Ic-baas van UMCG: 'Het is een race tegen de klok'

Dat zegt het hoofd van de intensive care-afdeling van het UMCG in Groningen, Peter van der Voort.

Hij gaat er nog steeds van uit dat zijn ziekenhuis genoeg bedden weet te creëren, maar een tekort is niet uitgesloten. Er is wel een limiet aan wat het zorgstelsel aankan.'

Van der Voort reageert op de woorden van zijn collega Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor intensive care. Die zei woensdagmorgen tegen de Tweede Kamer dat hij op 1 april een tekort aan ic-bedden verwacht. 

Van der Voort ziet net als Gommers dat de druk op de ic's nu al groot is. Met vijftien coronapatiënten uit het zuiden en daarnaast de 'gewone' patiënten ligt ook de intensive care van het grootste Groningse ziekenhuis nu vol.  'En het zou me verbazen als er ic's zijn waar dat anders is.' 

Nederland heeft normaal gesproken 1150 bedden beschikbaar op intensive care-afdelingen. Dit zouden er 1500 kunnen zijn als er geen tekort aan zorgpersoneel zou zijn.

'Dat tekort kunnen we nu tijdelijk oplossen door alle verloven in te trekken.' Op die manier zijn alle vijftienhonderd beschikbare bedden ook echt in te zetten. 

Het UMCG begint daar donderdag mee; dan schakelt de intensive care over op een crisisrooster. Alle verpleegkundigen werken dan volledig en niemand mag vrij nemen. 

'Dat we dat niet eerder dan donderdag doen komt omdat ik verpleegkundigen ook de tijd wilde geven thuis alles te organiseren om volledig te kunnen gaan werken. Daar hebben ze nu een paar dagen voor gehad.' 

Voor het Groningse ziekenhuis betekent het dat donderdag alle 44 bedden van de ic gebruikt kunnen worden, in plaats van de 36 die nu worden benut. 

Landelijke prognoses laten zien dat ook 1500 bedden niet voldoende zijn. Volgens Gommers zijn er volgende week al honderd bedden meer nodig. Om die beschikbaar te krijgen moeten ziekenhuizen niet alleen op zoek naar ruimtes om een extra ic's te creëren. Ook moeten verpleegkundigen worden geschoold die normaal niet op de intensive care werken. 

'We werken in stappen toe naar honderd bedden. Die kan ik op 10 april beschikbaar hebben,' zegt Van der Voort. Dan zijn de ruimtes en de extra verpleegkundigen in het UMCG geregeld.

Van der Voort is niet bang dat Groningers de dupe zijn van de zuidelijke patiënten die nu op zijn ic liggen. 'Dat zijn er nu vijftien. Als ik straks honderd bedden heb, dan zijn er dus 85 over voor de regio.' 

Maar komen die honderd bedden niet te laat? Gommers schetst immers het beeld dat er op 1 april al een tekort is. 'Op 1 april hebben wij onze capaciteit al vergroot van 36 naar 59 bedden. Dat is verhoudingsgewijs een voldoende bijdrage.'

En als Gommers gelijk krijgt en de aantallen ernstig zieke patiënten in mei nog veel verder oplopen? 'Ik ben nu al aan het kijken als blijkt dat er na 10 april nog meer bedden nodig zijn. Daar heb ik nog nooit eerder over nagedacht.'

'We moeten gewoon het meeste aantal bedden dat je kan bedenken realiseren. Beter te veel dan te weinig. Het is een race tegen de klok.' 

Het RIVM was woensdagmiddag voorzichtig positief. De verspreiding van het coronavirus in Nederland lijkt af te remmen. Volgens Jaap van Dissel van het RIVM hebben de eerste maatregelen die het kabinet eerder deze maand heeft afgekondigd, zoals het geen handen geven en de sluiting van de horeca, de verspreiding van het virus afgeremd.

'De exponentiële groei is waarschijnlijk tot staan gebracht.' Toch houdt het RIVM een slag om de arm, en wijst op de onzekerheden in de gegevens.  Volgens Van der Voort van het UMCG is het effect van die afgevlakte groei pas over een week of twee in het aantal ziekenhuisopnames te zien.