Groninger ic-verpleegkundige in Noorwegen: 'Dit is de heftigste periode uit mijn carrière'

Het gesprek begint met een diepe zucht. 'Vandaag heb ik eindelijk even uit kunnen slapen', zegt Buist die met een kop koffie naar buiten kijkt. 'Dat helpt wel. Ik heb vanuit huis prachtig uitzicht op een fjord. Eén van de redenen waarom we verhuisd zijn', legt hij uit.

Rob is in 2015 met zijn familie geëmigreerd van Zuidhorn naar Noorwegen. Vanwege het land, de bergen en het vele water.

Noorwegen was één van de eerste Europese landen, die in een intelligente lockdown ging om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

De Groninger werkt als ic-verpleegkundige op de intensive care van het ziekenhuis in Molde.

'Het zijn heftige weken en het is soms loodzwaar', legt Buist uit. Het werken in de beschermende pakken vergt fysiek veel. De maskers snijden soms in het gezicht en zorgen voor pijnlijke drukplekken.

'Om materiaal te sparen, wissel je zo weinig mogelijk. Ik ben dan veelal vier uur lang achter elkaar aan het werk. De ruimte is warm, je hebt jeuk aan je gezicht en je kunt niet drinken. Het masker afnemen gaat niet zomaar. Een toiletstop is niet te doen in die tijd', legt Buist uit.

'Het werk is zwaar geworden maar het is ook alles eromheen. De onzekerheid waarin je moet werken en toch echt wel de angst dat je zelf besmet wordt. En de gevolgen wat dat heeft op langere termijn' vertelt Rob Buist.

'Continue stress en alertheid hebben we tijdens het werk om onder andere besmetting te voorkomen. Ook is het een nieuwe situatie waarin we werken. Je werkt ineens met veel patiënten die de zwaarste categorie zorg nodig hebben over langere tijd', vertelt Buist.

Corona patiënten zijn momenteel één van de ziekste mensen die er in het ziekenhuis te vinden zijn aldus de verpleegkundige.

'Lichaamsfuncties kunnen zomaar uitvallen. Het hart kan een dreun krijgen waardoor het niet meer zo pompt zoals voorheen. Veel waar op gelet moet worden.'

Net zoals in Nederland mogen in Noorwegen familieleden ook niet op de intensive care komen. Er is een aparte kamer waar familieleden terecht kunnen op afspraak. Daar kunnen ze hun zieke familielid via een videoverbinding zien. Ze krijgen ook uitleg over de situatie van de patiënt.

'Normaal is familie begeleiden een heel groot en belangrijk onderdeel van mijn werk. Dat is nu heel anders. Nu gebeurt dat op afstand', zegt Buist.

De Groninger heeft heftige dagen achter de rug. Hij moest getest worden omdat hij en zijn collega's een tijd mogelijk onbewust zijn blootgesteld aan het virus.

'Wij hadden herbruikbare maskers tot onze beschikking gekregen, die leken op gasmaskers. Het leek goed te werken maar er bleek ineens een defect aan de maskers te zijn ontstaan. In welke mate was niet helemaal helder. Degenen die met het masker hadden gewerkt waren mogelijk lange tijd blootgesteld aan het coronavirus', zegt Buist. Hij en 40 andere collega's moesten zich vervolgens laten testen om infectie uit te sluiten.

Ook de beschermende middelen waren in Noorwegen een probleem door tekorten.

'Je eigen veiligheid is heel belangrijk. Als dat in gevaar komt dan is het ineens heel dichtbij. En dan ben je bezorgd. Want je krijgt ook mee dat collega's uit Spanje en Italië geïnfecteerd raken. Ook is er gezondheidspersoneel overleden aan het virus', vertelt Buist. Hij heeft een paar dagen in onzekerheid gezeten.

Uiteindelijk was zijn test negatief en het virus is dus niet bij hem vastgesteld. 'Het is belangrijk dat verpleegkundigen niet besmet raken. Om de zorg te kunnen verlenen maar ook om geen anderen aan te steken zoals familie'.

Het gesprek valt even stil. Buist realiseert zich dat hij kwetsbaar is geweest voor het virus.

'Dat was wel even een druppel die de emmer doet overlopen. Daar had ik wel even last van omdat je dan ineens kwetsbaar bent. Er is een grens in hoe ver je gaat. Maar als je de juiste middelen niet hebt wat ga je dan doen. Dat is een lastige discussie', legt Buist uit.

