'Van fraude verdachte hoogleraar kan niet ontslagen worden vanwege ziekte'

Het Academiegebouw van de RUG.
Het Academiegebouw van de RUG. © Marco Derksen/Flickr Creative Commons
Hoogleraar Joost Herman kan niet ontslagen worden, omdat hij sinds maart vorig jaar is geveld door een burn-out. Dat stelt de advocaat van de hoogleraar, die door de Rijksuniversiteit wordt beschuldigd van het frauderen van 1,2 miljoen euro.
De verdediging van de hoogleraar voerde het verweer donderdagmiddag op tijdens de zitting voor de kantonrechter in Groningen.

'Depressie wordt sterker door handelswijze RUG'

'Begin maart 2019 is mijn cliënt geveld door een flinke burn-out. Er zijn medische verklaringen van de bedrijfsarts, huisarts en psychiater aan het dossier toegevoegd', stelt de advocaat van Herman.
'De Rijksuniversiteit ontkent de ziekte, maar de bedrijfsarts heeft daar zeer verontwaardigd op gereageerd. Er is sprake van een depressie die sterker wordt door de handelswijze van de Rijksuniversiteit.'

Subsidiefraude

Hoogleraar Joost Herman werd door de RUG ontslagen wegens subsidiefraude en valsheid in geschrifte. Twee naaste collega's van Herman kwamen ervan af met een 'ernstige waarschuwing'.
Uit onderzoek door accountantskantoor Ernst & Young in opdracht van de RUG bleek dat 1,2 miljoen euro aan subsidie- en collegegeld nooit terecht is gekomen bij de universiteit. Dat geld ging naar de stichting Network on Humanitarian Action (NOHA) Groningen, waar Herman onder meer als directeur bij was betrokken.

Stichting NOHA Groningen

NOHA is een internationaal samenwerkingsprogramma van universiteiten, dat onder meer door het aanbieden van masteropleidingen de humanitaire hulpverlening wil verbeteren.
Ook de RUG heeft zo'n tweejarige master: International Humanitarian Action. Herman liet de geldstromen hiervoor lopen via de stichting.

Bureaucratie omzeilen

In de verklaring stelt Herman dat hij de geldstromen via zijn stichting liet lopen om de bureaucratie van de RUG te omzeilen: 'Door de benodigde betalingen (...) zelf in de hand te houden, leverde dat ons de enig werkbare slagvaardigheid op om het programma in al zijn complexiteit draaiende te houden.'
Herman krijgt veel steun bij zijn ontslagzaak. Hij werd bijgestaan door vierhonderd (oud-)studenten, collega's en oud-rector-magnificus Frans Zwarts.

Ontbinding arbeidsovereenkomst

De Rijksuniversiteit wil de arbeidsovereenkomst met Herman ontbinden vanwege vijf punten. 'De heer Herman heeft een stichting opgericht, nota bene op het adres van de Rijksuniversiteit. Hij heeft de Rijksuniversiteit niet gemeld dat deze stichting bestaat. Het gaat om Europese gelden die de Rijksuniversiteit toekomen, niet aan de stichting NOHA. En de gelden kunnen alleen beschikbaar worden gesteld aan de Rijksuniversiteit en aan niemand anders.'

Tegenvallende financiën

Het verweer van de verdediging van Joost Herman is dat de Faculteit der Letteren, waar Herman voor werkt, in 2014-2015 kampte met tegenvallende financiën. Herman was bang dat de binnengehaalde gelden zouden verzanden in de organisatie en niet ingezet zouden worden waarvoor ze bedoeld waren. Bovendien stond de Rijksuniversiteit dit oogluikend toe en werden ook in eerste instantie geen vragen gesteld.
Een rapport van accountantskantoor Ernst & Young laat de tekortkomingen zien op basis waarvan Herman terecht kan worden weggestuurd, is het pleidooi van de raadsheren van de Rijksuniversiteit.
'Er is sprake van ernstig verwijtbaar handelen. En ik doe geen afbreuk aan de verdiensten van de heer Herman. Maar of hij hard werkt of niet, is eigenlijk geen issue. Het gaat hier om valsheid in geschrifte. De heer Herman heeft de naam van de universiteit gebruikt in combinatie met een andere bankrekening. Dit is volstrekt onaanvaardbaar.'
De uitspraak van de kantonrechter volgt over enkele weken.