Varkenshouder Ten Have: 'Misschien kan Greenpeace ons vlees promoten'

Varkens van de familie Ten Have
Varkens van de familie Ten Have © Steven Radersma / RTV Noord
'We hebben vertrouwen in de toekomst, maar het duurt wel veel langer dan we gedacht hadden en het kost ook meer moeite'. Dat zegt varkenshouder Annechien ten Have over de verkoop van het vlees van de varkens uit de twee nieuwe, duurzame varkensstallen die haar familie heeft gebouwd in Beerta.

Greenpeace

Ze reageert op een rapport van Greenpeace, dat dinsdagmiddag werd gepresenteerd. Daarin staat dat verduurzaming van de landbouw en een halvering van het aantal dieren in de veehouderij meer oplevert dan dat het kost. Overstappen op een duurzaam landbouwsysteem zou 3,6 miljard euro per jaar kosten. Greenpeace becijfert dat daar een opbrengst van 4,9 miljard euro per jaar tegenover staat, omdat schade aan gezondheid, natuur en klimaat wordt vermeden. 

Dartelstallen

Annechien en haar man namen anderhalf jaar geleden, na jarenlange voorbereiding, twee duurzame zogeheten 'dartelstallen' in gebruik.
De stallen bieden plaats aan ruim vierduizend vleesvarkens. Bijzonder is dat de dieren naar buiten kunnen. Bovendien hebben ze meer ruimte dan 'gewone' vleesvarkens: binnen 1,1 vierkante meter per varken, buiten 0,8 vierkante meter. De mest wordt gebruikt om biogas te maken. Het voer voor de varkens verbouwt Ten Have grotendeels zelf. De varkens krijgen onder meer lupinezaad te eten, wat goed zou zijn voor de smaak van het vlees.  
Op de grond in de stallen ligt stro, dat via een buizenstelsel automatisch wordt verspreid. De mest verdwijnt via sleuven in de kelder die twee keer per dag wordt leeg geschoven. En er is daglicht en goede ventilatie. 

Prijs

Door het hoge niveau van dierenwelzijn mag het vlees onder het twee sterren Beter Leven Keurmerk worden verkocht. Ten Have is de enige varkenshouder die dit keurmerk heeft. De prijs van het vlees, dat onder de merknaam Hamletz aan de man wordt gebracht, ligt tussen dat van gangbaar- en biologisch varkensvlees. 
Het varkensvoer van Annechien ten Have bestaat onder meer uit lupinezaad
Bij de opening van de stallen in juli 2018 zei Annechien ten Have op de vraag of ze dacht dat er veel vlees verkocht zou worden: 'Dat is best spannend, maar we hebben er vertrouwen in. Geen woorden, maar daden.' 

Afzet valt tegen

Nu, anderhalf jaar later, is gebleken dat de vraag naar dit duurzame vlees tegenvalt. Het kostte de familie Ten Have veel moeite het vlees in de winkel te krijgen. Inmiddels wordt het onder de naam 'Boerderijvlees van Annechien' verkocht in tachtig filialen van Albert Heijn en een aantal Plus-supermarkten. Maar dat is nog maar een klein deel van de afzet die de Ten Have's nodig hebben om de miljoeneninvestering in de stallen terug te verdienen. 

Twijfel

Annechien ten Have betwijfelt of Greenpeace-rapport veel teweeg zal brengen: 'Het zoveelste rapport is één ding, maar daar verander je de wereld niet mee. We weten allemaal wel wat er moet gebeuren, maar het komt ook neer op daden'. Op de vraag wat bijvoorbeeld Greenpeace zelf zou kunnen doen, zegt Ten Have: 'Goede voorbeelden onder de aandacht brengen, dat helpt echt.'
Ook hoopt ze dat consumenten hun winkeliers zullen vragen om haar varkensvlees in de koelschappen te leggen. 'Als groep consumenten heb je meer macht dan je denkt', besluit ze.