Hij houdt ook de gebeurtenissen in Groningen nauwlettend in de gaten. Zo kent hij de problemen bij de (thuis)zorg en dat die niet voldoende beschermende middelen hebben.

'Je stuurt een brandweerman ook niet zonder bescherming in een brandend gebouw en wolken met giftige rook. Je wil er eerst 100 procent zeker van zijn dat je beschermd bent. Maar ondertussen wil je wel de mensen uit het gebouw redden', zegt Rob. 'Er is een grens in hoe ver je gaat als de middelen niet voldoende zijn.'

Volgens hem is dit één van de moeilijke en heftigste keuzes die je in je carrière kan voorstellen. 'En dat maakt het werk van een zorgmedewerker zwaar', aldus Rob.

Buist is bijna 25 jaar actief in de gezondheidszorg. Hij begon als beginnend verpleegkundige, heeft zich laten opleiden tot ic-verpleegkundige en zat een kleine tien jaar op de ambulance. 'Ik heb al wel het één en ander gezien. Maar dit is toch echt wel de heftigste periode die ik in mijn carrière heb gehad', vertelt Buist.

'Het werk stopt niet als je thuis komt. Ik heb een gezin. De zorgen voor hen heb ik ook.' Rob heeft drie kinderen van 1, 10 en 12 jaar.

Hij wast grondig zijn handen voor de buitendeur. Daarna stapt hij met zijn schoenen in een desinfecterende bak. Zijn kleren gaan direct in de wasmachine en zelf gaat hij direct onder de douche. Elke werkdag opnieuw. 'Daarna ontmoet ik pas de rest van het gezin'. Zijn gezin is gezond.

'Ik wil niet dat mijn kinderen horen wat er allemaal gebeurt op het werk. Als ik thuis kom dan weten mijn kinderen wel hoe ik er aan toe ben. Ik weet zeker dat ze dit voelen', zegt Buist. Hij praat veel over het werk met zijn vrouw en collega's. 'Daar kan ik goed mee praten en dat helpt. Ik raad ook anderen aan om erover te blijven praten.'

'Gelukkig beleven we ook mooie momenten tijdens deze periode. Tot nu toe is het ons gelukt om alle patiënten levend de ic te laten verlaten. We hebben nog geen mensen verloren hier. Het is fijn om te zien dat de inzet die je levert ook zorgt voor resultaat. Daar doe je het uiteindelijk voor.'

Net als in Groningen ontstaan ook in Noorwegen spontane acties. Buist vindt deze publieke steun heel fijn. 'Ook hier hebben we bloemen gekregen en komen mensen soms langs met iets lekkers voor al het personeel.'

Hij hoopt ook dat de overheden in Noorwegen en Nederland de zorgmedewerkers gaat belonen. 'Deze crisis geeft aan hoe belangrijk een zorgsysteem is'.

Maandag gaat in navolging op Denemarken ook in Noorwegen de kinderopvang weer open voor iedereen. Een week later gaan de scholen weer beginnen.

'Niet alle leerlingen mogen dan komen. Alleen de groepen 1 tot en met 4. Het gaat hier heel stapsgewijs en ook hier is sprake van een 1,5 meter samenleving er worden allerlei maatregelen genomen', vertelt Rob. Ook mogen de Noren dan weer naar hun buitenhuizen toe. Iets wat veel Noren hebben. Maar daar naartoe gaan is nu nog verboden.

De Groninger blijft kritisch over het heropenen van de samenleving.

'Is men nu zover dat men een nieuwe golf kan opvangen? Is de zorgcapaciteit voldoende op orde? Zijn de tekorten aan hulpmiddelen en ic-bedden opgevangen?', vraagt Rob zich af. 'Men verwacht hier dat het aantal patiënten weer zal toenemen. Dat er een nieuwe golf komt is vrijwel zeker. Is men dan nu wel bestand om die golf op te vangen. Daar ben ik wel erg kritisch over. '

De Groninger heeft veel respect voor mensen die nu thuis zitten.

'Het is heel zwaar voor sommige mensen om nu thuis te zitten. Dat is een behoorlijke inspanning die we ook niet moeten onderschatten. Maar die inspanning is niet voor niks. In Molde is daardoor het zorgsysteem niet overbelast geraakt. Net zoals in Groningen.'

'Want we willen allemaal een samenleving met een functionerend gezondheidssysteem. Ook in Groningen', besluit Rob.