Op pad met de fietsstewards: 'Sta je hier nu alweer, vieze oude rotlul?'

'Let op!' staat in vetgedrukte letters op borden bij het Forum Groningen. 'In dit gebied mag je je fiets niet stallen'.
Ondanks de borden hebben fietsstewards Henk en Jim het razend druk. 'Ik heb op het punt gestaan om te zeggen: Ik kap ermee.'
Als er fietsen op de Nieuwe Markt rond het Forum worden geparkeerd, slepen Henk en Jim ze weg. Naar de Schoolstraat, daar worden ze voorlopig gedoogd. De reacties die ze krijgen zijn vaak niet prettig.
'Even snel'
De meest gehoorde smoes als iemand zijn fiets neerzet op een plek waar het niet mag? 'Ach, ik moet even snel', zeggen Henk en Jim. Andere stewards, die in de binnenstad hun werk doen, beamen dat. 'Even snel, ja'. Ze lachen erom.
'De 'bibliotheeklui', dat zijn de ergste', weet Peter, die onder andere op de Vismarkt zijn werk doet. 'Iedereen wil zo dicht mogelijk bij de ingang staan. Ook toen de bieb aan de Oude Boteringestraat nog open was. 'We hoeven alleen even boeken in te leveren", is dan het verhaal'.
Normale baan
Afgelopen week nog, herinnert Jim zich. 'Een vrouw wilde haar fiets naast het Forum neerzetten; ze moest even de bieb in. Henk zei er wat van en ik kwam er naast staan. Ik deed mijn handen in mijn zij, de vrouw vond dat ik dreigend overkwam. Ga een normale baan zoeken, beet ze me vervolgens toe.' Of het hem raakt? 'Nee', zegt Jim. 'Ik doe tenminste iets'.

Een verkeerd geparkeerde scooter aan het Martinikerkhof. (Foto: Marten Nauta)
Nieuwe fietskelder
De twee mannen, een pensionado en een student, proberen mensen te verleiden hun fiets in de nieuwe fietskelder onder het Forum te zetten. Ook de fietsenstalling aan het Martinikerkhof houden ze in de gaten. Mensen die hun fiets niet netjes in het rek zetten, spreken ze aan.
Vrijdagochtend, even voor twaalf. Een vrouw wil haar fiets naast het rek neerzetten. Jim gaat erop af. Wilt u uw fiets in het rek zetten, mevrouw? 'Ik hoef maar even het Feithhuis in', sputtert ze tegen. 'En dat terwijl het maar dertig seconden extra kost om je fiets in de kelder te zetten...', verzucht Jim even later.
Hij heeft trouwens best lol in zijn werk. Eerder deed hij hetzelfde in de Poelestraat. 'Dat was leuker. Ik werkte vaak 's avonds, want dat verdient beter', lacht hij. 'En daar hebben mensen toch een slokje op. Dan valt er makkelijker mee te praten.'
'Niet duidelijk'
Om tien over twaalf loopt Henk het Forum uit. Hij heeft zich er even opgewarmd, buiten is het koud. Tegen het Concerthuis staat een fiets geparkeerd, tien meter naast een bord waarop staat dat niet mag.
Pal voor het bord staat een man met twee fietsen. 'Ik vind het niet duidelijk aangegeven dat hier geen fietsen mogen staan', bijt hij Henk toe. 'Het moet je maar net opvallen. Bovendien staat het er alleen in het Nederlands.'

Een verkeerd geparkeerde fiets aan de Nieuwe Markt.
(Foto: Marten Nauta)
'Als mijn fiets wordt weggehaald en ik naar de rechter stap, denk ik dat ik gelijk krijg', gaat de man verder. Even later voegt hij er nog aan toe: 'Ik neem het u niet kwalijk hoor.'
Oude rotlul
Henk is het inmiddels gewend, maar donderdag ging iemand over de schreef. Die man, zelfde leeftijd als Henk, zette zijn scooter midden in het pad naar de Nieuwe Markt. 'De brandweer heeft die weg nodig', zegt Henk. 'Dus ik vroeg of de man zijn scooter weg wilde halen.'
Het was niet voor het eerst dat Henk de man aansprak. 'Sta je hier nu alweer, vieze oude rotlul?', citeert Henk de scootterrijder. 'Even later lachte hij me ook nog uit. Toen knapte er iets in me. Het is gewoon vernederend.'
Soms blijft het niet bij woorden. 'Ik haalde een fiets weg en bracht die van de Nieuwe Markt naar de Schoolstraat. Later meldde de eigenaar zich bij iemand anders, om verhaal te halen. Opeens dreigde hij diegene een klap te verkopen. Hij stond al klaar om uit te halen. Ongelooflijk vind ik dat.'
Kankerhomo
Ook Klaas en Peter, die het werk al langer in de binnenstad doen, zijn wel wat gewend. 'Het probleem is', zeggen ze, 'dat iedereen haast heeft tegenwoordig.'
'Ik ben uitgescholden voor kankerhomo en een ander zei: ik maak je dood. Vooral in het begin, twee jaar geleden. Tegenwoordig is het minder. Het gekke is: vooral de gewone man van wie je het niet verwacht, doet het. Dan ben ik echt verbouwereerd.'
Reep chocola
Toch, benadrukt Peter, is het een minderheid die zich misdraagt. 'De meeste mensen verplaatsen uiteindelijk hun fiets wel of zijn het inmiddels gewend. Ik heb zelfs wel eens wat gekregen van iemand. Een banaan of een reep chocola.'

Er wordt aan de loopband van/naar de fietskelder gewerkt. Inmiddels 'draait' die. (Foto: Marten Nauta)
Vooral mensen in een rolstoel of op een scootmobiel zijn dankbaar. 'Voor hen doen we het ook, anders kunnen ze er niet langs', zegt Jim. 'Iemand heeft me zelfs wel eens een fooi willen geven. Maar die mag ik dan weer niet aannemen, haha.'
Uitgefoeterd
'Ach, gelukkig betaalt de gemeente goed', vindt Jim. En dus gaan de stewards gewoon door met hun werk. Ze promoten de fietskelder en slepen de volgende fiets toch ook maar weer weg.
'Je hebt net wat gemist', zegt Jim. 'Een stel wilde hun fietsen neerzetten, maar de rekken aan het Martinikerkhof waren vol. Dus heb ik ze naar de kelder verwezen. Maar daar stond een rij, want ze zijn op het moment bezig met de loopbanden. De man schold en foeterde me uit.'
Wat hij precies zei? Dat weet Jim niet meer. 'Ik laat het maar een beetje langs me heen gaan.'
De namen van Henk, Jim, Peter en Klaas zijn gefingeerd. Hun echte namen zijn bekend bij de hoofdredactie.