Oud-rector Frans Zwarts in de bres voor ontslagen RUG-hoogleraar

Het Academiegebouw van de RUG
Het Academiegebouw van de RUG © Marco Derksen/Flickr Creative Commons
Het ontslag van hoogleraar Joost Herman zorgt voor ophef binnen de universitaire gemeenschap van Groningen. Medewerkers, oud-medewerkers en oud-studenten nemen het voor hem op. Eén van hen is Frans Zwarts, voormalig rector magnificus van de RUG.
'Joost Herman wordt aan de schandpaal genageld. Ik ken hem al sinds de jaren negentig. Hij is geen crimineel', betoogt Zwarts.

'Maatschappelijke doodstraf'

Herman was werkzaam als hoogleraar aan de Faculteit der Letteren. Hij werd begin dit jaar ontslagen. Zijn voormalig werkgever beschuldigt hem van subsidiefraude en valsheid in geschrifte. Herman zou via een stichting 1,2 miljoen euro aan Europees subsidiegeld en collegegeld hebben verduisterd.
Oud-rector Zwarts is een van de initiatiefnemers van een petitie van medewerkers en oud-medewerkers. 'Wij roepen het College van Bestuur op deze confronterende koers te laten varen en eerst af te wachten wat de rechter beslist.'
Zwarts vindt dat zijn oud-collega en zijn vrouw groot onrecht wordt aangedaan. 'Hij is zijn baan kwijt, op al hun spullen ligt beslag. Die mensen hebben de maatschappelijke doodstraf gekregen.'

Snoepreisjes en etentjes

Dat Herman met opzet gefraudeerd zou hebben, klopt dus volgens Zwarts absoluut niet. Dat zegt ook hoogleraar Pieter Boele van Hensbroek. Hij was een directe collega van Herman en is mede-initiatiefnemer van de petitie.
'Het beeld wordt nu geschetst dat hij allerlei snoepreisjes en etentjes voor zichzelf heeft geregeld. Maar die man heeft ongelofelijk veel gedaan voor de universiteit', zegt Boele van Hensbroek. 'Dat ging heel vaak ten koste van zijn gezinsleven. Bovendien is het geld wel degelijk besteed aan waarvoor het bedoeld was. Ik denk dat de RUG zichzelf in een heel lastige positie heeft gemanoeuvreerd door zo hoog van de toren te blazen.'

Beste bedoelingen

Heeft Herman dan helemaal niets fout gedaan? 'Hij zal nooit helemaal van alle blaam worden gezuiverd', zegt Zwarts. 'Ook al had hij de beste bedoelingen, met die stichting is hij de fout in gegaan. Dat geeft hij zelf ook toe.' Boele van Hensbroek beaamt dat. 'Maar het geeft geen pas hoe hij wordt behandeld. Het is gênant hoe hij wordt afgezeken.'
Het conflict tussen Joost Herman en de RUG draait om Network on Humanitarian Action. Deze stichting had geen banden met de RUG, maar stond wel ingeschreven op het adres van de letterenfaculteit.
De stichting was, buiten medeweten van de universiteit, opgericht om wetenschappelijke activiteiten te ontwikkelen voor een Europees universitair programma voor studenten die hulp willen bieden in crisisgebieden. De RUG is een van de deelnemende universiteiten.
Nadat de zaak vorig jaar aan het licht was gekomen, werden Herman en twee van zijn medewerkers geschorst. Herman werd uiteindelijk ontslagen, de twee anderen kregen een ernstige waarschuwing.
De petitie staat inmiddels online, maar volgens Zwarts is dat niet de juiste versie. 'Ik ben nog in gesprek met de anderen over de juiste tekst.'
Zwarts wil dus de tekst nog aanpassen. Dat zal moeilijk gaan, zegt Boele van Hensbroek. 'De petitie is al twintig keer ondertekend, dus ik kan nu niet zo maar de tekst veranderen.' Het is overigens niet de enige petitie voor Herman. Ook oud-studenten (alumni) proberen met een eigen handtekeningenactie de ontslagen hoogleraar een hart onder de riem te steken.

Onder de rechter

Gevraagd om een reactie namens het universiteitsbestuur zegt woordvoerder Jorien Bakker: 'Wij hebben getracht alles zo zorgvuldig mogelijk te doen. De zaak is nu onder de rechter.'
Aanstaande donderdag treffen Herman en zijn ex-werkgever elkaar voor de kantonrechter. Die buigt zich dan over de ontslagvergunning, die de RUG heeft aangevraagd.