Eikenprocessierups kruipt uit ei: 'Ook dit jaar een groot probleem'

Een aantal eikenprocessierupsen op een eik
Een aantal eikenprocessierupsen op een eik © Stichting Groninger Bomenwacht
Het wordt deze dagen in rap tempo warmer. Dat betekent behalve veel mooie zaken die de natuur te bieden heeft, ook dat eikenprocessierups weer van zich laat horen. Enkele dagen geleden kropen de eerste rupsen al uit hun ei.
Naar verwachting zal de helft van de eiken, het favoriete leefgebied van de rups, rond 21 april de eerste bladeren ontplooid hebben. De rupsen groeien dan hard verder en krijgen medio mei brandharen. Dat is ook het moment waarop de eikenprocessierupsen nesten gaan vormen en zichtbaar worden.

Hoge temperaturen

André Eijkenaar is als werkvoorbereider bij Stichting Groninger Bomenwacht verantwoordelijk voor de bestrijding van de rups in onze provincie. Die bestrijding is nodig, want contact met de rups kan resulteren in een hevig irriterende ontstekingsreactie van huid en slijmvliezen.
Hij verwacht ook dit jaar weer veel overlast. Het aantal gevangen vlinders in Groningen is weliswaar gedaald met acht procent, maar vorig jaar waren er zoveel rupsen dat die daling niet significant is. 'De verhoging van de temperatuur is enorm. Als we dit zo doorzetten kunnen we de cijfers van vorig jaar benaderen. En zelfs bij een daling blijft het een enorm probleem', aldus Eijkenaar.

Invloed coronavirus

Het coronavirus heeft ook invloed op de bestrijding. 'Ten eerste kan ik me goed voorstellen dat het probleem met de eikenprocessierups minder aandacht krijgt. En als mensen echt thuis blijven, is er natuurlijk ook sprake van minder contact met de rups.'
Maar het virus heeft ook op een ander manier invloed. De beschermingspakken die nodig zijn voor de bestrijding, zijn bijna niet meer verkrijgbaar. Dus worden andere methoden om de rups te bestrijden nog belangrijker.

Nestkastjes

Eijkenaar denkt dan vooral aan het inzetten van nestkastjes. Daar nestelen zich vogels die vervolgens de rupsen opvreten. Vooral de koolmees is de natuurlijke predator van de rups, legt Eijkenaar uit. 'Bijvoorbeeld in Westerwolde, waar ik zelf woon, stelde de gemeente begin dit jaar vijfhonderd kastjes beschikbaar. Die waren binnen no time weg.'

Werkgroep Eikenprocessierups Groningen

In de Werkgroep Eikenprocessierups Groningen houden de Stichting Groninger Bomenwacht, GGD Groningen, Staatsbosbeheer, provincie Groningen en diverse gemeenten de ontwikkeling van de eikenprocessierups zo goed mogelijk in de gaten. Zo worden gezamenlijk vallen uitgezet om vanaf juli de vlinders te vangen.
Ook Eijkenaar pleit ervoor nog meer in te zetten op natuurlijke bestrijding van de rups, zoals de nestkastjes. 'Als je met chemische middelen werkt, bestrijd je ook andere natuurlijke organismen. Natuurlijke bestrijding zou het mooiste zijn.'