Eemsmond mogelijk te snel met aanwijzing karakteristieke boerderijen

Het gebouw van de Raad van State
Het gebouw van de Raad van State © ANP
De voormalige gemeente Eemsmond heeft mogelijk te weinig onderzoek gedaan naar de bouwkundige staat van een aantal oude karakteristieke boerderijen, die onder een speciale erfgoedregeling zijn aangewezen om te behouden voor het nageslacht.
Tijdens een rechtszaak bij de Raad van State bleek dat van de 157 aangewezen boerderijen en schuren een groot aantal door de gemeente Eemsmond - inmiddels opgegaan in de nieuwe gemeente Het Hogeland - niet goed is onderzocht op bouwkundige gebreken.
Die gebreken zijn mogelijk zo ernstig dat sloop en vervanging op termijn onvermijdelijk lijkt. Een voorbeeld dat tijdens de rechtszitting in Den Haag werd genoemd, is de boerderij van de familie Nienhuis aan de Wadwerderweg in Usquert.

Stutten

Die werd door de gemeente als erfgoed aangewezen en moet behouden worden. De woordvoerder van Nienhuis zei dat de boerderij zoveel aardbevingsschade heeft opgelopen dat die niet meer op te knappen is. Veel van de muren van de boerderij zijn voorzien van ijzeren stutten.
Verder zei de woordvoerder van Nienhuis dat het voorhuis helemaal niet zo waardevol is als de gemeente denkt, omdat daar in 1934 een 'lelijke pukkel' tegenaan gebouwd is. De gemeente Eemsmond vindt desalniettemin dat de boerderij waardevol genoeg is om te behouden.

Subsidie niet zeker

Over de bouwtechnische staat kon de advocaat van Eemsmond niet veel vertellen. Want de gemeente heeft de meeste panden alleen van buiten en visueel geïnspecteerd. Bovendien zouden de eigenaren pas na een verzoek van de Raad van State zelf uitgebreide gegevens over de bouwkundige staat hebben overlegd.
'Dat konden wij voor deze zitting ook niet meer controleren. Als het allemaal echt zo slecht is dan houden we daar zeker rekening mee als er een sloopverzoek komt,' aldus de gemeenteadvocaat.

Tegenstanders

Die wees er ook op dat er in de toekomst een subsidieregeling voor het behoud van karakteristieke boerderijen komt. Maar dat is nog lang niet zeker en de tegenstanders hebben er weinig vertrouwen in dat het geld er ooit komt. Die tegenstanders, zoals een aantal eigenaren, boeren en landbouwlobby LTO, zien alleen maar nadelen en beperkingen in de erfgoedregeling die in een bestemmingsplan is opgenomen.

'Snel en overhaast'

Zij vinden dat de gemeente te snel en overhaast schuren en boerderijen heeft aangewezen die in slechte staat verkeren. Zij vrezen dat zij straks gedwongen worden bouwvallige schuren en boerderijwoningen tegen veel geld op te knappen, terwijl ze die eigenlijk liever slopen en vervangen. En hoewel de gemeente restauratiesubsidies in het vooruitzicht stelde, zijn die er nog niet, maar de strenge regeling gaat al wel in.
Of de Raad van State het erfgoedplan van de gemeente Eemsmond in stand laat of geheel of deels van tafel veegt zal binnen enkele weken uit de uitspraak blijken.