Coronacrisis kan winkelleegstand Oost-Groningen verder opschroeven: 'Heel zorgelijke ontwikkeling'

Alleen al in Winschoten investeerde de provincie ruim 12,5 miljoen euro, in 2013 beschikbaar gesteld door toenmalig gedeputeerde Marianne Besselink (PvdA). Delfzijl ontving bijna 14 miljoen euro voor een grote herinrichting van de havenstad en het winkelcentrum. In de periode daarna daarna ontving Stadskanaal van gedeputeerde Fleur Gräper (D66) bijna 2 miljoen euro voor de aanpak van het winkelcentrum.

Doel van die aanpak: winkelcentra compacter maken door ondernemers te stimuleren naar leegstaande panden in het hart van het centrum te verhuizen. Overbodige vierkante meters winkeloppervlakte werden met het geld uit de markt gehaald door leegstaande panden op te kopen en in sommige gevallen te slopen.

Dat beleid is tot dusver niet zonder succes, maar de coronacrisis laat zich mogelijk extra hard voelen in de winkelkernen waar al veel geld in is geïnvesteerd. 

'Ik denk dat door deze pandemie toch een aantal winkeliers onderuit gaat', zegt Klaas Jan Havinga, voorzitter van CentrumWinkeliers Stadskanaal. 'Ik kan niet precies aangeven hoeveel, maar ik ontvang de signalen wel. Winkeliers die al op de rand stonden, zullen nu wegvallen. Dat is een heel zorgelijke ontwikkeling.'

In Winschoten staat het leegstandsvraagstuk al lang op de politieke agenda. In 2013 werd de politieke aandacht uitbetaald in klinkende munt: de provincie bleek bereid ruim 12,5 miljoen euro te investeren in het verpauperde winkelcentrum. Daar deed de gemeente Oldambt nog een schepje bovenop. 

Tijdens de coronacrisis moet 'de langste webwinkel van Nederland' het koopcentrum in de Molenstad in de benen houden. Ondernemers hebben die naam gegeven aan de website winschoten24.nl. Daarop kunnen inwoners producten kopen van lokale bedrijven. De site wordt al langer gebruikt, maar nu de nood hoog is, merkt de gelijknamige stichting dat ondernemers interesse tonen. 

Penningmeester Cor Boerma: 'Het was wat verwaterd, maar ik kreeg er gisteren plots tien aanmeldingen bij. En het is niet zo dat wij alleen Winschoten willen helpen. Ik heb ook contact met winkeliers in omliggende dorpen, zodat zoveel mogelijk ondernemers gebruik van de website kunnen maken. Het is noodzakelijk dat inwoners lokaal kopen, zodat zoveel mogelijk winkels in de benen blijven.' 

In Winschoten en omstreken worden producten gratis bij huis afgeleverd. Binnen een strook van tien kilometer worden geen bestelkosten in rekening gebracht, hoe laag het bedrag ook is. Ook daarbuiten moet het mogelijk zijn, zegt voorzitter van Winschoten24 Nanny Hut. 'Je hebt vaak wel iemand in de buurt wonen die het even langs kan brengen. Daar komen we samen wel uit.'

In Stadskanaal is er ook een bezorgservice ingesteld. Onder de noemer 'Stadskanaal aan huis' kunnen mensen hun bestellingen doen bij de lokale winkelier, die het dan via een bezorger thuis laat afleveren. De winkeliers hebben de handen ineen geslagen en dit initiatief samen opgezet. 'En het werkt', zegt Havinga trots. 'Er komen bestellingen binnen en die zorgen er voor dat het financiële leed verzacht wordt.'

De gemeente Pekela heeft het kleinste winkelcentrum van de vier besproken gemeenten. Ze kreeg van de provincie 2 miljoen euro om het centrum van Oude Pekela op te kalefateren. 

Jakob Zwinderman, voorzitter van ondernemersorganisatie Pekela: 'Er is voor enige miljoenen in Pekela geïnvesteerd, maar met resultaat. Wij hebben volgens mij de laagste winkelleegstand van de provincie. De bezettingsgraad is bijna honderd procent en ik denk dat dat ook zo blijft. De Jumbo, Aldi en Action die wij hebben, zijn trekkers van formaat. Mensen blijven toch naar het centrum komen, dus ik zie het allemaal goed komen.' 

Het is niet zo dat de genomen maatregelen er automatisch voor zorgen dat het lek boven is. Peter Schulingkamp, voorzitter van de Oldambtster ondernemersvereniging Handel en Nijverheid, uitte eerder al zijn zorgen. 'Niet zo lang geleden hebben wij de recessie gehad. Dat dit er nu achteraan komt, kan voor sommige winkels betekenen dat ze kopje onder gaan. Het is goed mogelijk dat hier ook ondernemers failliet gaan.'