'Mensen worden onzeker en ongemakkelijk van robots'

Een zorgrobot
Een zorgrobot © ANP
Mensen zijn nog lang niet klaar voor de omgang met een robot. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). 'We vinden robots een beetje eng en krijgen er negatieve gevoelens bij', zegt Jenny van Doorn.
Van Doorn is hoogleraar Dienstenmarketing en doet onderzoek naar het contact tussen mensen en robots. 'Mensen worden er onzeker en ongemakkelijk van en robots roepen bovendien negatieve gevoelens op. Dan gaan we een beetje raar gedrag vertonen.'

Diepgewortelde angsten

Zoals wanneer je in een winkel of een restaurant met een servicerobot wordt geconfronteerd.
'Mensen gaan dan een beetje meer eten of dure dingen kopen, om dat te compenseren. Robots triggeren diepe angsten bij ons. Dat is natuurlijk al heel lang geleden opgepakt door Hollywood. Het zijn heel diepgewortelde angsten. Dus hoe snel dat verdwijnt? We zullen zien.'

Vervolgonderzoek

Van Doorn wil in haar onderzoek kijken hoe het contact tussen mensen en robots kan verbeteren, zodat het als prettiger ervaren wordt.
'Misschien zijn er bepaalde situaties waarin ik juist wel liever met een robot te maken heb, omdat het minder sociaal ongemak veroorzaakt. Denk bijvoorbeeld aan medicijnen die je moet ophalen, waar je je een beetje voor schaamt. Of medische tests, waar je liever niet met een arts over praat.'

Kinderen

Jonge mensen kijken volgens haar anders aan tegen robots dan ouderen.
'Ik heb kleine kinderen, op hun school hebben ze een robot die helpt bij het leren programmeren. Die kindjes gaan er heel anders mee om dan wij. Ze zijn al een stuk meer gewend aan de technologie.'

Groningstalige robot

In de zorg wordt in de toekomst naar verwachting meer en meer gebruik gemaakt van zorgrobots.
'In mijn komende onderzoek wil ik me daar ook op gaan richten, want ik zie dat daar de nood aan de man is. Hoe kan je het prettiger maken? Ik ben nu bijvoorbeeld bezig een robotstem in het Gronings te ontwikkelen. Omdat ik gemerkt heb dat de verstaanbaarheid van een robot toch vaak een dingetje is. Ik ben benieuwd of het de interactie beter kan maken, spannend.'

Werkdruk verlagen

Ook kunnen robots in de zorg de werkdruk verlagen. 'Als je met bijvoorbeeld dementiepatiënten te maken hebt, moet je vaak dezelfde boodschap herhalen. Mogelijk kan je zo de mensen in de zorg ontlasten, zodat ze meer tijd hebben voor andere taken.'
'We moeten er heel goed over nadenken hoe we de samenwerking met robots het beste kunnen insteken.'