75 jaar bevrijding: De laatste dag van Anna Buringa
De provincie Groningen was een van de laatste slagvelden in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. RTV Noord en Dagblad van het Noorden staan in de serie 75 jaar bevrijding Groningen stil bij de bij de bevrijding van de provincie.
Vandaag: verzetsstrijder Anna Buringa wordt na de bevrijding per ongeluk gedood door iemand die zijn geweer schoonmaakte.
Door Frank von Hebel
Journalist Max Blokzijl meldt op 30 april 1945 voor de Duitsgezinde zender Vesting Holland: 'Voor zover ik heb kunnen nagaan bestond er bij de Nederlandse bevolking nagenoeg geen enthousiasme over het afwerpen van voedsel door geallieerde vliegtuigen.' Een opmerkelijke constatering in een Nederland dat door honger en gebrek wordt geteisterd.
Dezelfde dag wordt het dode lichaam van de Italiaanse fascistenleider Mussolini op een plein in Milaan opgehangen.
En op 30 april is prinses Juliana jarig. Zij ontvangt een telegram: 'De Nederlanders uit het bevrijde concentratiekamp Buchenwald wensen Uwe K.H., H.M. de Koningin, den Prins der Nederlanden en het Koninklijk Gezin, geluk met Uwen geboortedag. Zij hopen U spoedig in Nederland terug te zien.'
Landbouwer Jakob Mulder uit Jukwerd schrijft in zijn dagboek:
30 April Maandag
Vandaag weinig nieuws. We zijn vandaag 19 jaar getrouwd en hebben de dag nog met ons allen rustig in de kelder door kunnen brengen. Vannacht was er een grootte brand zichtbaar in de buurt van Marsum. Er is vandaag weinig geschoten. We hebben een paar Engelschen bij ons gehad die wilden eieren hebben voor zeep. Ze gingen met 40 eieren weg maar de sop moet nog komen. Later kwamen er een paar met zuurtjes en chocola. En die wilde ook ruilen met eieren. Dat ging beter. Direct ruilen en dan is ieder tevreden.'
Het is de laatste dag van Anna Buringa (1902-1945) uit Groningen. De verzetsstrijder riskeerde tijdens de oorlog als lid van een communistische verzetsgroep haar leven door wapens in haar woning aan het Winschoterdiep te verbergen. Ook brengt ze verstopt in haar kinderwagen illegale kranten rond. Eind april is de stad twee weken bevrijd. Een lid van de Binnenlandse Strijdkrachten maakt zijn geweer schoon en dan gaat het wapen per ongeluk af. De kogel gaat door het plafon en treft de verzetsstrijder in haar maag. Ze overlijdt op 30 april later aan haar verwondingen.
Jakob Mulder met zijn kinderen en enkele kinderen uit het westen die na de oorlog op zijn boerderij komen aansterken. (Foto, ingekleurd: Jake Mulder, Canada)
Mulder schrijft op 1 mei:
'Om 3 uur is Delfzijl gevallen. Daarna kregen we om half 6 nog een flinke aanval vanaf Emden. Eerst schoten ze op het spoor. Dat was bedoeld op een tank die achter de boerderij van Emmelkamp had gestaan. En om half 8 kregen we nog eens een aanval maar toen kwamen de kogels hierheen. Het duurde niet lang maar we hadden 2 schapen dood. Hartog 5 koeien. Wed Dijksterhuis 2 koeien. We kregen er een op de tuin. Daarvan zijn 3 ruiten gesprongen.'
Jakob Mulder verhuist na de bevrijding naar Canada.
Delen van het dagboek van Jakob Mulder staan ook in het boek Stemmen van de bevrijding.
De cover van het dagboek van Jakob Mulder, dat door Greet Dwarshuis werd overgetypt. Collectie Jake Mulder (Canada)
