworden. Er is een gesprek op gang gekomen en men vraagt zich af waar is iedereen nou mee bezig? Dat we zo veel producten gebruiken. Het is mooi dat er zo'n gesprek op gang is gekomen.'
De gemeente is het afgelopen jaar veel met de containerramp bezig geweest en nog steeds is het niet afgerond. 'We hebben lang op het geld moeten wachten dat we hadden voorgeschoten om het eiland opgeruimd te krijgen.'
'Ook zijn kleine plastic bolletjes op het eiland nog steeds een probleem. Op sommige plaatsen liggen die nog veel. Hiervoor zijn we bezig met een bergingsbedrijf dat nog voor het broedseizoen aan de slag gaat om de bolletjes op te ruimen. Dit gebeurt met een soort klepelzuiger', vertelt Van Gent.
Burgemeester Van Gent vindt dat er lessen geleerd moeten worden uit deze gebeurtenis. 'Ik hoop dat wij ons verstand beter gaan gebruiken. Ten eerste, wat voor rotzooi we allemaal inslaan als gevolg van de consumptiemaatschappij. Ik zou het fijn vinden als iedereen wat minder rotzooi koopt. Ten tweede, hoe voorkom je nu dat dit met containerschepen gebeurt?'
De burgemeester wil dat er goed naar de zuidelijke vaarroute gekeken gaat worden. En dat die tijdens storm gesloten gaat worden. Deze route loopt boven het eiland langs.
'Er is een vermoeden dat de MSC Zoe de bodem heeft geraakt. Die zuidelijke route is minder diep dan de noordelijke route. Maar korter, dus goedkoper zou je kunnen zeggen. Maar ik vind dat de zuidroute onder slechte weersomstandigheden dicht moet', stelt Van Gent.

Afsluiten

Ze vindt dat er 'serieus gekeken moet worden' naar het gebruik van de zuidelijke route. Ze vraagt zich af, of het niet beter is om de route te sluiten omdat het veel risico's met zich meebrengt. 'We moeten dit prachtige gebied koesteren en niet vernielen.'