'We moeten een balans vinden tussen natuur en onze leefwijze'

Zeehonden in de Waddenzee. Is daarnaast ook winning van gas mogelijk?
Zeehonden in de Waddenzee. Is daarnaast ook winning van gas mogelijk? © Pixabay/fotobewerking RTV Noord
De Waddenvereniging eist onafhankelijk onderzoek, omdat de gas- en zoutwinning uit de zeebodem funest zou zijn voor alles wat leeft in de Waddenzee. Moet het kabinet inderdaad zuiniger zijn op de Wadden, Beter Weters? Of is winning op zee weloverwogen?

Dilemma?

'Is er sprake van een dilemma? Of is het een kwestie van 'je weet maar nooit'? Maar er is ook de vraag: moet de mens wel tegen de natuur in willen gaan, alsof de natuur een beheersbaar en zelfs maakbaar fenomeen is?'

Vermenigvuldigingsrace

'De natuur beweegt, de mens beweegt, en zij bewegen over en weer met elkaar mee. De aarde wordt steeds dichterbevolkt, het klimaat gaat dus veranderen, en wil je dat alles stoppen? Dan moet worden opgehouden met de eigen vermenigvuldigingsrace die de mensheid van den beginne heeft gekenmerkt. En waarvan we nu de wrange vruchten plukken.'

Laat Groningen met rust

'Boor maar gauw in de Noordzee of importeer maar meer uit Rusland. Maar laat Groningen nu eindelijk met rust. Beetje water meer of een wat hogere gasprijs, is altijd nog beter dan instortende huizen.'

Doorslaan

'Het kabinet doet haar huiswerk denk ik prima. We slaan in Nederland door wat betreft de natuur. Natuur is zeker belangrijk, maar we moeten ook leven en we zijn simpelweg in ons systeem grondstoffen nodig. Zo langzamerhand kunnen we niets meer doen vanwege de natuur.'

'Schreeuwen heeft geen zin'

'We maken het ons zelf moeilijk door steeds meer eisen te stellen. Als we om ons heen zien hoe landen omgaan met natuur en wat daar wel kan en hier niet, dan zijn we ver weg van één Europa. Het is tijd voor bezinning om te zien hoe we daadwerkelijk een balans vinden tussen natuur en onze leefwijze. En de Waddenvereniging moet een pas op de plaats maken. Schreeuwen heeft geen zin.'

Niet gokken

'Als het om een zo kwetsbaar gebied als de Wadden gaat, mag je niet gokken. De gaskraan moet ook daar dus dicht. De gaswinning 'met de hand aan de kraan' was al een slecht idee, maar blijkt nu gebaseerd te zijn op drijfzand. Inmiddels is immers aangetoond dat de bodem al veel langer daalt dan de computermodellen dachten. Waar hebben we dat eerder gezien?'

'Ook op de Wadden niet'

'Iedereen in Groningen weet dat gaswinning op land niet veilig kan. Het is dan ook heel voorspelbaar dat dat op de Wadden ook niet kan. Dat ook daar de modellen weer niet kloppen en niet aan de veilige kant zitten.'

Kapitalistische laaienlichters

'Gaswinning op diepere zee is minder risicovol, omdat bodemdaling daar minder effect heeft. Maar ook daar moeten wij niet de illusie hebben dat mooie verhalen over duurzame brandstof en schone productie waar zijn. Alle fossiele brandstoffen zijn slecht en de gasboeren die ze eruit halen zijn kapitalistische laaienlichters.'

Warmste januarimaand ooit

'Woensdag vernamen we dat de afgelopen januarimaand de warmste ooit was gemeten op ons continent. Ik geloof wel degelijk dat er wat gaande is met ons klimaat. Regeringen zijn bezig maatregelen te verzinnen. Dat is goed. Er is grote onduidelijkheid over welke maatregelen moeten worden genomen en hoe zwaar deze moeten zijn. En waar deze maatregen moeten plaatsvinden.'

Verdeeldheid

'Niet meer boren naar zout onder de Groninger bodem? Niet meer boren naar gas onder de Waddenzee? Daarover is er verdeeldheid onder de deskundigen. Ik pleit voor zoveel mogelijk grootscheeps, onafhankelijk, objectief wetenschappelijk onderzoek. Zonder dralen! Dit hebben we nodig! Zolang dit er nog te weinig is, moeten we voorzichtig zijn met het rigoreus ingrijpen in onze natuuur en de aarde.'

Zorgvuldigheid

'In de afgelopen jaren heb ik met grote regelmaat de Wadden(eilanden) bezocht. Het is een schitterend gebied met groot belang voor flora en fauna. Ik ben niet op de hoogte van alle ins en outs van de beweringen van de Waddenvereniging, maar dat zij zeer zorgvuldig willen zijn met dit kwetsbare gebied is terecht.'

'Niet elke ingreep verbieden'

'De landelijke overheid is zich hier vast bewust van. Ik ga ervan uit dat voordat er ingrepen worden gedaan voor zon, gas of olie er serieus gekeken is naar de gevolgen voor het ecosysteem. Wanneer er reëel gevaar voor de Wadden door ontstaat moeten we er niet aan beginnen. Toch ben ik van mening dat niet bij voorbaat elke ingreep verboden moet worden. We hebben energie nodig en de zee kan daar een belangrijke rol bij spelen. Dus zorgvuldig onderzoek doen en dan verstandig handelen.'

Uitdaging

'De druk op de gaswinning vanuit andere gasvelden dan het Groninger veld neemt alleen maar toe. Dat is logisch: we gebruiken nog steeds heel veel aardgas. Zolang dat gebruik niet afneemt, is het een enorme uitdaging om de te stoppen gaswinning uit Groningen te compenseren. Vanuit dat dilemma is het ook begrijpelijk dat het kabinet nog steeds gaswinning toestaat.'

Leren van 'Groningen'

'Toch moeten we echt leren van 'Groningen'. Gas is dan wel de minst vervuilende fossiele brandstof, de winning ervan veroorzaakt effecten! Ik snap heel goed dat de Waddenvereniging vraagt om gedegen onderzoek naar die effecten. Als leek kan ik niet overzien of dat al goed onderzocht is. Maar als dat niet zo is, doe het dan alsnog: bezint eer ge wint.'

Bodemdaling door gaswinning

'Bodemdaling is een zeer waarschijnlijk gevolg van gaswinning. Dat weten we hier in Groningen inmiddels al heel goed. Overigens wordt dit niet of nauwelijks erkend als medeoorzaak van schade aan huizen en gebouwen. Maar dat terzijde.'

Ondergang van werelderfgoed

'Het is dus zeer waarschijnlijk dat ook bij het winnen van gas in het Waddengebied bodemdaling gaat optreden. Dat gecombineerd met de zeespiegelstijging leidt tot een bespoediging van de ondergang - letterlijk en figuurlijk - van het Werelderfgoed van de Wadden. Dat moest maar niet gebeuren.'