Huisarts in coronatijd: ongewone rust en spreekuur in schilderspak

Elke paar dagen hijst hij zich in de beschermende kleding: bril, mondkapje, schort en handschoentjes. Dan ziet Bulk patiënten met luchtwegklachten van die dag allemaal in één keer. Het is een kwestie van risico verkleinen, want hoesten kán duiden op corona. Gelukkig is hij niet elke dag aan de beurt, maar wisselt hij het spreekuur af met collega's van andere praktijken.

De praktijk heeft uitzicht op het marktplein van Ter Apel. Binnen is het ongewoon rustig. Er komen minder patiënten per uur, de assistente beoordeeld überhaupt strenger of patiënten mogen komen en een deel van het personeel werkt thuis. Maar het lijkt er ook op dat patiënten de zorg mijden en maar thuis blijven. Het baart Bulk zorgen. 

'Normaal gesproken zien we elke dag wel twee mensen waarvan je denkt: nou, het is maar goed dat ze zijn gekomen. En die zien we nu minder, maar die zijn door de coronacrisis natuurlijk niet opeens verdwenen.'

Op zich is het goed dat patiënten zelf beter nadenken of een bezoek aan de huisarts écht nu nodig is, denkt Bulk. 'Mensen zoeken zelf dingen op, weten dat ze met alleen hoesten en geen kortademigheid niet hoeven te bellen. We doen allemaal een tandje terug, want het gaat ook om het algemeen belang en niet alleen het belang van de patiënt.'

De stilte in de praktijk is voor Bulk een vreemde gewaarwording. 'Wij geven laagdrempelige zorg. Ook als wij denken dat het medisch gezien meevalt, zijn wij er ook om zorgen weg te nemen. Dat kan nu niet altijd, we zijn er veel strenger op.'

Toch is het voor hem 'een van de makkelijkst te accepteren bijwerkingen van de crisis.' En dat komt misschien ook wel door andere zorgverleners. 'Ik ben veel dank verschuldigd aan de thuiszorg, die houden een oogje in het zeil. Veel kwetsbare mensen zijn wel ergens in de keten in beeld.'

De zorg zit hem voor Bulk vooral in de mensen die niét in beeld zijn, maar die wel klachten ontwikkelen. Bijvoorbeeld een gezonde 60-plusser die plotseling afvalt, of iemand wiens ontlasting plotseling verandert. 'Ik ben bang dat mensen niet altijd in staat zijn om te weten wanneer ze moeten komen. Maar tegen hen zeg ik: bel! Als je denkt dat het niet in de haak is, neem dan contact met ons op en dan kijken we wat nodig is.'

En Bulk heeft meer zorgen. Het beschermingsmateriaal blijft een probleem. 'We kunnen het nog wel even volhouden. Maar we hebben nu geen schorten meer en doen het nu met van die witte schilderspakken van de bouwmarkt.'

En dan is er een dreigend tekort aan medicatie. Sommige middelen waren al moeilijk leverbaar, maar nu geldt dat ook voor de alternatieven. Het gaat bijvoorbeeld om Dormicum, dat wordt gebruikt om mensen op hun sterfbed in slaap te houden. 'Als je dat niet hebt dan gaat iemand onnodig lijden. Het is aan de overheid en de apothekers om dat beschikbaar te houden.'

Hoewel hij al weken in crisisstand staat, voelt de situatie 'gewoner dan het zou moeten zijn'. 'De crisisorganisatie binnen de huisartsen was heel snel opgestart. Dan weet je wat je moet doen.' Maar misschien nog wel belangrijker: het zit de hulpverleners in het bloed. 'Je kunt niet weglopen, jij bent degene die het moet oplossen. En dan doe je dat gewoon.'

Hulp bieden. Doen wat kan en altijd kijken wat je een patiënt te bieden hebt. Dat is het uitgangspunt, zegt Bulk. Een richtlijn van het Amsterdam UMC waarin wordt geadviseerd om in gesprek te gaan met kwetsbare patiënten voordat ze klachten ontwikkelen over een ic-opname gaat erbij Bulk niet in.

'Ik ga absoluut niet mensen zonder coronaklachten actief benaderen. Het is ook een zinloze discussie. We gaan altijd in gesprek met mensen op het moment dat ze ziek worden.' 

Wat moet er dan gebeuren met een bejaarde dame met een longontsteking? 'Dan ga je op dat moment in gesprek met de patiënt en de familie over wat je nog te bieden hebt en wat nog zin heeft. Dat is an sich niet nieuw in coronatijd. Maar mensen zonder klachten benaderen? Nee. Dat staat trouwens ook niet in onze richtlijnen.'

Hoewel het hectische tijden zijn gaat het nog prima met de goedlachse Bulk. Het helpt dat de patiënten in de praktijk nu vaker vragen hoe het met hem en zijn personeel gaat. Wat hij dan antwoord? 'Goed!', zegt Bulk lachend.

'Dat is misschien anders als je zelf of een collega wordt getroffen. Maar we hebben wel vaker in een situatie gestaan dat je denkt: oei, hoe gaan we dit doen. Maar je vindt altijd wel weer een weg.'