'We proberen het station zo mooi te maken dat je hoopt dat de trein te laat komt'

Het klinkt ambitieus. Aan de andere kant: Van Velsen won met zijn ontwerp voor station Breda de vakprijs Beste Gebouw van 2017. 

Het station van Breda lijkt in zekere zin ook nog eens op het nieuwe station van Groningen.

De bedoeling is namelijk dat mensen die ten zuiden van het station wonen straks onder het station door kunnen lopen richting het centrum. In Breda wordt het station ook als looproute gebruikt tussen twee delen van de stad.

Het nieuwe Hoofdstation moet verder ook een 'groen' station worden: rond het hele station komen bomen.

Op de perronkappen op het nieuwe busstation en de perrons waar de NS-treinen stoppen groeit zelfs gras. 'Dat hoeft trouwens niet gemaaid te worden', lacht Van Velsen, zelf geen treinreiziger, dinsdagavond tijdens een interview in het Forum Groningen.

Het stationsgebouw wordt na de verbouwing weer de hoofdingang van het station. Als je door dat gebouw bent gelopen kom je terecht op een plein met winkels. Aan dat plein stoppen ook de Arriva-treinen richting onder andere het oosten van de provincie.

Als je naar beneden loopt kom je terecht in een tunnel die toegang geeft tot drie andere perrons. Het eerste perron dat je tegenkomt is ook voor Arriva-treinen: de volgende twee zijn voor de treinen van  NS. Aan de zuidkant van het nieuwe station komen straks de bussen te staan. Op die plek is nu nog het opstelterrein voor treinen die even niet gebruikt worden.

Bij de verbouwing van het Hoofdstation is overigens nog geen rekening gehouden met de eventuele komst van de Lelylijn. Die spoorlijn moet via Drachten, Heerenveen en Lelystad een snellere route naar de Randstad vormen.

Dat zijn ontwerp is gekozen en straks wordt gebouwd maakt Van Velsen trots. 'We mogen aan het mooiste station van Nederland werken. We hebben niet een uitbreiding gedaan die het bestaande (het monumentale stationsgebouw, red.) overschreeuwt. We laten datgene wat er is beter tot zijn recht komen.'

Maakt dat het niet ook moeilijk? Immers ís Groningen al het mooiste station van Nederland - beter dan dat wordt het toch niet? Van Velsen ziet dat anders en is ambitieus: 'Het kan ook nog het beste station van Europa worden.'  

Onder het nieuwe Hoofdstation komt behalve een tunnel voor voetgangers ook een fietsenkelder. Met een rolband kom je op een plek waar ruimte is voor 6.000 tot 6.500 fietsen. 'Vanuit de fietskelder kan je ook direct het perron op', zegt Van Velsen.

Bovendien is er de mogelijkheid dat er meer ruimte voor fietsen onder het station komt, zegt Jos van den Hende. Hij is adviseur bij het Bureau Spoorbouwmeester. 'Er kunnen nog 1.500 plekken bij', zegt hij. 

'En dan kan Groningen afscheid nemen van het stadsbalkon.' Het stadsbalkon is de in 2007 aangelegde fietsruimte aan de centrumkant van het Hoofdstation. 

Of dat ook echt gaat gebeuren valt te bezien. Hoewel het  balkon omstreden is, biedt het plek aan ruim 5.500 fietsen en is het vooral 's weekends vaak tot de nok toe gevuld.

Ook stadsbouwmeester Jeroen de Willigen wil wel van het Stadsbalkon af, laat hij zich aan het eind van de bijeenkomst in het Forum ontvallen. 'Het gaat weg', zegt hij, al is dat nu nog met een kleine knipoog. 

Het nieuwe Hoofdstation moet in 2024 klaar zijn. Vanaf 2022 rijden treinen vanuit het noorden van Groningen door naar het oosten van de provincie. Ook rijden sommige treinen in de spits van Leeuwarden naar Winschoten en vice versa.

Door de veranderingen wijzigen de dienstregelingen in Groningen in de zomer van 2022 ingrijpend. Intussen wordt er nog gesteggeld over toegangspoortjes op het Hoofdstation: de NS-perrons krijgen wel poortjes, Arriva-perrons lijken ze niet te krijgen, terwijl de vervoerder dat wel graag wil.

De werkzaamheden gaan gepaard met overlast. Zo rijden er dit voorjaar vanaf 6 mei bijna een maand geen treinen in de richting van Duitsland, Veendam en Assen. In de zomer van 2022 is het hele Hoofdstation ongeveer zes weken dicht.