Toename WhatsAppfraude: 'Ik schaamde me dat dit gebeurd was'

De chatdienst WhatsApp wordt steeds vaker misbruikt door criminelen.
De chatdienst WhatsApp wordt steeds vaker misbruikt door criminelen. © Anton/Pexels
Een appje van een vriend met de vraag of je een verificatiecode door wilt sturen. Of een tikkie van een vriendin met de vraag of je 700 euro wilt overmaken. Het zijn slinkse manieren waarop criminelen aan geld komen.
De politie Noord-Nederland ziet deze vorm van fraude stijgen. Ten opzichte van januari en februari waren er in maart twee keer zoveel meldingen. Het gaat in het Noorden om een stijging van twintig naar 42 gevallen van WhatsAppfraude.
 

Meer WhatsAppverkeer

De precieze reden van de plotselinge toename weet de politie Noord-Nederland niet. 'We hebben natuurlijk wel een vermoeden', laat een woordvoerder weten. 'Mensen zitten nu thuis en appen en bellen veel meer met elkaar dan anders. Het kan echt iedereen overkomen.'

Schaamte

Dat vindt de Groninger Willem Mulderij ook. Niet alleen hij werd slachtoffer van WhatsAppfraude, maar een vriend van hem ook. Iemand die nota bene in de cyber security werkt, zelfs. 'Dat maakt dat ik me er al iets minder voor schaam', zegt Mulderij.
Zijn verhaal is een typisch voorbeeld van hoe de criminelen te werk gaan. Eerst kreeg Mulderij een sms met een verificatiecode van WhatsApp. 'Dat vond ik raar, want meestal als je ergens een code van krijgt, zit je op dat moment achter je computer of ben je daarmee bezig. Dat was nu niet zo.'

Code doorsturen

Op bijna hetzelfde moment krijgt hij ook een WhatsAppberichtje van een vriend. Een oudere man, die niet zo handig is met smartphones en internet. De vraag is of Mulderij even de code door wil sturen, omdat hij iets verkeerd gedaan heeft.
'Heel aannemelijk', vindt Mulderij. 'Ik hielp hem wel vaker bij dit soort dingen. En zijn manier van typen kwam ook overeen, inclusief de correctie op mijn naam. Hij schrijft altijd per ongeluk 'Willen' en dat gebeurde nu ook.'

Foute boel

Mulderij geeft de code door, en daarmee, onwetend, de toegang tot zijn account uit handen. Snel daarna heeft hij door dat het foute boel is: hij kan niet meer bij zijn WhatsApp. Uit zijn naam worden berichtjes gestuurd waarin om geld gevraagd wordt.
Mulderij neemt contact op met de berichtendienst en krijgt snel een nieuwe code toegestuurd, waarmee hij weer in zijn account kan. Uiteindelijk is hij de toegang twee uur kwijt geweest en hebben vele contacten bedelberichten ontvangen. Niemand bleek uiteindelijk betaald te hebben.

'Het houdt je wel bezig'

Maar dat wist hij die avond nog niet. 's Nachts in bed begint Mulderij te piekeren. 'Je gaat dan toch nadenken. Zou er iemand ingetrapt zijn? Zou iemand geld overgemaakt hebben? Dat houdt je wel bezig. Ik schaamde me dat dit gebeurd was.'
De politie heeft nog niemand aangehouden voor deze fraude. Het advies is een extra toegangscode, die te vinden is bij de instellingen van WhatsApp, te activeren. 'En bel even als iemand je om geld vraagt.'
Volgens WhatsApp zelf heeft niemand toegang tot de berichten die je verstuurd hebt, want die worden bewaard op het apparaat en niet op het account.