Groningen over 100 jaar: 'Boeren verbouwen zeewier en we wonen tussen de bomen'

Dat toekomstbeeld schetsen wetenschappers van de Wageningen Universiteit in hun onderzoek 'Nederland in 2120'.

De onderzoekers bedachten oplossingen voor de grote uitdagingen die ons land te wachten staan, zoals afnemende biodiversiteit, zeespiegelstijging, verzilting, verdroging, energienood, wateroverlast, woningnood, bodemdaling en insectenplagen.

Eén van de belangrijkste problemen die ook Groningen aangaat, is de verwachte stijging van de zeespiegel met anderhalve meter. Daarom worden nieuwe woongebieden vooral gepland op hoge zandgronden op de Veluwe en in Brabant, schetsen de onderzoekers. En Groningen dan?

'Wees gerust', zegt onderzoeker Martin Baptist. 'Groningen gaat niet onder water en blijft gewoon bestaan. Anderhalve meter stijging van de zeespiegel is flink, maar dat kunnen we aan als we dijken ophogen, ze op sterkte houden en zeeweringen breder maken.'

Het Groningse kustgebied van de toekomst heeft volgens de onderzoekers niet langer dunne dijken, maar kenmerkt zich door een breed waterkerende landschap. Daarin is plaats voor wadplaten, kwelders, brede dijken en kruidenrijke vegetatie. Tussen de nieuwe, dubbele dijken vinden we moerassen.

Wie bovenstaande kaart van 'Nederland in 2120' goed bekijkt, ziet dat een stad als Groningen omringd is door bossen. En ook in de stad Groningen zelf kleurt het straatbeeld groener, dankzij meer bomen en groene daken.

Dat is volgens de onderzoekers nodig om tijdens hete zomers voor extra verkoeling te zorgen. Al dat nieuwe groen kan bovendien meer water opvangen uit de verwachte hevigere regenval.

Ook op het gebied van landbouw verandert er volgens de onderzoekers het nodige. Zo halveert de oppervlakte landbouwgrond in Nederland. De boeren die er zijn, bevinden zich volgens Baptist op de meest vruchtbare zeekleigronden in Noord-Nederland, Zeeland en de Flevopolder.

'Daar bedrijven ze kringlooplandbouw en moeten ze goed om zien te gaan met de schaarste van zoet water in verband met de droogte.'

Ook zilte landbouw zal een vlucht nemen, verwacht de onderzoeker. Bijvoorbeeld in binnendijkse brakke gebieden in Groningen. 'Daar verbouwen boeren straks gewassen die daartegen bestand zijn, zoals bepaalde aardappel- en groentesoorten en voedzame soorten zeewier en algen', schrijven de onderzoekers.

Over het Waddengebied maken experts zich nu al zorgen. Dat dreigt door de stijging van de zeespiegel namelijk kopje onder te gaan. Volgens Baptist een terechte angst.

'De wadplaten zetten een laagje zand af, waardoor ze mee kunnen stijgen. Daar zit alleen wel een grens aan. De Westelijke Wadden zullen langzaam verdrinken, maar het Oostelijk gebied kan meegroeien. Daar kunnen de Wadden blijven bestaan. Tegelijk verwacht ik dat we er alles aan gaan doen om de Wadden in zijn geheel te behouden.'

Als het gaat om industriegebieden als de Eemshaven, wagen de onderzoekers zich niet aan een voorspelling. 'Dat is lastig te voorspellen over honderd jaar. Want wie had twintig jaar geleden gedacht dat de Eemshaven een datacenter van Google zou krijgen? Maar dat de industrie heel anders wordt, staat wel vast.'

Met de ontworpen toekomstvisie willen de onderzoekers het gesprek aangaan met overheden, waterschappen en natuurorganisaties. 'Het is dan ook geen voorspelling, maar meer een dringend advies', zegt Baptist.