Column: Drillrap

Willem van Reijendam
Willem van Reijendam © RTV Noord
De bedoeling van een dreigement, hoe onsympathiek ook, is dat je het niet uitvoert. Een beetje grommen of blazen houdt de andere partij meestal koest en het is eerder ondanks dan door het gedreig als het toch tot vechten komt. Dreigen heeft zich zelfs ontwikkeld tot kunstvorm.
Zo is een paardenhoofd in je bed zonder meer artistiek te noemen en ook moderne graffiti, het territoriumplasje tegen de muur van elkaar bestrijdende straatbendes, zijn allang opgenomen in onze kunstcanon. En daar komt, dankzij ernstig gedemocratiseerde media als YouTube, nu ook de drillrap bij. We hoeven de wijken niet meer in om te kunnen meegenieten van bendevetes tussen groepjes laagopgeleide jongeren. Omdat het opnemen van een filmpje voor analfabeten, pardon 'beelddenkers', makkelijker is dan het correct spellen van graffiti, verschijnen deze drillraps nu her en der online: achter maskers gemompelde teksten op 'muziek', onder het tonen van messen en ander wapentuig. Allemaal bedoeld om de vermeende tegenstander uit de eigen wijk te houden.
Ontwikkeld in Chicago, waaide de naargeestige muziekvorm ('me leven is klote, me leven is shit, ik schiet je kapot en ik sloop je gebit') over naar de Bijlmer, waar ook bendes zijn die elkaar naar het leven staan. Het schijnt zelfs dat daarbij een driller die iets te uitdagend had gerapt, doodgestoken is. Serious shit dus, en het is een hele eer voor Groningen dat ook wij ons partijtje mogen meeblazen in de grootstedelijke 'drillscene'. Jongeren in Vinkhuizen en Paddepoel hebben namelijk óók een vete, want ze hebben een verschillende postcode. Er zijn mensen om minder opengesneden.
Het conflict wordt met uitdagende filmpjes, waarin houterig bewegende gemaskerde schooljongens op een garageplein een soort dansje doen, kracht bijgezet. De bloedige ernst waarmee dat gebeurt, is op de rand van aandoenlijk. Verstaanbaar is het allemaal niet, maar de boodschap is duidelijk: als inwoner van postcodegebied 9743 kun je je beter niet vertonen in postcodegebied 9742, anders wordt je scooter afgepakt. O ja, en de drillende rappers zijn ook te boeken om uw feestje op te luisteren.
Jongerenwerkers prijzen de creativiteit van deze desolate jeugd, maar onze burgemeester vreest dat al dat gedrill uit de hand loopt en zint op maatregelen. Temeer omdat de rappende drillers openlijk met messen rondlopen: 'Ik heb altijd iets op me heup als ik naar een andere wijk ga', zegt zo'n jongere gewichtig. Die ziet de hele film Scarface al voor zich, met al die bergen coke, en zichzelf in de hoofdrol. Teruggebracht tot Groningse proporties eindig je dan als een morsige wietkweker die een buurtcafé bestiert.
De beste maatregel die je zou kunnen treffen is het bieden van goed onderwijs. Dan worden ook die raps vanzelf beter. Duidelijk leren articuleren in de camera, het metrum in de gaten houden, niet sjoemelen met rijmwoorden (cash, crack, relaxt en getest rijmen écht niet op elkaar) het vermijden van onnodige leenwoorden en proberen twee of meer lagen aan te brengen in de drillrap, liefst met een open einde. Met een beetje geluk wordt de hopeloze generatie die daar nu opgroeit ten slotte beschaafd en geletterd en schrijven ze daar ooit, als advocaat, keurige en foutloze dreigbrieven.
Willem van Reijendam